Kolegiata św. Jerzego w Sopronie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kolegiata św. Jerzego
Szent György-domtemplom
kolegiata, kościół filialny
Ilustracja
Fasada
Państwo

 Węgry

Miejscowość

Sopron

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki (łaciński)

Parafia

miejska w Sopronie

Wezwanie

św. Jerzego

Wspomnienie liturgiczne

23 kwietnia

Położenie na mapie Węgier
Mapa konturowa Węgier, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kolegiata św. Jerzego”
Ziemia47°41′06,8″N 16°35′30,7″E/47,685222 16,591861

Kolegiata św. Jerzego (węg. Szent György-domtemplom) – rzymskokatolicka świątynia znajdująca się w węgierskim mieście Sopron.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Kościół został ufundowany przez Jánosa Schmuckenpfenniga, była to pokuta za dokonane wcześniej morderstwo. Budowę rozpoczęto w 1393, wzniesiono go w ciągu pięciu lat. W XVI wieku przejęty przez protestantów, którzy w 1633 zakupili do niego organy, wykonane przez Johannesa Woeckerla z Pasawy. Są to ósme najstarsze zachowane organy na świecie[1].

W 1674 wrócił w ręce katolików, Leopold Karl von Kollonitsch przekazał go jezuitom. Przebudowany w stylu barokowym, poświęcony w 1694.

W 1705 zniszczony podczas oblężenia Kuruców[2]. W 1714 odbudowano fasadę, a w 1720 wzniesiono wieżę. Po kasacie klasztoru w 1773 został przekazany kapitule kolegiackiej św. Jerzego[1] i został jej siedzibą[2]. W 1869 zawaliła się wieża kościelna, nową wzniesiono w 1882 według projektu Ferdinanda Spacha w stylu neorenesansowym[1].

Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Fasada[edytuj | edytuj kod]

Fasada jest podzielona dwoma gzymsami, zwieńcza ją naczółek. W dolnej części elewacji znajdują się dwa portale, w tympanonach znajdują się gotyckie przedstawienia – w lewym żywot św. Małgorzaty, w prawej – walka św. Jerzego. Między nimi jest nisza z figurą Jezusa Chrystusa. W górnej części fasady znajdują się kolejne dwie nisze, w lewej znajduje się rzeźba Matki Bożej, w prawej – św. Józefa[1].

Wnętrze[edytuj | edytuj kod]

Ołtarz główny wykonał w 1713 Mihály Esterházy. Znajduje się w nim obraz z 1761 przedstawiający świętego Jerzego autorstwa Marcina Altomontego. Po bokach figurują rzeźby śś. Ignacego Loyoli i Franciszka Ksawerego. Rokokowe tabernakulum wykonano w 1765[1].

Po obu stronach prezbiterium znajdują się stalle z 1780. Ambona pochodzi z 1693, przebudowana w 1765. Zdobią ją figury Chrystusa i ewangelistów[1].

Do korpusu nawowego dostawionych jest osiem kaplic, po cztery z każdej strony. Nad każdą z kaplic znajduje się empora, jej balustradę zdobią herby fundatorów kaplic[1].

Dzwony[edytuj | edytuj kod]

Na wieży zawieszone są trzy dzwony[1][2]:

Imię Waga Średnica Data odlania
Św. Jerzy 80 kg 50 cm 1839
Św. Emeryk 200 kg 74,2 cm 1928
Św. Teresa 800 kg 114 cm 1928

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h Szent György templom | Soproni Szentlélek és Szent Mihály Római Katolikus Plébánia [online], - [dostęp 2022-01-28] (węg.).
  2. a b c Szent György Dómtemplom | Soproni Kirándulás [online], www.sopronikirandulas.hu [dostęp 2022-01-28].