Język zulu: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian Znacznik: Wycofane |
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez GMZLMP) i przywrócono wersję 71359758 autorstwa 2A00:F41:4814:2DEE:11E2:86C2:74F5:2FDB Znaczniki: Ręczne wycofanie zmian Wycofane |
||
| Linia 12: | Linia 12: | ||
* [[Języki nguni]] |
* [[Języki nguni]] |
||
* [[Języki zunda]] |
* [[Języki zunda]] |
||
* Język zulu |
* '''Język zulu''' |
||
|język urzędowy = [[Południowa Afryka|RPA]] |
|język urzędowy = [[Południowa Afryka|RPA]] |
||
|organ regulujący = |
|organ regulujący = |
||
| Linia 32: | Linia 32: | ||
== Fonetyka == |
== Fonetyka == |
||
Podobnie jak wiele innych języków bantu, zulu jest [[Język tonalny|językiem tonalnym]]. Różnica tonu może pociągać za sobą różnicę znaczenia wyrazu, jednakże tony nie są zaznaczane na piśmie. Język zuluski (oraz [[język xhosa]]) wyróżnia spośród innych języków bantu wykorzystanie w charakterze spółgłosek tzw. [[mlaski|mlasków]] (cecha ta została zapożyczona z [[języki khoisan|języków khoisan]]). Mlaski zapisywane są w postaci liter spółgłoskowych lub kombinacji liter np. c, gc, ngc, gq, xh itd.<ref>{{Cytuj |url=http://www.omniglot.com/writing/zulu.htm |tytuł=Zulu language and pronunciation<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |opublikowany |
Podobnie jak wiele innych języków bantu, zulu jest [[Język tonalny|językiem tonalnym]]. Różnica tonu może pociągać za sobą różnicę znaczenia wyrazu, jednakże tony nie są zaznaczane na piśmie. Język zuluski (oraz [[język xhosa]]) wyróżnia spośród innych języków bantu wykorzystanie w charakterze spółgłosek tzw. [[mlaski|mlasków]] (cecha ta została zapożyczona z [[języki khoisan|języków khoisan]]). Mlaski zapisywane są w postaci liter spółgłoskowych lub kombinacji liter np. c, gc, ngc, gq, xh itd.<ref>{{Cytuj |url=http://www.omniglot.com/writing/zulu.htm |tytuł=Zulu language and pronunciation<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |opublikowany=www.omniglot.com |data dostępu=2017-11-24}}</ref> |
||
== Składnia == |
== Składnia == |
||
Wersja z 01:11, 10 maj 2024
| Obszar | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
10 mln (pierwszy język) | ||||||
| Pismo/alfabet | |||||||
| Klasyfikacja genetyczna | |||||||
| Status oficjalny | |||||||
| język urzędowy | RPA | ||||||
| Organ regulujący | Pan South African Language Board↗ | ||||||
| Ethnologue | 1 narodowy↗ | ||||||
| Kody języka | |||||||
| ISO 639-1 | zu | ||||||
| ISO 639-2 | zul | ||||||
| ISO 639-3 | zul | ||||||
| IETF | zu | ||||||
| Glottolog | zulu1248 | ||||||
| Ethnologue | zul | ||||||
| GOST 7.75–97 | зул 195 | ||||||
| WALS | zul | ||||||
| SIL | ZUL | ||||||
| Występowanie | |||||||
 Procentowy udział języka zulu w populacji RPA 0–20% 20–40% 40–60% 60–80% 80–100% | |||||||
| W Wikipedii | |||||||
| |||||||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||||||
Język zulu, język zuluski[1] (zulu isiZulu) – język z grupy bantu, używany przede wszystkim przez Zulusów, spośród których 95% mieszka w Republice Południowej Afryki. Jeden z jedenastu języków urzędowych w RPA. Język zulu jest najczęściej używanym językiem w RPA (24% obywateli), a z uwagi na podobieństwo do innych języków z grupy bantu, objętych statusem urzędowych w RPA, jest zrozumiały dla około połowy obywateli RPA. Mimo to status języka urzędowego zyskał dopiero w 1994 r. po zniesieniu apartheidu.
Fonetyka
Podobnie jak wiele innych języków bantu, zulu jest językiem tonalnym. Różnica tonu może pociągać za sobą różnicę znaczenia wyrazu, jednakże tony nie są zaznaczane na piśmie. Język zuluski (oraz język xhosa) wyróżnia spośród innych języków bantu wykorzystanie w charakterze spółgłosek tzw. mlasków (cecha ta została zapożyczona z języków khoisan). Mlaski zapisywane są w postaci liter spółgłoskowych lub kombinacji liter np. c, gc, ngc, gq, xh itd.[2]
Składnia
Szyk wyrazów w zdaniu jest typu SVO.
Przypisy
- ↑ Adam Weinsberg, Językoznawstwo ogólne, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 7, ISBN 978-83-01-03845-8.
- ↑ Zulu language and pronunciation [online], www.omniglot.com [dostęp 2017-11-24].
Bibliografia
- Stanisław Piłaszewicz, Eugeniusz Rzewuski, Wstęp do afrykanistyki, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2004, ISBN 83-235-0061-4, OCLC 749258177.
- African Phrasebook, Berlitz Publishing, Singapore 2005
- Alfred F. Majewicz, Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655 (pol.).
- Dent, G.R. and Nyembezi, C.L.S. (1959) Compact Zulu Dictionary. Pietermaritzburg: Shuter & Shooter. ISBN 0-7960-0760-8.
- Dent, G.R. and Nyembezi, C.L.S. (1969) Scholar’s Zulu Dictionary. Pietermaritzburg: Shuter & Shooter. ISBN 0-7960-0718-7.
- Doke, C.M. (1947) Text-book of Zulu grammar. London: Longmans, Green and Co.
- Doke, C.M. (1953) Zulu-English Dictionary. Johannesburg: Witwatersrand University Press. ISBN 1-86814-160-8.
- Doke, C.M. (1958) Zulu-English Vocabulary. Johannesburg: Witwatersrand University Press. ISBN 0-85494-009-X.
- Nyembezi, C.L.S. (1957) Learn Zulu. Pietermaritzburg: Shuter & Shooter. ISBN 0-7960-0237-1.
- Nyembezi, C.L.S. (1970) Learn More Zulu. Pietermaritzburg: Shuter & Shooter. ISBN 0-7960-0278-9.
- Wilkes, Arnett, Teach Yourself Zulu. ISBN 0-07-143442-9.
Linki zewnętrzne
- Zulu-English dictionary. isiZulu.net. [dostęp 2023-09-26]. (ang.).
- Zulu language and pronunciation. Omniglot. [dostęp 2023-09-26]. (ang.).
Języki urzędowe Republiki Południowej Afryki
Języki używane w Mozambiku
| Oficjalny | |
|---|---|
| Nieoficjalne |
|
