Zamek w Gostyninie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne merytoryczne |
merytoryczne |
||
Linia 7: | Linia 7: | ||
| miejscowość = [[Gostynin]] |
| miejscowość = [[Gostynin]] |
||
| adres = ul. Zamkowa |
| adres = ul. Zamkowa |
||
| typ budynku = |
| typ budynku = hotel |
||
| styl architektoniczny = [[neogotyk]] (kościół), pseudogotyk |
| styl architektoniczny = [[neogotyk]] (kościół), pseudogotyk |
||
| architekt = |
| architekt = |
||
Linia 30: | Linia 30: | ||
}} |
}} |
||
Zespół budynków wzniesionych w miejscu nieistniejące '''Zamku w Gostyninie''' jest położony na wzgórzu nad [[Skrwa Lewa|Skrwą Lewą]], przy ulicy Zamkowej. |
Zespół budynków mieszczących hotel i restaurację wzniesionych w miejscu nieistniejące '''Zamku w Gostyninie''', który jest położony na wzgórzu nad [[Skrwa Lewa|Skrwą Lewą]], przy ulicy Zamkowej. |
||
== Historia == |
== Historia zamku == |
||
Zamek w Gostyninie powstał w drugiej połowie XIV wieku na skraju nadrzecznego stromego cypla, na zachód od dzisiejszego miasta. |
Zamek w Gostyninie powstał w drugiej połowie XIV wieku na skraju nadrzecznego stromego cypla, na zachód od dzisiejszego miasta. Jego fundatorem był prawdopodobnie książę mazowiecki [[Siemowit III]] lub [[Siemowit IV]]. |
||
Pierwotnie w miejscu zamku istniała wieża pełniąca funkcję obronną i mieszkalną. Na przełomie [[XIV wiek|XIV]] i [[XV wiek|XV]] wieku wieżę rozebrano i przystąpiono do budowy muru na planie prostokąta 37 x 38 m, do którego w narożniku |
Pierwotnie w miejscu zamku istniała wieża pełniąca funkcję obronną i mieszkalną. Na przełomie [[XIV wiek|XIV]] i [[XV wiek|XV]] wieku wieżę rozebrano i przystąpiono do budowy zamku składającego się z muru zbudowanego na planie prostokąta o wymiarach 37 x 38 m, do którego w narożniku północno-wschodnim przyległa czworokątna wieża o boku 7 metrów. Dziedziniec wypełniała zabudowa drewniana. Przy zamku znajdowało się otoczone wałem podzamcze (przygródek). W połowie [[XV wiek|XV]] wzdłuż całego muru północnego wzniesiono murowany budynek mieszkalny oraz w kurtynie wschodniej wybito nową bramę z niewysoką wieżą, a także zbudowano przedbramie i most zwodzony. |
||
W [[1462]] roku Gostynin został wcielony przez Kazimierza Jagiellończyka do Korony Polskiej, a zamek stał się siedzibą starosty królewskiego. |
W [[1462]] roku Gostynin został wcielony przez Kazimierza Jagiellończyka do Korony Polskiej, a zamek stał się siedzibą starosty królewskiego. Na początku XVI wieku starosta gostyniński [[Krzysztof Szydłowiecki]] polecił zbudować nowy budynek wzdłuż muru południowego muru oraz rozbudować budynek bramny. |
||
W 1611 roku na zamku osadzono będącego w polskiej niewoli cara rosyjskiego Wasyla Szujskiego, który zmarł na nim rok później. |
W 1611 roku na zamku osadzono będącego w polskiej niewoli cara rosyjskiego Wasyla Szujskiego, który zmarł na nim rok później. |
||
Zamek został |
Zamek został spalony w latach [[1655]]-[[1660]] podczas Potopu szwedzkiego, a później w okresie tzw. wojny północnej na początku XVIII wieku. Zdewastowany obiekt mimo odbudowy nie odzyskał swojej świetności. Po III Rozbiorze Polski, władze pruskie rozkazały rozebrać zamek. W 1822 roku car [[Aleksander I]] przekazał ruiny gostynińskiej gminie ewangelickiej z przeznaczeniem na zbór. Projekt architektoniczny opracował znany architekt [[Hilary Szpilowski]], a budowla w stylu neogotyckim została wzniesiona w latach [[1822]]-[[1825]] przy wykorzystaniu wieży dawnego zamku książęcego, która została wtopiona w jego mury. Zbór służył ewangelikom do [[1945]] roku. |
||
[[Plik:PL Gostynin castle.jpg|mały|lewo|Budowa nowego budynku w miejscu zamku, 2005 rok]] |
[[Plik:PL Gostynin castle.jpg|mały|lewo|Budowa nowego budynku w miejscu zamku, 2005 rok]] |
||
Po zakończeniu II wojny światowej zbór przejęła parafia rzymskokatolicka, która użytkowała go do 1978 roku. Opuszczone wzgórze zamkowe przejęły Zakłady Sprzętu Oświetleniowego “POLAM”, z zamiarem utworzenia zakładowego domu kultury. Plany te nie zostały zrealizowane i w 1995 roku obiekt nieodpłatnie przejęło miasto. |
Po zakończeniu II wojny światowej zbór przejęła parafia rzymskokatolicka, która użytkowała go do 1978 roku. Opuszczone wzgórze zamkowe przejęły Zakłady Sprzętu Oświetleniowego “POLAM”, z zamiarem utworzenia zakładowego domu kultury. Plany te nie zostały zrealizowane i w 1995 roku obiekt nieodpłatnie przejęło miasto. Z inicjatywy władz Gostynina w 2009 roku na terenie dawnego zamku zbudowano nowy, stylizowany na zamek, obiekt hotelowy, który przylega do neogotyckiego kościoła zawierającego w swoich murach fragmenty średniowiecznego zamku. Spółką zarządza "Agencja Rozwoju i Promocji Zamek" sp. z o.o. w Gostyninie. |
||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
Wersja z 17:08, 29 sty 2015
nr rej. 419/62 | |
Po lewej budynek z 2009 r., po prawej kościół neogotycki | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
ul. Zamkowa |
Typ budynku |
hotel |
Styl architektoniczny |
neogotyk (kościół), pseudogotyk |
Ukończenie budowy |
2009 |
Zniszczono |
koniec XVIII w. |
Położenie na mapie Gostynina Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie powiatu gostynińskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} |
Zespół budynków mieszczących hotel i restaurację wzniesionych w miejscu nieistniejące Zamku w Gostyninie, który jest położony na wzgórzu nad Skrwą Lewą, przy ulicy Zamkowej.
Historia zamku
Zamek w Gostyninie powstał w drugiej połowie XIV wieku na skraju nadrzecznego stromego cypla, na zachód od dzisiejszego miasta. Jego fundatorem był prawdopodobnie książę mazowiecki Siemowit III lub Siemowit IV.
Pierwotnie w miejscu zamku istniała wieża pełniąca funkcję obronną i mieszkalną. Na przełomie XIV i XV wieku wieżę rozebrano i przystąpiono do budowy zamku składającego się z muru zbudowanego na planie prostokąta o wymiarach 37 x 38 m, do którego w narożniku północno-wschodnim przyległa czworokątna wieża o boku 7 metrów. Dziedziniec wypełniała zabudowa drewniana. Przy zamku znajdowało się otoczone wałem podzamcze (przygródek). W połowie XV wzdłuż całego muru północnego wzniesiono murowany budynek mieszkalny oraz w kurtynie wschodniej wybito nową bramę z niewysoką wieżą, a także zbudowano przedbramie i most zwodzony.
W 1462 roku Gostynin został wcielony przez Kazimierza Jagiellończyka do Korony Polskiej, a zamek stał się siedzibą starosty królewskiego. Na początku XVI wieku starosta gostyniński Krzysztof Szydłowiecki polecił zbudować nowy budynek wzdłuż muru południowego muru oraz rozbudować budynek bramny. W 1611 roku na zamku osadzono będącego w polskiej niewoli cara rosyjskiego Wasyla Szujskiego, który zmarł na nim rok później.
Zamek został spalony w latach 1655-1660 podczas Potopu szwedzkiego, a później w okresie tzw. wojny północnej na początku XVIII wieku. Zdewastowany obiekt mimo odbudowy nie odzyskał swojej świetności. Po III Rozbiorze Polski, władze pruskie rozkazały rozebrać zamek. W 1822 roku car Aleksander I przekazał ruiny gostynińskiej gminie ewangelickiej z przeznaczeniem na zbór. Projekt architektoniczny opracował znany architekt Hilary Szpilowski, a budowla w stylu neogotyckim została wzniesiona w latach 1822-1825 przy wykorzystaniu wieży dawnego zamku książęcego, która została wtopiona w jego mury. Zbór służył ewangelikom do 1945 roku.
Po zakończeniu II wojny światowej zbór przejęła parafia rzymskokatolicka, która użytkowała go do 1978 roku. Opuszczone wzgórze zamkowe przejęły Zakłady Sprzętu Oświetleniowego “POLAM”, z zamiarem utworzenia zakładowego domu kultury. Plany te nie zostały zrealizowane i w 1995 roku obiekt nieodpłatnie przejęło miasto. Z inicjatywy władz Gostynina w 2009 roku na terenie dawnego zamku zbudowano nowy, stylizowany na zamek, obiekt hotelowy, który przylega do neogotyckiego kościoła zawierającego w swoich murach fragmenty średniowiecznego zamku. Spółką zarządza "Agencja Rozwoju i Promocji Zamek" sp. z o.o. w Gostyninie.
Bibliografia
- Polska: mapa zamków - Warszawa Wrocław: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera, 1995