USS San Jacinto (CVL-30)
![]() | |
Historia | |
Stocznia |
New York Shipbuilding Co |
---|---|
Położenie stępki |
26 października 1942 |
Wodowanie |
26 września 1943 |
![]() | |
Nazwa |
USS „Reprisal” (do 30 stycznia 1943) |
Wejście do służby |
15 listopada 1943 |
Wycofanie ze służby |
1 marca 1947 |
Los okrętu |
1 czerwca 1970 skreślony z listy floty |
Dane taktyczno-techniczne | |
Wyporność |
10 883 t (standardowa) |
Długość |
189,74 m (całkowita) |
Szerokość |
21,79 m (kadłuba) |
Zanurzenie |
7,39 m (maksymalna) |
Napęd | |
4 śruby, 4 kotły Babcock & Wilcox , 4 turbiny General Electric, 100 000 KM | |
Prędkość |
31 węzły |
Zasięg |
8 350 Mn przy prędkości 15 węzłów |
Uzbrojenie | |
2 x 127 mm 16 x 40 mm (8xII) 10 x 20 mm (10xI) 26/28 x 40 mm (1944) 20/22 x 20 mm (1944) | |
Wyposażenie lotnicze | |
30 - 36 samolotów | |
Załoga |
1569 |
USS San Jacinto (CVL-30) – lekki lotniskowiec floty amerykańskiej z czasów II wojny światowej należący do typu Independence.
Historia[edytuj | edytuj kod]
„San Jacinto” pierwotnie miał być lekkim krążownikiem typu Cleveland USS „Newark” (CL-100) jednak 11 lipca 1942 roku Departament Marynarki nakazał stoczni w Camden przebudowę okrętu (którego budowa nie była jeszcze rozpoczęta) na lekki lotniskowiec. Wiązało się to między innymi ze zmianą nazwy i tak 2 czerwca 1942 (jeszcze przed decyzją o przebudowie) okręt nazwano „Reprisal”, a od 30 stycznia 1943 roku „San Jacinto”. Pierwszym dowódcą jednostki był komandor Harold M. Martin. Po wejściu do służby 15 listopada 1943 roku okręt wypłynął w rejs mający na celu zgranie załogi na Morze Karaibskie następnie popłynął na Pacyfik, poprzez Kanał Panamski, San Diego i Pearl Harbor dotarł na atol Majuro na wyspach Marshalla. Tam okręt stał się częścią grupy bojowej Task Force 58/38 dowodzonej przez kontradmirała J.J. Reeves'a, na pokład lotniskowca została zaokrętowana jego 51 Grupa Lotnicza (Air Group 51). 5 czerwca 1944 roku lotniskowiec wyruszył wraz z pozostałymi okrętami w kierunku archipelagu Marianów aby wziąć udział w bitwie na Morzu Filipińskim, samoloty lotniskowca brały między innymi udział w ataku na japoński lotniskowiec „Zuikaku”. W trakcie bitwy, podczas nocnego powrotu samolotów na macierzyste okręty miało miejsce ciekawe, ale spotykane już wcześniej wydarzenie, na pokładzie lotniskowca usiłował przez pomyłkę wylądować japoński samolot. Lotniskowiec brał następnie udział w atakach na wyspy Rotę i Guam. Po pobraniu paliwa i zaopatrzenia na atolu Eniwetok samoloty z „San Jacinto” brały udział w atakach na wyspy Palau (15 lipca 1944), Chichi Jima, Haha Jima i Iwo Jima (5 sierpnia 1944). Po kolejnym tankowaniu na Eniwetok okręt powrócił w rejon wysp Bonin.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/George_H.W._Bush_seated_in_a_Grumman_TBM_Avenger%2C_circa_1944_%28H069-13%29.jpg/200px-George_H.W._Bush_seated_in_a_Grumman_TBM_Avenger%2C_circa_1944_%28H069-13%29.jpg)
2 września, podczas ataku samolotów z lotniskowca na japońską radiostację wojskową na wyspie Chichi Jima, został zestrzelony przez artylerię przeciwlotniczą Grumman TBF Avenger o imieniu własnym „Barbara”. Pilotem Avengera był George H.W. Bush, późniejszy prezydent Stanów Zjednoczonych. Pilotowany przez dwudziestoletniego Busha samolot pomimo trafienia obrzucił bombami cel, po wyprowadzeniu samolotu z lotu nurkowego załoga opuściła maszynę, spadochron Busha zaczepił się o ogon samolotu, a sam pilot został ranny w czoło, ostatecznie spadochron został uwolniony, a ranny Bush wodował w oceanie. Pozostali członkowie załogi samolotu mieli mniej szczęścia, ich spadochrony nie otworzyły się i obydwaj zginęli, sam Bush został wyłowiony przez okręt podwodny USS „Finback”. W następnych dniach okręt osłaniał lotniskowce atakujące wyspy Yap, Ulithi, Anguar i Babelthuap. Po postoju na wyspie Manus w archipelagu Wysp Admiralicji lotniskowiec dołączył do sił atakujących Okinawę. Między 12 a 19 października 1944 roku osłaniał lotniskowce, których samoloty brały udział w atakach na Luzon i Formozę. 17 października na pokładzie miał miejsce wypadek, jeden z myśliwców miał bardzo twarde lądowanie, podczas którego otworzyły ogień jego karabiny pokładowe, ostrzelana została nadbudówka okrętu, zginęło dwóch marynarzy, a 24 odniosło rany, ranny został również kapitan lotniskowca. 20 października „San Jacinto” brał udział w operacji lądowania na Leyte, ale już cztery dni później musiał przerwać akcję i wziąć udział w uznawanej za największą bitwę powietrzno-morską wszech czasów, bitwie o Leyte. Podczas tej bitwy samoloty z lotniskowca uczestniczyły w walkach na Morzu Sibuyan i w bitwie u przylądka Engaño. 30 października artyleria przeciwlotnicza lotniskowca zestrzeliła dwa kamikaze atakujące „San Jacinto”. Po akcji okręt popłynął na Ulithi i dołączył do sił biorących udział w działaniach w Zatoce Manilskiej. Następnie okręt popłynął na Guam, gdzie na pokład została zaokrętowana nowa 45 Grupa Lotnicza (Air Group 45).
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/USS_San_Jacinto_%28CVL-30%29_underway_at_sea_on_23_January_1944_%2880-G-212798%29.jpg/200px-USS_San_Jacinto_%28CVL-30%29_underway_at_sea_on_23_January_1944_%2880-G-212798%29.jpg)
18 grudnia 1944 okręt został niegroźnie uszkodzony przez tajfun Viper. Po naprawieniu uszkodzeń na Ulithi okręt wraz z innymi lotniskowcami popłynął na Morze Południowochińskie. Tam dokonywano ataków na lotniska Formozy, żeglugę w zatoce Cam Ranh i Hongkong. Następnie w ramach Task Force 38 „San Jacinto” brał udział w walkach nad Luzonem i wyspą Riukiu. W dniach 16-17 lutego 1945 roku samoloty z lotniskowca brały udział w walkach nad Tokio, podczas których zestrzeliły wiele nieprzyjacielskich samolotów. Podczas lądowania na Iwo Jimie samoloty z lotniskowca wspierały lądujących marines. 19 marca 1945 roku lotniskowiec uniknął ataku kamikaze. 5 kwietnia 1945 roku japońskie lotnictwo przeprowadziło zmasowany atak kamikaze na siły inwazyjne, które zaatakowały Okinawę, artylerzyści z „San Jacinto” zestrzelili jeden z japońskich samolotów. 7 kwietnia samoloty torpedowe z lotniskowca zatopiły japoński niszczyciel „Hamakaze”, który wchodził w skład eskorty pancernika „Yamato” wysłanego z misją zaatakowania i zniszczenia amerykańskiej floty wspierającej siły inwazyjne na Okinawie (operacja Ten-gō). Samoloty z lotniskowca atakowały lotniska na Kiusiu, skąd startowały japońskie samoloty do swych samobójczych misji i wspierały walczących na Okinawie. 5 czerwca nad wyspę zawitał tajfun, który jednak nie wyrządził szkód na lotniskowcu. Jednostka uzupełniła zaopatrzenie na Leyte i w ramach Task Force 58 popłynęła ku brzegom Japonii biorąc udział w walkach nad Hokkaido i Honsiu. Od 15 sierpnia 1945 roku samoloty wykonywały loty zwiadowcze poszukując obozów jenieckich i dokonując zrzutów z żywnością i lekarstwami. Po zakończeniu wojny „San Jacinto” wrócił 15 września do Stanów Zjednoczonych. 1 marca 1947 wszedł w skład Floty Rezerwowej Pacyfiku, cumując w San Diego. 15 maja 1959 roku lotniskowiec został przeklasyfikowany na pomocniczy transportowiec lotniczy (AVT-5). 1 czerwca 1970 roku został skreślony z listy floty a 15 grudnia 1971 roku sprzedany na złom.
Okręt został odznaczony pięcioma Battle star oraz wymieniony w Presidential Unit citation.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wojciech Holicki, Amerykańskie lotniskowce typu Independence cz. I, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 1 (2000), s. 48-50, ISSN 1230-1655.
- Wojciech Holicki, Amerykańskie lotniskowce typu Independence cz. II, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 2 (2000), s. 56-61, ISSN 1230-1655.
- Z. Flisowski, Burza nad Pacyfikiem Tom 2, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1989, ISBN 83-210-0412-1
- Ten artykuł zawiera treści udostępnione w ramach domeny publicznej przez Dictionary of American Naval Fighting Ships. Treści te są umieszczone tutaj.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Strona o lotniskowcach typu Independence. ninesisters.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-06-29)]. (ang.)