Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Mtaħleb
 2328 (NICPMI)
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Adres |
Ix-Xagħra ta l-Imtaħleb | ||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| Archidiecezja | |||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie Malty  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Morza Śródziemnego  | |||||||||||||||||
 35°52′49,35″N 14°21′18,15″E/35,880375 14,355042
| |||||||||||||||||
Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny (malt. Il-Knisja tat-Twelid tal-Verġni Marija, ang. Church of the Nativity of the Blessed Virgin Mary), znany też jako Il-Knisja tal-Vitorja – rzymskokatolicki kościół w Mtaħleb, w granicach Rabatu na Malcie.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Najstarsze informacje na temat tego kościoła pochodzą z raportu apostolskiego wizytatora Pietro Dusiny z 1575. Ówcześnie istniejący kościół był pod wezwaniem Wniebowzięcia Matki Bożej – „Maryi Panny miesiąca sierpnia”; zwany był też „z Monte Calibo” lub „Mitahlep”. Budynek, wówczas w bardzo złym stanie, stał na skraju klifu, na gruncie należącym do Don Francesco de Alagony[1][2][3][4][5].
Nowsza historia kościoła zaczyna się 5 maja 1607, kiedy Giovanni Vincenzo Castelletti przed notariuszem Andreą Allegritto podpisał kontrakt na jego odbudowę i obdarowanie go swoim patronatem. Wtedy właśnie kościół otrzymał nowe wezwanie Narodzenia Najświętszej Maryi Panny[1][2][3][4][6][5].
W 1656 kościół został przebudowany przez Andreottę Castellettiego. Zapłacił on też za obraz tytularny, pędzla Portugalczyka Emanuela Pereiry, przedstawiający św. Annę z małą Maryją, w otoczeniu św. Andrzeja, św. Tomasza z Akwinu oraz Anioła Stróża. W prawym dolnym rogu obrazu przestawiony jest jego fundator[1][3][4][6][5]. W latach 30./40. XX wieku obraz został odrestaurowany przez Karmenu Saida, raz jeszcze w 1983 przez G. Farrugię[4].
16 maja 1744 kościół wizytował biskup Paul Alphéran de Bussan. Zastał on kościół dobrze zarządzany przez ówczesnego rektora ks. Salvatore Zammita. Znajdował się tam kamienny ołtarz z relikwiami w mensie, sześć drewnianych świeczników oraz inne rzeczy, potrzebne do sprawowania kultu. Centralnie na ołtarzu stała statua Dzieciątka Jezus[1].
W XIX wieku kościół przeszedł pod patronat rodziny D’Amico Inguanez z Mdiny[1][4].
W 1948 ówczesny rektor kościoła zaplanował jego powiększenie, jednakże zmarł w tym samym roku. Jego plany urzeczywistnił następca, kanonik Karm Cefai. Prace zostały prowadzone pod nadzorem Ġuże D’Amato. Powiększono wtedy nawę i zbudowano dwie duże kaplice w transepcie, nadając świątyni kształt krzyża. Dobudowana została wówczas również dzwonnica z dwoma dzwonami oraz, nad przecięciem nawy i transeptu, kopuła[1][3][4][5].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Wygląd zewnętrzny[edytuj | edytuj kod]
Raczej surowa fasada świątyni charakteryzuje się centralnie umieszczonymi prostokątnymi drzwiami, zadaszonymi szerokim gzymsem. Powyżej znajduje się półkoliste okno. Fasada jest zwieńczona trójkątnym frontonem z krzyżem na postumencie, a w nim umieszczona jest centralnie niewielka nisza z posągiem Matki Boskiej. Kopuła na wysokim ośmiobocznym bębnie, zwieńczona latarnią, przykrywa centralną część budynku zbudowanego w formie krzyża łacińskiego. Dzwonnica przylega do lewego transeptu[5].
Wnętrze[edytuj | edytuj kod]
Kościół ma jeden ołtarz, znajdujący się w niewielkiej apsydzie. Obraz tytularny z połowy XVII wieku pędzla Emanuela Pereiry. W transeptach obrazy Carmela Spiteriego Święta Rodzina oraz Święty Paweł (cud żmii). Na ołtarzu marmurowe tabernakulum, podłoga również pokryta marmurowymi płytami[1][3][4].
Kościół dziś[edytuj | edytuj kod]
Msze święte w kościele odprawiane są w soboty o godz. 16:00 (w zimie) oraz 18:00 (w lecie)[7][8]. W święto tytularne kościoła 8 września, lub najbliższą niedzielę, odprawiana jest w kościele uroczysta msza święta, po której następuje festyn[1][4].
Ochrona dziedzictwa kulturowego[edytuj | edytuj kod]
Od 27 czerwca 2014 budynek świątyni umieszczony jest na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands pod nr. 2328[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h ks. Alexander Bonnici OFM: Il-Knisja tal-Vitorja ~ Imtaħleb, limiti tar-Rabat ~. Kappelli Maltin. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-07)]. (malt.).
- ↑ a b John Scerri: Rabat / Nativity of Our Lady Mtahleb. malta-canada. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-13)]. (ang.).
- ↑ a b c d e Rabat - Church of the Blessed Virgin of Monte Calibo. W: Alfie Guillaumier: Malta's Towns and Villages. USA: Terry Asphar (tłum.), 2003, s. 391. ISBN 0-9743821-0-8. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Our Lady of Victories - Mtaħleb. W: Mikiel Spiteri (Kilin): A Hundred Wayside Chapels of Malta & Gozo. Valletta: Heritage Books, 2000, s. 223-225. ISBN 99909-93-06-8. (ang.).
- ↑ a b c d e f Church of the Nativity of the Madonna. NICPMI, 2014-06-27. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-05)]. (ang.).
- ↑ a b XX. CHIESE RURALI NE' LIMITI DELLA NOTABILE E SUO SOBBORGO. / II. Chiese beneficiali. 1. Chiesa della Natività di M. V., de Monte Calibo. W: Achille Ferres: Deserizione storica delle chiese di Malta e Gozo. Malta: 1866, s. 124-125. (wł.).
- ↑ Rabat / Mtaħleb- Church of the Nativity of the Virgin Mary. Archdiocese in Malta. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-05)]. (ang.).
- ↑ Twelid tal-Vergni Marija / Nativity of the Virgin Mary. Quddies. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-09)]. (ang.).