Hołowczyńscy herbu Łabędź
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Herb_%C5%81ab%C4%99d%C5%BA_1.svg/220px-Herb_%C5%81ab%C4%99d%C5%BA_1.svg.png)
Hołowczyńscy herbu Łabędź – polski, książęcy ród szlachecki o ruskich korzeniach[1], wymarły w XVII wieku[2]. Według opinii historyków i heraldyków, ród ten pochodzi od Rurykowiczów[1].
Etymologia nazwiska[edytuj | edytuj kod]
Nazwisko Hołowczyńskich pochodzi od nazwy miejscowej Hołowczyn, zlokalizowanej w powiecie orszańskim[1]. Według badań Józefa Wolffa, zaczęli się pisać tym nazwiskiem od drugiej połowy XVI wieku[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Protoplastą Hołowczyńskich był kniaź Matwiej Mikitynicz, który przybył do Polski w orszaku królowej Heleny, pochodzącej od książąt moskiewskich – żony króla Aleksandra Jagiellończyka. Z heraldyków polskich, ani Bartosz Paprocki, ani Szymon Okolski o tych kniaziach nie wspominają[3], jednakże Wojciech Kojałowicz w swym dziele świadczy, że Hołowczyńscy pochodzili z Hołowczyna[1]. W drugiej połowie XVI wieku przybrali od niej nazwisko (Hołowczyńscy), zaś w XVII wieku dodali sobie jeszcze tytuł kniaziów Rapałowskich (Rafałowskich), na pamiątkę ich wzajemnego bliskiego pokrewieństwa[3].
Kasper Niesiecki twierdzi, że sztychowana na mapie Genealogia Ogińskich wywodzi Hołowczyńskich od ruskich jedynowładców (Siewierskich, pochodzących z dynastii Rurykowiczów). Genealogia ta księciowi Teodorowi Siewierskiemu, naznacza dwóch synów, Jędrzeja i Iwana. Od Iwana wywodzą się książęta Rapałowscy i Hołowczyńscy[1].
Ród przestał istnieć w 1658 roku, kiedy to ostatni z jego przedstawicieli, książę Mikołaj, zmarł bezdzietnie[2].
Członkowie rodu[edytuj | edytuj kod]
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Sofja_Ha%C5%82o%C5%AD%C4%8Dynskaja._%D0%A1%D0%BE%D1%84%E2%80%99%D1%8F_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D1%87%D1%8B%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%281602%29.jpg/170px-Sofja_Ha%C5%82o%C5%AD%C4%8Dynskaja._%D0%A1%D0%BE%D1%84%E2%80%99%D1%8F_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D1%87%D1%8B%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%281602%29.jpg)
Nieznany z imienia kniaź Hołowczyński był wojewodą mścisławskim (nieznana jest również data jego urzędowania na tym stanowisku). Wiadome jest natomiast, że poślubił córkę Michała Wołowicza. Mieli dwóch synów; Samuela, chorążego orszańskiego i Mikołaja, pułkownika królewskiego. Jego brat rodzony, Jan, cześnik litewski, miał za żonę Helenę Wołowiczównę, podskarbiankę litewską[1].
Z rodu tego znany jest również niejaki Aleksander, kasztelan żmudzki, starosta lidzki, deputowany w roku 1611 do korektury praw Księstwa Litewskiego. Szymon Okolski wzmiankuje też jednego Hołowczyńskiego, który miał za żonę Chodkiewiczownę, kasztelankę trocką[1].
Znani członkowie rodu[edytuj | edytuj kod]
- Anna Hołowczyńska (zm. 1643)
- Jan Szczęsny Hołowczyński (zm. 1631)
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Kasper Niesiecki, Powiększony dodatkami z poźniejszych autorów rękopismów, dowodów, urzędowych i wydany przez Jana Nep. Bobrowicza, Jan Nepomucen Bobrowicz, t. IV, Lipsk: Breitkopf i Haertel, 1839, s. 364-365 [dostęp 2021-05-22] .
- ↑ a b Marek Minakowski, Mikołaj Rafałowski-Hołowczyński h. Łabędź [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2021-07-15] .
- ↑ a b c Józef Wolff, Kniaziowie litewsko-ruscy od końca XIV wieku, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1895, s. 116-131 .