Konkolniki – Wikipedia, wolna encyklopedia

Konkolniki

Kościół św. Marii Magdaleny

Rejon

Powierzchnia

18,131 km²

Populacja (2001)
• liczba ludności
• gęstość

509
28,07 os./km²

Nr kierunkowy

+380 03431

Kod pocztowy

77143

Położenie na mapie obwodu iwanofrankiwskiego

Położenie na mapie Ukrainy

49°11′07″N 24°48′39″E/49,185278 24,810833

Multimedia w Wikimedia Commons

Konkolniki lub Kąkolniki (hist. Kakolniki, ukr. Кукільники, trans. Kukilnyky) – wieś położona nad potokiem Bybełka, lewobrzeżnym dopływem Dniestru w rejonie halickim obwodu iwanofrankiwskiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wieś weszła w skład uposażenia arcybiskupów lwowskich dzięki nadaniu księcia Władysława Opolczyka w 1386. Parafia została ufundowana w 1421 przez biskupa Jana Półkozica Rzeszowskiego. W 1430 król Władysław Jagiełło nadał Konkolnikom prawo magdeburskie. W tym okresie powstał pierwszy, drewniany kościół w Konkolnikach oraz zamek zbudowany przez arcybiskupa halickiego, a następnie pierwszego lwowskiego Jakuba Strzemię. Następnie w połowie XV wieku zamek został odremontowany przez arcybiskupa Grzegorza z Sanoka, który w 1476 zdołał się w nim obronić przed tureckim napadem.

Czas I Rzeczypospolitej, a szczególnie wiek XVII to częste najazdy i napady kozaków, Turków i Tatarów. W latach 1618–1620 kościół i zamek zostały zniszczone podczas najazdów turecko-tatarskich.

Pod koniec VIII w. Kąkolniki^[1] należały do arcybiskupstwa lwowskiego, jego dożywotnim prosesorem był arcybiskup Ferdynand Kicki. Miasteczko leżało w cyrkule brzeżańskim i miało charakter rolniczy z przetwórstwem i usługami rolniczymi. Funkcjonował tu młyn wodny na potoku Bybełka. W miasteczku znajdował się kościół rzymskokatolicki i greckokatolicki oraz osobne cmentarze: polski i ruski.

Kąkolniki do 1939 były siedzibą rzymskokatolickiego dekanatu kąkolnickiego w archidiecezji lwowskiej^[2].

W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Konkolniki w powiecie rohatyńskim województwa stanisławowskiego.

Latem 1939 odbyło się w Konkolnikach Gminne Święto Teatrów i Chórów Ludowych^[3].

W południowej części Konkolnik leży dawniej samodzielna wieś Słobódka Konkolnicka. Miała tu miejsce zbrodnia popełniona przez oddział Ukraińskiej Powstańczej Armii, dokonana 2 kwietnia 1944 na polskich mieszkańcach wsi.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

zamek^[4]
kościół św. Marii Magdaleny konsekrowany w 1782 roku, w stylu barokowym, proj. przypuszczalnie Piotra Polejowskiego, obecnie w stanie ruiny

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ http://www.miasta-galicji.pl/assets/materialy/Tom_23_Berzezany_Kakolniki_sz.pdf
↑ DorotaD. Lewandowska DorotaD. (oprac.), Akta parafii wyznania rzymskokatolickiego z archidiecezji lwowskiej, lata: 1601-1685, 1740-1951. Inwentarz zespołu PL, 1 303 [online], www.agad.gov.pl [dostęp 2019-02-21] .
↑ Gminne Święto w Konkolnikach obok Rohatyna. „Wschód”. Nr 142, s. 5, 6 sierpnia 1939.
↑ Kąkolniki (Konkolniki). [dostęp 2013-08-18].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Andrzej Betlej: Kościół parafialny w Kąkolnikach. [W:] Sztuka kresów wschodnich: materiały sesji naukowej. T. II. Kraków, 1996, s. 213–230. [dostęp 2016-12-22]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Kąkolniki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 940 .
Zamek w Kąkolnikiach (Konkolnikach)
Konkolniki na stronie Rady Najwyższej Ukrainy (ukr.)

Powiat rohatyński (1920–1939) (► GG)

Siedziba powiatu – Rohatyn

Przynależność wojewódzka	woj. stanisławowskie (1920–39)
Miasta / Prawa miejskie (1920–34 →)	Bołszowce (od 1934) Bursztyn (od 1934) Rohatyn
Miasteczka (1920–34)	Bołszowce (→) Bukaczowce Bursztyn (→) Firlejów Knihynicze Konkolniki Podgrodzie Podkamień Stratyn Miasto
Gminy miejskie (1920–39 →)	Bołszowce Bursztyn Rohatyn
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–39 →)	Bołszowce Bukaczowce Bursztyn Knihynicze Koniuszki Konkolniki Lipica Dolna Podkamień Puków Rohatyn Żurów

Miasta i miasteczka zdegradowane reformą gminną z 1933–1934

Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich / praw miasteczka / praw osiedla; (2) wytłuszczono miasta/osiedla trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast; (4) ^OTP – osiedle typu miejskiego; (5) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.

Gminy miejskie	Bnin (1395–1934) Boćki (1509–1934) Brzostek (1367–1934, od 2009) Budzyń (1458–1934, od 2021) Ciężkowice (1348–1934, od 2000) Czarny Dunajec (1879–1896, 1925–1934, od 2023) Dobrzyca (1440–1934, od 2014) Gąsawa (1388–1934, od 2024) Gębice (1425–1934) Jagielnica (1518–1934) Jaraczewo (1519–1934, od 2016) Jazłowiec (1519–1934) Kopanica (1450–1934) Lanckorona (1366–1934) Łohiszyn (1570–1934, od 1959^OTP) Mielnik (1440–1934) Mieścisko (1474–1934, od 2024) Narew (1529–1934) Niżankowice (1431–1934, od 1940^OTP) Nowe Miasto nad Wartą (1283–1934) Nowy Dwór (1578–1934) Nowy Wiśnicz (1616–1934, od 1994) Obrzycko (1458–1934, od 1990) Odelsk (1546–1934) Piaski (1775–1934) Powidz (1243–1934) Rogowo (1380–1580, 1672–1934) Rostarzewo (1752–1934) Rychtal (1294–1934, od 2024) Ryczywół (1426–1934) Rynarzewo (1299–1934) Stara Sól (1557–1934, od 1940^OTP) Szereszów (1569–1934, od 1940^OTP) Święciechowa (1277–1934) Ulanów (1616–1934, 1941–1945, od 1958) Uście Solne (1616–1934) Władysławów (1727–1870, 1919–1934) Wojnicz (1369–1934, od 2007) Zaniemyśl (1742–1934, 1940–1948)
Gminy wiejskie z prawami miejskimi	Bircza (1464–1934, od 2024) Bukowsko (1720–1934) Dubiecko (1407–1934, od 2021) Dynów (1436–1934, od 1946) Jaćmierz (1437–1934) Jaśliska (1407–1934) Jezierzany (?–1934) Mrzygłód (1431–1934) Nowe Miasto Przemyskie (1463–1934) Nowotaniec (1444–1934) Osiek Jasielski (1363–1934) Rybotycze (1600–1934) Sołotwina (?–1934, od 1940^OTP) Zarszyn (1395–1934)
Gminy wiejskie z prawami miasteczka	Alwernia (1778–1934, od 1993) Babice nad Sanem (1484–1934) Baligród (1634–1934) Białobożnica (1910–1934) Biały Kamień (1493–1934) Bilcze Złote (1896–1934) Bobowa (1399–1934, od 2009) Brzozdowce (1526–1934) Bukaczowce (1489–1934, od 1940^OTP) Chocimierz (1444–1934) Chołojów (1650–1934) Czchów (1355–1934, od 2000) Czernelica (1575–1934, od 1940^OTP) Czudec (1427–1934) Dębowiec (1349–1934) Dobrotwór (1472–1934, od 1959^OTP) Dunajów (1424–1934) Dźwinogród (1784–1934) Felsztyn (1380–1934) Firlejów (1570–1934) Fredropol (1720–1934) Frysztak (1366–1934) Gołogóry (1469–1934) Gródek (1453–1934) Gwoździec (1540–1934, od 1940^OTP) Hussaków (1525–1934) Jabłonów (1602–1934, od 1940^OTP) Janów (1590–1934) Jasienica Rosielna (1727, 1857–1934) Jawornik Polski (1472–1934, od 2024) Jedlicze (1768–1934, 1959–1966^OTP, od 1967) Jezierna (1542–1934) Jezupol (1591–1934, od 1940^OTP) Jodłowa (1765–1934) Kamionka Wielka (1784–1934) Knihynicze (1563–1934) Kołaczyce (1358–1934, od 2010) Konkolniki (1880–1934) Korczyna (1516–1934) Kozłów (1577–1934, od 1961^OTP) Krasiczyn (1620–1934) Krościenko (1348–1934, 1973–1982) Krukienice (1490–1934) Krystynopol (1695–1934, od 1951) Krzywcza (1398–1934) Krzywcze Górne (?–1934) Kudryńce (1518–1934) Kukizów (1538–1934) Kułaczkowce (?–1934) Laszki Murowane (1560–1934) Leszniów (1471–1934) Lipnica Murowana (1326–1934) Lipsko (1620–1934) Lubycza Królewska (1764–1934, od 2016) Lutowiska (1742–1934) Łysiec (1652–1934, od 1940^OTP) Magierów (1595–1934, od 1940^OTP) Majdan Królewski (1763–1934) Marjampol (1670–1934) Markopol (1628–1934) Milówka (1818–1934) Narajów (1592–1934) Narol (1672–1934, od 1996) Nawaria (1578–1934) Niebylec (1581–1934) Niżniów (1508–1934) Obertyn (?–1934) Oleszyce (1578–1934, od 1989) Pistyń (1756–1934) Płazów (1614–1934) Podgrodzie (?–1934) Podkamień Cetnerowski (1441–1934, od 1940^OTP) Podkamień Jabłonowski (1515–1934) Potok Złoty (1601–1934, od 1984^OTP) Potylicz (1498–1934) Probużna (1785–1934) Pruchnik (1436–1934, od 2011) Przecław (1419–1934, od 2010) Radomyśl nad Sanem (1556–1934) Ryglice (1760, 1843–1934, od 2001) Rzochów (1386–1934) Sokołów (1879–1934) Sokołówka (1685–1934) Stanisławczyk (1626–1934) Stojanów (1547–1934) Stratyn (1671–1934) Strusów (1434–1934) Strzeliska Nowe (1513–1934) Szczucin (1745–1934, od 2009) Szczurowice (1648–1934) Świrz (1427–1934) Tarnoruda (1578–1934) Tartaków (1685–1934) Toporów (1450–1934) Touste (1720–1934) Tylicz (1363–1934) Tymbark (1353–1934) Tyrawa Wołoska (1707–1934) Ułaszkowce (1701–1934) Uście Biskupie (1498–1934) Uście Ruskie (1739–1934) Uście Zielone (1548–1934) Uścieczko (1661–1934) Waręż (1538–1934) Wielkie Oczy (1671–1934) Wielopole Skrzyńskie (1328–1934) Witków Nowy (?–1934) Wojniłów (1552–1934, od 1960^OTP) Zakliczyn (1557–1934, od 2006) Zarudzie (1784–1934) Zbyszyce (1784–1934) Żmigród Nowy (1373–1934) Żołynia (1740–1934)

Źródła: Dz.U. z 1933 r. nr 35, poz. 294, Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 422, Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 420, Dymitrow M., 2015, Pojęcie miejskości w świetle reformy gminnej w Polsce międzywojennej, [in] Krzysztofik R., Dymitrow M. (Eds), Degraded and restituted towns in Poland: Origins, development, problems / Miasta zdegradowane i restytuowane w Polsce. Geneza, rozwój, problemy, University of Gothenburg, Gothenburg, s. 61–63 / 65–115.