Most Zamkowy w Kamieńcu Podolskim

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
most Zamkowy
{{{alt zdjęcia}}}
Most Turecki w Kamieńcu Podolskim
Poprzednie nazwy

most Zamkowy

Państwo

 Ukraina

Miejscowość

Kamieniec Podolski

Podstawowe dane
Poprzednie nazwy

Most Zamkowy

Przeszkoda

Smotrycz

Długość

88 m

Szerokość:
• całkowita


6,5 m

Liczba przęseł

1

Data budowy

przed 1494

Data remontu

1544, 1686, 1766, 1942

Projektant

Hiob Bretfus, Andrzej Glover, Jan de Witte

Położenie na mapie obwodu chmielnickiego
Mapa konturowa obwodu chmielnickiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „most Zamkowy”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej znajduje się punkt z opisem „most Zamkowy”
Ziemia48°40′24,89″N 26°33′58,18″E/48,673580 26,566160
Most na francuskim planie z roku 1691

Most Zamkowy[1] (także: most Turecki; ukr. Замковий міст, Zamkowyj mist) – most drogowy w Kamieńcu Podolskim, na Smotryczu, kamienny, wzniesiony przed 1494 lub w czasach Zygmunta I Starego; łączy Stary Zamek ze Starym Miastem.

Murowany most najprawdopodobniej zbudowano pod koniec XV wieku lub w wieku XVI na polecenie króla Zygmunta I Starego. Nie ma przekonujących dowodów na to, że istniała w tym miejscu wcześniej konstrukcja murowana. Pierwotnie był to most wspierający się na arkadach. U jego krańców stały dwie nadbramne baszty od strony zamku Baszta św. Anny z Bramą Stanisława Augusta i druga od wschodu zniszczona przez Turków w 1672 r. Pierwszym znanym architektem prowadzącym na nim prace był Hiob Bretfus, który pracował przy nim w 1544 roku przebijając w skałach pod mostem kanał. Most został poważnie zniszczony podczas tureckiego oblężenia w 1672 roku. W 1685 roku jego arkady zostały obmurowane przez 500 okupujących miasto Turków. W ten sposób powstała w miejsce arkad jednolita ściana. Po odzyskaniu przez Polskę Kamieńca, w 1715 roku przeprowadzono jego częściowy remont. Ponowny remont wykonano na koszt króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1766 roku na pamiątkę czego w południowej części muru umieszczono napis: „Sucurrendo ruinae, Stanislaus Augustus Rex Poloniae, proprio sumptu A.D. MDCCLXVI” (Podniósł z ruin, Stanisław August król Polski, własnym kosztem, Roku Pańskiego 1766). Aż do XIX wieku prowadziła po nim najważniejsza droga do miasta. W 1942 roku został częściowo poszerzony przez Niemców[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Polski egzonim przyjęty na 121. posiedzeniu KSNG.
  2. Janusz Rymsza, Most zamkowy, [w:] Kamieniec Podolski: Studia z dziejów miasta i regionu, T. 1. pod red. Feliksa Kiryka, Kraków, WN Akad. Pedagog., 2000, ISBN 83-7271-035-X

Literatura[edytuj | edytuj kod]

  • Пламеницкая О.А. Исследования Каменца-Подольского над Днестром (к вопросу атрибуции моста на рельефе колонны Траяна в Риме) // Реставрація, реконструкція, урбоекологія. Матеріали до щорічного міжнародного симпозіуму RUR'98. — Одеса - Білгород-Дністровський, 1998. — С. 52-55.
  • Пламеницька О. До питання генези Кам'янець-Подільського замкового мосту: репліка з приводу атрибуції мосту Аполодора на Колоні Траяна в Римі // Теорія та історія архітектури та містобудування. — Київ, 1998. — С. 108-117.
  • Płamienicka Olga, Płamienicka Eugenia. Most Zamkowy w Kamieńcu Podolskim. Na marginesie badań kolumny Trajana w Rzymie // Kwartalnik architektury i urbanistyki. — 1998. — № 3. — С. 183-207.
  • Okoń Paweł. Czy most w Kamieńcu Podolskim jest budowlą rzymską? // Conservatio aeterna creatio est.  — Кielce, 1998. — S. 79—88.
  • Один із сотні // Кам'янець-Подільський вісник. — 1999. — 29 жовтня. — С. 1.
  • Пламеницька Ольга, Пламеницька Євгенія. Кам'янець-Подільський — місто на периферії Римської імперії // Пам'ятки України. — 1999. — № 4. — С. 38—52.
  • Фенцур Василь, Пламеницька Ольга. Реставрація Замкового мосту. Перші результати українсько-польської співпраці // Пам'ятки України. — 2000. — № 3—4. — С. 14—15.
  • Данилов Ігор. Uti possidetis. Про римлян, міст і не тільки (в контексті військової історії Кам'янця) // Пам'ятки України. — 2000. — № 3—4. — С. 135—140.
  • Медвідь Катерина. Замковий міст змінює обличчя // Кам'янець-Подільський вісник. — 2001. — 28 вересня. — С. 1.
  • Ключі до Замкового мосту: Громадські слухання // Кам'янець-Подільський вісник. — 2001. — 19 жовтня. — С. 1.
  • Семенова Наталія. Міст між півостровом та рештою світу // Подолянин. — 2002. — 4 жовтня. — С. 4.
  • Dott.ssa Olha Plamenytska. Recenti sviluppi degli studi sulle origini della cultura urbanistica e delle fortificazioni ucraine nel periodo delle guerre di Traiano // Conferenza Internazionale "Umanesimo Latino in Ucraina" — Leopoli, 2002. — 8 giugno 2002. — P. 59-66.
  • Кам'янець-Подільський: Туристичний путівник. — Львів, 2003. — С. 91—95.
  • Гайдамашко Вікторія. Замковий міст: йти чи їхати? // Кам'янець-Подільський вісник. — 2004. — 12 березня. — С. 3.
  • Пламеницька Ольга. Кам'янець-Подільський. — К., 2004. — С. 88—92, 142, 159—162.
  • Гординчук Микола. Нова доба Замкового мосту: Актуально // Кам'янець-Подільський вісник. — 2005. — 22 липня. — С. 1, 2.
  • Замковий міст завжди відкритий для проїзду // Ділове місто. Тиждень. — 2006. — 1 червня. — С. 5.
  • Краснолуцький Петро. Кам'янець-Подільські мости. — Кам'янець-Подільський, 2006. — С. 18—36.
  • Сецинский Е. Город Каменец-Подольский: Историческое описание. — К., 1895. — С. 102—103, 104.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]