Zamek w Brześciu: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m regeneracja szablonu {{Budynek infobox}} + WP:SK
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 33: Linia 33:
|www =
|www =
}}
}}
'''Zamek w Brześciu''' – budowla obronna u zbiegu rzek [[Bug]] i [[Muchawiec (dopływ Bugu)|Muchawiec]], zbudowana w X wieku, prawdopodobnie w celu kolonizacji miejscowych plemion bałtyckich ([[jaćwingowie|Jaćwingów]]). W późniejszym okresie za [[fosa|fosą]], na terenach między Bugiem i Muchawcem, powstało miasto [[Brześć]].
'''Zamek w Brześciu''' – budowla obronna u zbiegu rzek [[Bug]] i [[Muchawiec (dopływ Bugu)|Muchawiec]], zbudowana w 2 poł. XIII wieku w miejscu wcześniejszego grodu. W późniejszym okresie za [[fosa|fosą]], na terenach między Bugiem i Muchawcem, powstało miasto [[Brześć]].


[[Plik:Plan of Brest, Castle 1657.jpg|thumb|lewo|300px|Plan zamku w Brześciu, 1657 r.]]
[[Plik:Plan of Brest, Castle 1657.jpg|thumb|right|350px|Plan zamku w Brześciu z 1657 r.]]
Zamek do końca XVI wieku był drewniany. Posiadał pięć wież, z których jedna była przejezdna i prowadziła do miasta. W połowie XIII wieku książęta halicko-wołyńscy, chcąc wzmocnić potencjał obronny zamku, zbudowali w jednym z jego narożników murowany [[stołp]], według kronikarza, podobny do tego w [[Kamieniec (Białoruś)|Kamieńcu Litewskim]]. W XVI wieku drewniane wieże i ściany zamku zwieńczone były [[blanki|blankami]] i [[hurdycja]]mi.
Zamek do końca XVI wieku był drewniany. Posiadał pięć wież, z których jedna była przejezdna i prowadziła do miasta. W 2 połowie XIII wieku książęta halicko-wołyńscy, chcąc wzmocnić potencjał obronny grodu, zbudowali w jednym z jego narożników murowany [[stołp]], według kronikarza, podobny do tego w [[Kamieniec (Białoruś)|Kamieńcu Litewskim]].


W 1349 r., po dziewięciu dniach oblężenia, zdobył go król [[Kazimierz Wielki]], jednak na mocy traktatu z 1351 wrócił do Litwy, co potwierdził też traktat z 1366. W 1379 zdobyli go Krzyżacy. W początku grudnia 1409 r. odbył się na nim zjazd króla Władysława Jagiełły, księcia Witolda Kiejstutowicza, wodza Tatarów – sułtana Kipczaku Salladyna i podkanclerzego arcybiskupa Mikołaja Trąby w celu zaplanowania wojny z Zakonem Krzyżackim. W 1500 zamek wytrzymał oblężenie 15 tys. Tatarów pod wodzą chana krymskiego Mengli I Gireja. W XVI wieku drewniane wieże i ściany zamku nadal zwieńczone były [[blanki|blankami]] i [[hurdycja]]mi. W końcu XVI w. zamek został wzmocniony ziemnymi [[bastion]]ami i włączony do systemu obronnego miasta.
W końcu XVI w. zamek został wzmocniony ziemnymi [[bastion]]ami i włączony do systemu obronnego miasta.

Brześć został zdobyty podczas oblężenia Kozaków Chmielnickiego w 1648. W latach 1654-1655 wydano konstytucje sejmowe w sprawie fortyfikacji miasta, dzięki czemu zamek otrzymał dość nowoczesne obwarowania. W tym czasie zamek i miasto były tak silnie ufortyfikowane, że w 1655 wojska moskiewskie pod dowództwem Urusowa i Boratyńskiego odstąpiły od oblężenia po odmowie poddania twierdzy przez kasztelana Melchiora Stanisława Sawickiego.

Podczas Potopu szwedzkiego po oblężeniu rozpoczętym 7 maja 1657 roku twierdza w Brześciu poddała się oddziałom Karola Gustawa i wojskom księcia siedmiogrodzkiego Jerzego Rakoczego, ale polski garnizon wierny królowi Janowi Kazimierzowi wyszedł z Brześcia przy rozwiniętych chorągwiach, pod bronią, mając zagwarantowany swobodny przemarsz. Zamek odbiła szlachta województwa brzeskiego pod dowództwem podczaszego litewskiego M. Radziwiłła.

By wzmocnić obronność w 1659 r. wydano następną konstytucję sejmową. Podczas odbudowy w 1660 w dniu 13 stycznia zamek bez trudu zdobyły wojska moskiewskie pod dowództwem Iwana Chowańskiego. Wojska polskie odbiły Brześć w 1661.


W latach 30. XIX wieku zamek, wraz z całą najstarszą częścią miasta Brześcia, został rozebrany przez [[Rosjanie|Rosjan]] pod budowę [[Twierdza brzeska|Twierdzy brzeskiej]].
W latach 30. XIX wieku zamek, wraz z całą najstarszą częścią miasta Brześcia, został rozebrany przez [[Rosjanie|Rosjan]] pod budowę [[Twierdza brzeska|Twierdzy brzeskiej]].

Wersja z 11:37, 15 lut 2011

Zamek w Brześciu
Państwo

 Białoruś

Miejscowość

Brześć

Rozpoczęcie budowy

2 poł. XIII wieku

Ważniejsze przebudowy

koniec XVI wieku

Zniszczono

ok. 1830

Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}

Zamek w Brześciu – budowla obronna u zbiegu rzek Bug i Muchawiec, zbudowana w 2 poł. XIII wieku w miejscu wcześniejszego grodu. W późniejszym okresie za fosą, na terenach między Bugiem i Muchawcem, powstało miasto Brześć.

Plan zamku w Brześciu z 1657 r.

Zamek do końca XVI wieku był drewniany. Posiadał pięć wież, z których jedna była przejezdna i prowadziła do miasta. W 2 połowie XIII wieku książęta halicko-wołyńscy, chcąc wzmocnić potencjał obronny grodu, zbudowali w jednym z jego narożników murowany stołp, według kronikarza, podobny do tego w Kamieńcu Litewskim.

W 1349 r., po dziewięciu dniach oblężenia, zdobył go król Kazimierz Wielki, jednak na mocy traktatu z 1351 wrócił do Litwy, co potwierdził też traktat z 1366. W 1379 zdobyli go Krzyżacy. W początku grudnia 1409 r. odbył się na nim zjazd króla Władysława Jagiełły, księcia Witolda Kiejstutowicza, wodza Tatarów – sułtana Kipczaku Salladyna i podkanclerzego arcybiskupa Mikołaja Trąby w celu zaplanowania wojny z Zakonem Krzyżackim. W 1500 zamek wytrzymał oblężenie 15 tys. Tatarów pod wodzą chana krymskiego Mengli I Gireja. W XVI wieku drewniane wieże i ściany zamku nadal zwieńczone były blankami i hurdycjami. W końcu XVI w. zamek został wzmocniony ziemnymi bastionami i włączony do systemu obronnego miasta.

Brześć został zdobyty podczas oblężenia Kozaków Chmielnickiego w 1648. W latach 1654-1655 wydano konstytucje sejmowe w sprawie fortyfikacji miasta, dzięki czemu zamek otrzymał dość nowoczesne obwarowania. W tym czasie zamek i miasto były tak silnie ufortyfikowane, że w 1655 wojska moskiewskie pod dowództwem Urusowa i Boratyńskiego odstąpiły od oblężenia po odmowie poddania twierdzy przez kasztelana Melchiora Stanisława Sawickiego.

Podczas Potopu szwedzkiego po oblężeniu rozpoczętym 7 maja 1657 roku twierdza w Brześciu poddała się oddziałom Karola Gustawa i wojskom księcia siedmiogrodzkiego Jerzego Rakoczego, ale polski garnizon wierny królowi Janowi Kazimierzowi wyszedł z Brześcia przy rozwiniętych chorągwiach, pod bronią, mając zagwarantowany swobodny przemarsz. Zamek odbiła szlachta województwa brzeskiego pod dowództwem podczaszego litewskiego M. Radziwiłła.

By wzmocnić obronność w 1659 r. wydano następną konstytucję sejmową. Podczas odbudowy w 1660 w dniu 13 stycznia zamek bez trudu zdobyły wojska moskiewskie pod dowództwem Iwana Chowańskiego. Wojska polskie odbiły Brześć w 1661.

W latach 30. XIX wieku zamek, wraz z całą najstarszą częścią miasta Brześcia, został rozebrany przez Rosjan pod budowę Twierdzy brzeskiej.

Bibliografia

  • red. H. P. Paszkou i in.: Vialikaje kniastva Litoŭskaje: Encykłapiedyja. U 3 t.. T. 1: Abalenski – Kadencyja. Mińsk: Biełaruskaja Encykłapiedyja, 2005, s. 684. ISBN 985-11-0314-4. (biał.).