Piotr Mohyła: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
poprawa linków |
ilustracja |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Mohyla Petro.jpg|thumb|right|250px|Metropolita Piotr Mohyła]] |
[[Plik:Mohyla Petro.jpg|thumb|right|250px|Metropolita Piotr Mohyła]] |
||
[[Plik: |
[[Plik:Lithos Piotra Mohyly1644 109.jpg|thumb|"Lithos" Piotra Mohyly z 1644]] |
||
'''Piotr Mohyła''' ([[język ukraiński|ukr.]]: ''Петро Могила'', [[język rumuński|rum.]]: ''Petru Movilă'') (ur. ok. [[21 grudnia]] [[1574]], zm. [[1 stycznia]] [[1647]]) – biskup, [[Prawosławie|prawosławny]] [[Metropolia kijowska|metropolita kijowski]], święty. |
'''Piotr Mohyła''' ([[język ukraiński|ukr.]]: ''Петро Могила'', [[język rumuński|rum.]]: ''Petru Movilă'') (ur. ok. [[21 grudnia]] [[1574]], zm. [[1 stycznia]] [[1647]]) – biskup, [[Prawosławie|prawosławny]] [[Metropolia kijowska|metropolita kijowski]], święty. |
||
Wersja z 12:09, 18 paź 2013
Piotr Mohyła (ukr.: Петро Могила, rum.: Petru Movilă) (ur. ok. 21 grudnia 1574, zm. 1 stycznia 1647) – biskup, prawosławny metropolita kijowski, święty.
Był synem hospodara Szymona z mołdawskiego rodu Mohyłów, który w XVI i XVII wieku odegrał istotną rolę w polityce zagranicznej Rzeczypospolitej, zwłaszcza w zakresie skomplikowanych stosunków z Istambułem i Wiedniem.
Piotr zdobył staranne wykształcenie humanistyczne i teologiczne we lwowskiej brackiej szkole, kolegium jezuickim oraz podczas studiów, prawdopodobnie na Sorbonie. Po powrocie do kraju służył w wojsku, walcząc między innymi pod Cecorą i Chocimiem. Później przyjął postrzyżyny mnisze i święcenia kapłańskie. W 1628 za zgodą króla Zygmunta III został archimandrytą, przekazanej w 1603 dyzunitom, Ławry Peczerskiej. Rozwijał szkolnictwo, słowo drukowane, troszczył się o kształcenie młodzieży, głównie w Kolegium Kijowskim, zwanym potem Mohylańskim (od 1658 Akademia Mohylańska w Kijowie). Chciał przekształcić prawosławie w równoprawnego partnera religii rzymskiej i kultury polsko-łacińskiej w państwie polsko-litewskim, działał na rzecz zbliżenia pomiędzy unitami i dyzunitami oraz zwalczał tendencje promoskiewskie. Szły za tym głębokie reformy liturgiczne i administracyjne. W Sejmie Piotr Mohyła domagał się między innymi likwidacji zarządzeń, zabraniających budowania prawosławnych cerkwi, żądał otwarcia szkół, drukarni. Po śmierci króla Zygmunta III, pod wpływem Mohyły, kandydat na tron Władysław wydał tzw. "paragrafy uspokojenia narodu ruskiego". W 1632 w Warszawie został wybrany metropolitą kijowskim. Jego dewizą było nawoływanie do spokoju między wyznaniami. 9 marca 1633 hierarcha konsekrował lubelską katedrę Przemienienia Pańskiego.
Piotr Mohyła opublikował wiele ksiąg liturgicznych i teologicznych. Miał nadzwyczajne zdolności organizacyjne. Zostawił po sobie ogromną spuściznę kulturalną. Oddziaływał na cały ówczesny świat prawosławny. Dzięki niemu znamy np. historię o uratowaniu mołdawskiej stolicy przed kozakami zaporoskimi przez św. Jana Nowego. Wstawiennictwo świętego sprawiło, że Bóg pokarał kozaków śmiercią w wezbranych wodach Suczawy.[1]
W dniach 14 i 15 grudnia 1996 metropolitę kijowskiego Piotra Mohyłę uroczyście kanonizowano w Kijowsko-Peczerskiej Ławrze.
Pamiętnikarz jego czasów i prawosławny szlachcic ruski Joachim Jerlicz tak okreslił jego portret:
"Żył pobożnie, szlachetnie, w umiarkowaniu, w pobożnych dziełach, czuwając zawsze nad nierozerwalnością Kościoła Bożego i pasąc swoje stado, co nie przeszkadzało, że był spragniony chwały tego świata"[2].
Literatura
- Енциклопедія українознавства, Lwów 1993, t. 5, s. 1632
- ↑ Mohyła Piotr, Împăcarea Bisericii Ortodoxe, tłum. Ş. Lupu, Polirom, Jassy, 2000, podano za Ewą Kocój
- ↑ Tadeusz Chrzanowski "Kresy, czyli obszar tęsknot", Wydawnictwo Literackie, Kraków 2010, s. 90
Uwaga: Domyślnym kluczem sortowania będzie „Mohyła Piotr” i zastąpi on wcześniej wykorzystywany klucz „Mohyła, Piotr”.