Błażkowa (województwo podkarpackie)
wieś | |
Kościół w Błażkowej | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2020) |
1582[2] |
Strefa numeracyjna |
13 |
Kod pocztowy |
38-212[3] |
Tablice rejestracyjne |
RJS |
SIMC |
0346299[4] |
Położenie na mapie gminy Brzyska | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |
Położenie na mapie powiatu jasielskiego | |
49°51′01″N 21°22′21″E/49,850278 21,372500[1] |
Błażkowa (daw. Błaszkowa) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Brzyska[4][5].
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0346307 | Biedoszyce | przysiółek |
0346313 | Chorzówka | przysiółek |
0346320 | Granice | przysiółek |
W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Błażkowa, po jej zniesieniu w gromadzie Brzyska. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Miejscowość jest siedzibą parafii pod wezwaniem Matki Bożej Nieustającej Pomocy, należącej do dekanatu Brzostek, diecezji rzeszowskiej.
Nazwa wsi pochodzi najprawdopodobniej od imienia Blaszko lub Błażej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Osada wzmiankowana w 1429 r. W 1624 r. wymieniana jako miasteczko. Posiadało ono gorzelnię, browar i tartak oraz rozwinięte tkactwo. Przez Błażkową przebiega potok Idżwinka. Nad nim przy polnej drodze starsi mieszkańcy wskazują miejsce, w którym wykopywano ludzkie kości. Tradycja utrzymuje, że był tu cmentarz – pozostałość wojen szwedzkich. Według przekazów stoczono tu w czasie potopu szwedzkiego, w grudniu w 1655 r. jedną z większych bitew ze Szwedami. Znaczniejszy rozwój dopiero w XIX w[6].
W 1860 współwłaściciele Józef i Kajetan Bochniewiczowie, Józef Reklewski i Hieronima Wiluszowa odstąpili dawny areszt na szkołę i zapewnili jej opał. Gromady w Błażkowej i Dębowej zobowiązały się drewno zrąbać, zwieźć i płacić gotówką 189 zł[7].
Na przełomie XIX i XX wieku dobra we wsi posiadał Stanisław Nowak[8].
W miejscowości znajduje się pomnik ku czci partyzantów i ofiar faszyzmu.
Błażkowa wyposażona jest w sieć instalacji gazowej i telefonicznej. Posiada budynki użyteczności publicznej takie jak: szkołę podstawową, gimnazjum, Niepubliczny Ośrodek Zdrowia, Dom Ludowy i remizę OSP.
Urodzeni[edytuj | edytuj kod]
W Błażkowej urodził się Karol Irzykowski – krytyk literacki, pisarz; autor powieści Pałuba. Dworek Jasiony, w którym urodził się pisarz, został rozebrany po 1945 r. W jego miejscu zbudowano tartak. Pozostały aleja, którą powozy zajeżdżały przed ganek, kilka drzew.
Atrakcje i obiekty historyczne[edytuj | edytuj kod]
- Krzyże drogowskazy, wskazujące drogę na cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej, znajdują się niedaleko szkoły
- Cmentarz wojenny nr 219
- Cmentarz wojenny nr 229
- Kościół parafialny w Błażkowej pod wezwaniem Matki Bożej Nieustającej Pomocy
- Szkoła Podstawowa w Błażkowej
- Kapliczka wotywna tzw. „wrocławska”
- Pomnik ku czci partyzantów i ofiar faszyzmu
Na terenie wsi zachowało się wiele kapliczek, takich jak trzykondygnacyjna kapliczka słupowa, zwieńczona krzyżem. We wnęce umieszczono figurkę Matki Bożej Niepokalanie Poczętej. Niżej na szklanej tabliczce widnieje napis:
BOGU I MATCE NAJŚWIĘTSZEJ ZA OCALENIE I POWRÓT DO DOMU Z WROCŁAWIA W 1945 R. Z OBOZU Z WDZIĘCZNOŚCIĄ TEN POMNIK WZNOSZĄ
BŁAŻKOWIANIE
Przysiółki[edytuj | edytuj kod]
- Biadoszyce
- Brza
- Chorzówka
- Dzioły,
- Granice,
- Gancarzka,
- Jesiony,
- Nagórze,
- Nadole,
- Podlesie,
- Rędziny,
- Rzyki,
- Równie,
- Wieś,
- Wiostówki,
- Zamczysko.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 6493
- ↑ Raport o stanie gminy za rok 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 10 [dostęp 2022-01-02]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 68 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Błażkowa. Gmina Błażkowa. [dostęp 2023-12-29].
- ↑ Czas 1860 nr 43 (22 lutego)
- ↑ Baza właścicieli i dóbr ziemskich. Błaszkowa. Genealogia Polaków. [dostęp 2023-05-16].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Błaszkowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 246 .