Ksi Puppis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Azmidiske)
Ksi Puppis
ξ Pup
Ilustracja
Położenie w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Rufa

Rektascensja

07h 49m 17,656s[1]

Deklinacja

−24° 51′ 35,23″[1]

Paralaksa (π)

0,00272 ± 0,00021[1]

Odległość

1191 ± 92 ly
365 ± 28[2] pc

Wielkość obserwowana

3,34m[2]

Ruch własny (RA)

−4,81 ± 0,12 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

−0,89 ± 0,15 mas/rok[1]

Prędkość radialna

2,80 ± 0,30 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

żółty nadolbrzym

Typ widmowy

G3 Ib[2]

Masa

8–10[3] M

Promień

120[3] R

Metaliczność [Fe/H]

0,25 ± 0,08[2]

Wielkość absolutna

−4,47m[2]

Jasność

~8300 L[3]

Temperatura

4990 K[3]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

Centrum Galaktyki

Półoś wielka

9047[2] pc

Mimośród

0,1832[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 7 Pup
2MASS: J07491766-2451349
Cordoba Durchmusterung: CD−24°6030
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 1204
Boss General Catalogue: GC 10562
Katalog Henry’ego Drapera: HD 63700
Katalog Hipparcosa: HIP 38170
Katalog jasnych gwiazd: HR 3045
SAO Star Catalog: SAO 174601
Azmidi, Azmidiske, Asmidiske; CPD−24°2939

Ksi Puppis (ξ Pup, Azmidi) – jedna z jaśniejszych gwiazd w gwiazdozbiorze Rufy, leży w odległości ok. 1350 lat świetlnych od Słońca.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Nazwa własna tej gwiazdy, Azmidi, wywodzi się od zniekształconej nazwy stgr. Ἀσπιδίσκε Aspidiske, „tarcza”, właściwie odnoszącej się do gwiazdy Jota Carinae. Była zapisywana też w formie Azmidiske lub Asmidiske[3][4]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2018 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Azmidi dla określenia tej gwiazdy[5].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Jest to żółty nadolbrzym, gwiazda należąca do typu widmowego G3, o bardzo dużej wielkości absolutnej równej −4,47m. Jej obserwowana wielkość gwiazdowa to 3,34m[2]. Gwiazda świeci 8300 razy jaśniej do Słońca i ma temperaturę 4990 K[3]. Średnica tej gwiazdy to około 120 średnic Słońca, zaś masa jest oceniana na 8–10 mas Słońca. Niepewność masy jest związana z niepewnością co do jej zaawansowania ewolucyjnego – gwiazda ta może ochładzać się, przekształcając w czernowego nadolbrzyma, co odpowiada wyższej masie, bądź była nim, a obecnie ponownie zwiększa temperaturę. Mogła już przejść przez stadium cefeidy, bądź dopiero staje się nią[3].

Podejrzewa się, że jest to gwiazda spektroskopowo podwójna[6], która ma bliskiego towarzysza okrążającego nadolbrzyma w ciągu roku w średniej odległości 2 au[3]. Ponadto w odległości 5,1 sekundy kątowej (pomiar z 1964 r.) znajduje się gwiazda 13. wielkości[6]. Jest to gwiazda podobna do Słońca, odległa o co najmniej 2000 au od głównej gwiazdy, a pełny obieg zajmuje jej ponad 26 tysięcy lat[3].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Ksi Puppis w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g h Anderson E., Francis C: HIP 38170. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-03-15]. (ang.).
  3. a b c d e f g h i Jim Kaler: ASMIDISKE (Xi Puppis). STARS. [dostęp 2018-03-15]. (ang.).
  4. Argo Navis. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 74. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
  5. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-06-01. [dostęp 2018-07-09].
  6. a b Mason et al.: WDS J07493-2452A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.