Mychajłyna Roszkewycz
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
folklorystka, pisarka |
Mychajłyna-Marija Mychajływna Roszkewycz, ukr. Михайлина-Марія Михайлівна Рошкевич (ur. w 1859 w Uhornikach, zm. 1957 w Czechosłowacji) – ukraińska folklorystka i pisarka, współautorka almanachu Pierwszy wianek (1887).
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Przyszła na świat w rodzinie duchownego ukraińskiej cerkwi greckokatolickiej Mychajła Roszkewycza oraz Marii Rudenskiej[1]. Miała siostrę Olhę (pierwszą miłość Iwana Franki)[2][3][4] i brata Jarosława. Brat Bohdan zmarł w wieku 12 lat.
Od 1864 Roszkewycz mieszkała we wsi Lolinie, gdzie jej ojciec był duchownym. Uczestniczyła w organizowaniu edukacji dla dzieci ze wsi[5]. Spisała wspomnienia o pobycie we wsi Iwana Franki (tu m.in. tworzył)[2]. Pisarz wykorzystał zebrane przez nią pieśni ludowe i opublikował w Roszkewycz Nieszczęście kobiet w rosyjskich pieśniach ludowych (1883). Piosenka o Szandarze, którą Roszkewycz nagrała z mieszkającą we wsi Lolin Jawdochą Czihur, była dla Iwana Franki inspiracją do napisania dramatu Skradzione szczęście. Roszkewycz spisała wspomnienia z okresu życia w Lolinie[6]. Franko pisał o dziewczynie: Gdyby panna Mina (czego szczerze życzę) zaczęła pisać więcej takich szkiców, a jednocześnie czytać inne przykładowe opowiadania (Zoli, Tołstoja, Rieszetnikowa, Nieczuja), mogłaby być bardzo realną i dobrą pisarką[7]. Mimo protestów autorki jej tekst Matka chrzestna z matką chrzestną ukazał się w czasopiśmie „Młot” jako bardzo ciekawy obraz życia kobiet w Lolinie. W 1887 została zaproszona do współtworzenia almanachu Pierwszy wianek, pierwszego zbioru tekstów kobiet ukraińskich wydanego przez Nataliję Kobrynską i Ołenę Pcziłkę. Opublikowała w nim opowiadania: Taki jest los Boga i Teściowa[8]. Iwan Franko i Michaił Pawlik nazwali ją nadzieją ukraińskiego pisarstwa i określili mianem wielkiego talentu[9].
Po śmierci ojca (1886) Roszkewycz wraz z rodziną opuściła Lolin. Przez cztery lata mieszkała w Bolechowie u Natalii Kobrynskiej. Potem wyszła za mąż za duchownego Josypa Iwancia. Często odwiedzała Iwana Frankę[3]. Po II wojnie światowej zamieszkała z najmłodszym synem Romanem w miejscowości Doubrava w Czechosłowacji[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ 'Вздихав, мучився і кляв сам себе. Більш за все хотів сказати вам 'ти' [online], Субота Інтернет-видання, 28 sierpnia 2021 [dostęp 2022-05-29] (ukr.).
- ↑ a b «Люблю тебе першу в житті...» [online], umoloda.kyiv.ua [dostęp 2022-05-29] (ukr.).
- ↑ a b Електронна бібліотека Інституту журналістики [online], journlib.univ.kiev.ua [dostęp 2022-05-29].
- ↑ Стежина зболеного серця | Долинська центральна публічна бібліотека - Офіційний сайт [online] [dostęp 2022-05-29].
- ↑ Andrei S. Markovits, Frank E. Sysyn, Nationbuilding and the Politics of Nationalism: Essays on Austrian Galicia, Harvard University Press, 1982, ISBN 978-0-674-60312-7 [dostęp 2022-05-29] (ang.).
- ↑ «Тричі мені являлась любов» Роман Горак, читати онлайн текст твору повністю [online], Освіта.UA [dostęp 2022-05-29] (ros.).
- ↑ Марія Багрій, ОСВІТНЯ ТА ГРОМАДСЬКА ДІЯЛЬНІСТЬ ЗАХІДНОУКРАЇНСЬКИХ ПИСЬМЕННИЦЬ-ПЕДАГОГІВ (КІНЕЦЬ ХІХ – 30-ТІ РР. ХХ СТ.), „Молодь і ринок” (6(173)), 2019, DOI: 10.24919/2308-4634.2019.174499, ISSN 2617-0825 [dostęp 2022-05-29] (ukr.).
- ↑ Про Михайлину Рошкевич-Іванцеву [online], Збруч, 14 lipca 2017 [dostęp 2022-05-29] (ukr.).
- ↑ a b Трижды мне являлась любовь - Роман Горак // Интернет библиотека для школьников [online], lib4school.ru [dostęp 2022-05-29].