Carlo Fontana: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
PYTEK (dyskusja | edycje)
3905 edycji
m nowy artykuł
 
m dr. techn.
 
(Nie pokazano 32 wersji utworzonych przez 22 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Architekt infobox
'''Carlo Fontana''' ( ur. [[1634]] w [[Bruciate]] koło [[Como]], zm. [[5 lutego]] [[1714]] w [[Rzym]]ie), włoski architekt, uczeń [[Giovanni Lorenzo Bernini|Bernini'ego]], był w łaskach u kilku papieży. Budowle: kościoły San Michele a Ripa grande, San Marcello, portal w Santa Maria w [[Trastevere]], katedra w [[Montefiascone]], pałac i willa [[Visconti]]ch w [[Frascati]].
| imię i nazwisko = Carlo Fontana
| grafika = Carlo Fontana.jpg
| opis grafiki =
| data urodzenia = [[22 kwietnia]] [[1634]]
| miejsce urodzenia =
| data śmierci = [[5 lutego]] [[1714]]
| miejsce śmierci = [[Rzym]]
| narodowość = [[Ticino|wloska]]
| alma mater =
| uczelnia =
| nagrody =
| wpływy =
| wpłynął na =
| styl = [[barok]]
| biuro =
| znaczące budynki =
| znaczące projekty =
| commons = Category:Carlo Fontana
| odznaczenia =
}}
'''Carlo Fontana''' (ur. [[22 kwietnia]]<ref name=brown>{{Cytuj |tytuł = Fontana, Carlo (1638-1714) |data dostępu = 2024-05-18 |praca = The Theater that was Rome. A Virtual Roman Library |opublikowany = Brown University Library |url = https://library.brown.edu/projects/rome/people/0111/ |język = en}}</ref><ref name=":0">{{Cytuj |autor r = Helmut Hager |rozdział = Fontana, Carlo |tytuł = Dizionario Biografico degli Italiani |data = 1997 |data dostępu = 2024-05-18 |wolumin = 48 |opublikowany = Treccani |url = https://www.treccani.it/enciclopedia/carlo-fontana_(Dizionario-Biografico)/,%20https://www.treccani.it/enciclopedia/carlo-fontana_(Dizionario-Biografico)/ |język = it}}</ref> [[1634]]<ref name="pwn" /> lub [[1638]] w [[Rancate]]<ref name="brown" /> (obecnie część [[Mendrisio]]) albo w Bruciate koło [[Como]]<ref name=brit>{{Encyklopedia Britannica | id = biography | tytuł = Carlo Fontana | data dostępu = 2024-05-18}}</ref>, zm. [[5 lutego|5]]<ref name=pwn>{{Encyklopedia PWN |tytuł =Fontana Carlo|id =3901845|data dostępu =2024-05-18}}</ref> lub [[16 lutego]]<ref name="brown" /> [[1714]] w [[Rzym]]ie<ref name="brown" /><ref name="brit" />) – włoski [[architekt]] epoki [[barok]]u, inżynier i autor prac o architekturze Rzymu.


Po przybyciu do Rzymu, prawdopodobnie ok. 1653 roku<ref name=":0" />, został uczniem [[Giovanni Maria Bolino|Giovanniego Marii Bolino]], architekta i inżyniera zajmującego się hydrotechniką. Kolejnymi jego mistrzami byli [[Pietro da Cortona]], któremu Fontana asystował przy renowacji fasady [[Kościół Matki Bożej Królowej Pokoju w Rzymie|rzymskiego kościoła Matki Bożej Królowej Pokoju]], oraz [[Giovanni Lorenzo Bernini]]<ref name="brown" />, pod którego kierunkiem Fontana pracował m.in. przy [[Plac Świętego Piotra|Placu Świętego Piotra]] oraz wykonywał rysunki projektów<ref name=":0" />.
{{stub}}


Pierwszym samodzielnym projektem Fontany była fasada {{link-interwiki|kościół św. Faustyna i Jowity w Rzymie|Q=Q21150867| tekst= kościoła św. Faustyna i Jowity}} (ok. 1664). W latach 1667–1671 wzniesiono zaprojektowany przez niego dla ambasadora Wenecji pałac przy via Rasella. Za czasów [[Klemens IX|Klemensa IX]] Fontana wygrał konkurs na projekt umocnień przeciwpowodziowych zapobiegających wylewom Tybru<ref name=":0" />.
⚫
[[Kategoria:Włoscy architekci|Fontana Carlo]]

Innymi rzymskimi realizacjami Fontany są m.in.: {{Link-interwiki|kościół św. Rity w Rzymie|Q=Q3674205|tekst=kościół św. Rity}}<ref name=":0" />, [[Bazylika świętych Dwunastu Apostołów w Rzymie|bazylika Dwunastu Apostołów]] (1702–08), kaplica [[Sykstus V|Sykstusa V]] w [[Bazylika Matki Bożej Większej|bazylice Matki Bożej Większej]], kaplica Ginetti w [[Bazylika św. Andrzeja „della Valle”|bazylice św. Andrzeja „della Valle”]] (1671), kaplica Cibo w [[Bazylika Santa Maria del Popolo|bazylice Santa Maria del Popolo]] (1683–87), kaplica Chrztu w [[Bazylika św. Piotra na Watykanie|bazylice św. Piotra]] (1692–98), kaplica Albani w [[Bazylika św. Sebastiana za Murami|bazylice św. Sebastiana za Murami]] (1705)<ref name="brit" />. Wykonał też projekt jezuickiego [[sanktuarium Loyola]] w Hiszpanii<ref name=":0" />.

W 1667 roku Fontana został wybrany na członka [[Akademia Świętego Łukasza|Akademii Świętego Łukasza]]; w latach 1686 oraz 1693–99 był jej prezydentem<ref name="brown" />.

Opublikował m.in. pracę o architekturze i budowie Bazyliki św. Piotra ''Il Tempio Vaticano'' (1694)<ref>{{Cytuj |autor = Juliann Rose Walker |tytuł = Carlo Fontana and the Origins of the Architectural Monograph |data = 2016 |data dostępu = 2024-05-27 |s = 70 |url = https://escholarship.org/uc/item/6gr0k992 |język = en}}</ref>.

Jego uczniami byli m.in. [[Matthäus Daniel Pöppelmann]] (Niemcy), [[James Gibbs]] (Anglia), [[Filippo Juvara|Filippo Juvarra]] (Włochy), [[Johann Lucas von Hildebrandt]] i [[Johann Bernhard Fischer von Erlach]] (Austria)<ref name="brit" />.[[File:Carlo Fontana – Utilissimo trattato dell'acque correnti diviso in , 1696 - BEIC 135710.jpg|thumb|''Utilissimo trattato dell'acque correnti'' (1696)]]
== Przypisy ==
{{Przypisy}}


{{Kontrola autorytatywna}}

{{DEFAULTSORT:Fontana, Carlo}}
⚫
[[Kategoria:Włoscy architekci]]
[[Kategoria:Urodzeni w XVIII wieku]]
[[Kategoria:Zmarli w 1714]]

Aktualna wersja na dzień 00:22, 28 maj 2024

Carlo Fontana
Ilustracja
Data urodzenia

22 kwietnia 1634

Data i miejsce śmierci

5 lutego 1714
Rzym

Narodowość

wloska

Praca
Styl

barok

Multimedia w Wikimedia Commons

Carlo Fontana (ur. 22 kwietnia[1][2] 1634[3] lub 1638 w Rancate[1] (obecnie część Mendrisio) albo w Bruciate koło Como[4], zm. 5[3] lub 16 lutego[1] 1714 w Rzymie[1][4]) – włoski architekt epoki baroku, inżynier i autor prac o architekturze Rzymu.

Po przybyciu do Rzymu, prawdopodobnie ok. 1653 roku[2], został uczniem Giovanniego Marii Bolino, architekta i inżyniera zajmującego się hydrotechniką. Kolejnymi jego mistrzami byli Pietro da Cortona, któremu Fontana asystował przy renowacji fasady rzymskiego kościoła Matki Bożej Królowej Pokoju, oraz Giovanni Lorenzo Bernini[1], pod którego kierunkiem Fontana pracował m.in. przy Placu Świętego Piotra oraz wykonywał rysunki projektów[2].

Pierwszym samodzielnym projektem Fontany była fasada kościoła św. Faustyna i Jowity(inne języki) (ok. 1664). W latach 1667–1671 wzniesiono zaprojektowany przez niego dla ambasadora Wenecji pałac przy via Rasella. Za czasów Klemensa IX Fontana wygrał konkurs na projekt umocnień przeciwpowodziowych zapobiegających wylewom Tybru[2].

Innymi rzymskimi realizacjami Fontany są m.in.: kościół św. Rity(inne języki)[2], bazylika Dwunastu Apostołów (1702–08), kaplica Sykstusa V w bazylice Matki Bożej Większej, kaplica Ginetti w bazylice św. Andrzeja „della Valle” (1671), kaplica Cibo w bazylice Santa Maria del Popolo (1683–87), kaplica Chrztu w bazylice św. Piotra (1692–98), kaplica Albani w bazylice św. Sebastiana za Murami (1705)[4]. Wykonał też projekt jezuickiego sanktuarium Loyola w Hiszpanii[2].

W 1667 roku Fontana został wybrany na członka Akademii Świętego Łukasza; w latach 1686 oraz 1693–99 był jej prezydentem[1].

Opublikował m.in. pracę o architekturze i budowie Bazyliki św. Piotra Il Tempio Vaticano (1694)[5].

Jego uczniami byli m.in. Matthäus Daniel Pöppelmann (Niemcy), James Gibbs (Anglia), Filippo Juvarra (Włochy), Johann Lucas von Hildebrandt i Johann Bernhard Fischer von Erlach (Austria)[4].

Utilissimo trattato dell'acque correnti (1696)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f Fontana, Carlo (1638-1714), [w:] The Theater that was Rome. A Virtual Roman Library [online], Brown University Library [dostęp 2024-05-18] (ang.).
  2. ↑ a b c d e f Helmut Hager, Fontana, Carlo, [w:] Dizionario Biografico degli Italiani, t. 48, Treccani, 1997 [dostęp 2024-05-18] (wł.).
  3. ↑ a b Fontana Carlo, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2024-05-18].
  4. ↑ a b c d Carlo Fontana, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2024-05-18] (ang.).
  5. ↑ Juliann Rose Walker, Carlo Fontana and the Origins of the Architectural Monograph [online], 2016, s. 70 [dostęp 2024-05-27] (ang.).


Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Carlo_Fontana&oldid=73869656”