Sphaerulina cornicola
Plamy na górnej stronie liścia derenia świdwy | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
Sphaerulina cornicola |
Nazwa systematyczna | |
Sphaerulina cornicola (DC.) Verkley, Quaedvl. & Crous Stud. Mycol.' 75(1): 295 (2013) |
Sphaerulina cornicola (DC.) Verkley, Quaedvl. & Crous – gatunek grzybów z klasy Dothideomycetes. Według Index Fungorum takson niepewny[1]. Pasożyt roślin z rodzaju dereń (Cornus)[2]. Grzyb mikroskopijny, endobiont rozwijający się w tkankach roślin[3].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Sphaerulina, Mycosphaerellaceae, Capnodiales, Dothideomycetidae, Dothideomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1815 r. Augustin Pyramus de Candolle jako odmianę Sphaeria lichenoides, nadając mu nazwę Sphaeria lichenoides var. cornicola. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu Verkley, Quaedvl. i Crous w 2013 r[1].
- Depazea cornicola (DC.) Sacc. 1884
- Hendersonia cornicola (DC.) Sacc. 1884
- Phyllohendersonia cornicola (DC.) Tassi 1902
- Phyllosticta cornicola (DC.) Rabenh. 1857
- Septoria cornicola (DC.) Desm. 1867
- Septoria cornicola var. ampla H.C. Greene 1949
- Septoria cornicola (DC.) Desm. 1867 var. cornicola
- Septoria cornicola var. dahurica Serebrian. 1823
- Sphaeria lichenoides var. cornicola DC. 1815
Teleomorfa jest nieznana[5].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Objawy na porażonych roślinach
Na obydwu stronach porażonych liści powstają okrągławe lub eliptyczne plamy o średnicy 1–5 mm. Są zielonkawe, zielonoszare lub brązowozielone, a środek z czasem staje się białoszary. Wokół plam tworzy się cienka, purpurowobrązowa obwódka, a czasami purpurowe, szersze od niej halo[2]. Objawy porażenia nasilają się od połowy czerwca do połowy lipca. Porażeniu ulegają liście na wszystkich gałęziach. Od połowy lipca do połowy sierpnia często następuje żółknięcie porażonych liści i ich przedwczesne opadanie[5].
- Cechy mikroskopowe
W obrębie plam na górnej stronie liści, bardzo rzadko na dolnej, tworzą się pyknidia o średnicy 40–95 μm, ze ścianą o grubości 10–15 μm. Powstają podskórnie, lub mniej lub bardziej zanurzone w warstwie miękiszu palisadowego. Początkowo są żółtawe, potem, bladobrązowe. Na ich wewnętrznej ścianie na konidioforach powstają cylindryczne, proste, rzadko nieco wygięte konidia o wymiarach (20) 30–50 (–65) × 2–3 μm. Posiadają 1–7 przegród, ale najczęściej 3–5[5]. Uwalniają się przez pojedynczą, szczytową ostiolę o średnicy 20–40 μm[2].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Sphaerulina cornicola znana jest w wielu krajach Europy. W Polsce podano liczne stanowiska na kilku gatunkach żywicieli: dereń biały Cornus alba, dereń jadalny Cornus mas, dereń świdwa Cornus sanguinea, dereń rozłogowy Cornus sericea[2].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
Podobne plamy na liściach derenia tworzy 5 gatunków z rodzaju Septoria i Sphaerulina: Septoria canadensis, Mycosphaerella cornicola, Septoria corni-maris, Septoria cornina i Septoria florida[5]. W Polsce potwierdzono występowanie trzech: M. cornicola, S. corni-maris i S. cornina[2]. Index Fungorum potwierdza jako prawidłowy takson tylko M. cornicola, pozostałe to taksony niepewne .
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2016-12-22]. (ang.).
- ↑ a b c d e Agata. Wołczańska: Grzyby z rodzaju Septoria w Polsce. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej, 2013. ISBN 978-83-7784-428-1.
- ↑ Joanna Marcinkowska: Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii. Warszawa: PWRiL, 2012. ISBN 978-83-09-01048-7.
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2017-11-23]. (ang.).
- ↑ a b c d Dan Neely and D.S. Nolte. Septoria leaf spot on dogwoods. Journal of Arboriculture 1 5(11): November 1 989