Przejdź do zawartości

Żółtobarczyki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Żółtobarczyki
Sturnirini
G.S. Miller, 1907[1]
Ilustracja
Przedstawiciel plemienia – żółtobarczyk amazoński (S. tildae)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

mroczkokształtne

Nadrodzina

Noctilionoidea

Rodzina

liścionosowate

Podrodzina

owocnikowce

Plemię

żółtobarczyki

Typ nomenklatoryczny

Plemię: Sturnira J.E. Gray, 1842
Rodzaj: Sturnira spectrum J.E. Gray, 1842 (= Phyllostoma lilium É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810)

Rodzaje, podrodzaje i gatunki

Sturnira J.E. Gray, 1842[13] – żółtobarczyk
2 podrodzaje i 25 gatunków – zobacz opis w tekście

Żółtobarczyki[14] (Sturnirini) – monotypowe plemię ssaków z podrodziny owocnikowców (Stenodermatinae) w obrębie rodziny liścionosowatych (Phyllostomidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Plemię obejmuje gatunki występujące w Ameryce Środkowej i Południowej[15][16][17].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 47–101 mm, ogona brak, długość ucha 12–22 mm, długość tylnej stopy 9–21 mm, długość przedramienia 32,6–61,6 mm; masa ciała 10–59 g[16][18].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1842 roku angielski zoolog John Edward Gray w artykule poświęconym nowym rodzajom i gatunkom ssaków opublikowanym na łamach The Annals and magazine of natural history[13]. Na gatunek typowy wyznaczył (oznaczenie monotypowe) żółtobarczyka małego (S. lilium).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Sturnira (Sturnia, Sturmira, Slumira): łac. sturnus ‘szpak’; być może również honoruje ‘Starling’ (pol. szpak), okrętu który konwojował H.M.S. ‘Sulphur’ podczas jego podróży do Brazylii i po Pacyfiku w 1836 roku (podczas tego rejsu zebrano okaz typowy)[19].
  • Stenoderma: gr. στηνος stēnos ‘cienki’; δερμα derma, δερματος dermatos ‘skóra’[20]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Stenoderma chilensis Gay, 1847 (= Phyllostoma lilium É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810).
  • Nyctiplanus: gr. νυκτιρλανος nuktiplanos ‘nocny włóczęga’, od νυκτι- nukti- ‘nocny’, od νυξ nux, νυκτος nuktos ‘noc’; πλανος planos ‘włóczęga’[21]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Nyctiplanus rotundatus J.E. Gray, 1849 (= Phyllostoma lilium É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810).
  • Corvira: łac. corvus ‘kruk’, analogicznie do Sturnira[9]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Corvira bidens O. Thomas, 1915.
  • Sturnirops: rodzaj Sturnira J.E. Gray, 1842 (żółtobarczyk); gr. ωψ ōps, ωπος ōpos ‘wygląd’[10]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Sturnirops mordax Goodwin, 1938.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do plemienia należy jeden rodzaj żółtobarczyk[14] (Sturnira) z dwudziestoma czterema gatunkami zgrupowanymi w dwóch porodzajach[22][18][15][14]:

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Pisownia oryginalna; takson opisany jako podrodzina w obrębie Phyllostomidae.
  2. Typ nomenklatoryczny: Corvira O. Thomas, 1915 (= Sturnira J.E. Gray, 1842).
  3. a b c d Niepoprawna późniejsza pisownia Sturnira J.E. Gray, 1842.
  4. Młodszy homonim Stenoderma É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1818 (Phyllostomidae).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b G.S. Miller. The families and genera of bats. „Bulletin – United States National Museum”. 57, s. 147, 1907. (ang.). 
  2. K.F. Koopman & J.K. Jones: Classification of bats. W: B.H. Slaughter & D.W. Walton (redaktorzy): About bats: A Chiropteran Symposium. Dallas: Southern Methodist University Press, 1970, s. 25. ISBN 978-0-87074-106-7. (ang.).
  3. R.D. Owen. Phylogenetic analysis of the bat subfamily Stenodermatinae (Mammalia: Chiroptera). „Special Publications, Museum of Texas Tech University”. 26, s. 61, 1987. (ang.). 
  4. M.C. McKenna & S.K. Bell: Classification of mammals above the species level. Nowy Jork: Columbia University Press, 1997, s. 311. ISBN 978-0-231-11013-6. (ang.).
  5. J.E. Gray: List of the specimens of Mammalia in the collection of the British museum. London: The Trustees, 1843, s. 17. (ang.).
  6. C. Gay: Historia fisica y politica de Chile segun documentos adquiridos en esta republica durante doce anos de residencia en ella y publicada bajo los auspicios del supremo gobierno. T. 1. Paris: Chile, en el Museo de historia natural de Santiago, En casa del autor,, 1847, s. 30. (hiszp.).
  7. J.E. Gray. Observations on some Brazilian Bats, with tbe Description of a new genus. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 16, s. 58, 1849. (ang.). 
  8. O. Thomas. On the small mammals collected by Dr. Borelli in Bolivia and northern Argentina. „Bollettino dei Musei di Zoologia ed Anatomia comparata della R. Università di Torino”. 13 (315), s. 3, 1898. (ang.). 
  9. a b O. Thomas. A new Genus of Phyllostome Bats and a new Rhipidomys from Ecuador. „The Annals and magazine of natural history”. Eighth Series. 16, s. 310, 1915. (ang.). 
  10. a b G.G. Goodwin. A new genus of bat from Costa Rica. „American Museum novitates”. 976, s. 1, 1938. (ang.). 
  11. M.S. Alberico & J.E. Orejuela. Diversidad especıfica de dos comunidades de murciélagos enNariño, Colombia. „Cespedesia”. 3 (Supl.), s. 34, 1982. (hiszp.). 
  12. F.J. Baud. Chiropteres recoltes par l’expedition de l’IRSNB au sud-est du Pérou. „Bulletin de l’Institut Royal des Sciences Naturelles de Belgique”. Sciences de la terre. 56, s. 46, 1986. (fr.). 
  13. a b J.E. Gray. Descriptions of some new genera and fifty unrecorded species of Mammalia. „The Annals and Magazine of Natural History”. 10 (65), s. 257, 1842. (ang.). 
  14. a b c Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 106. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  15. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 176–180. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  16. a b S. Solari, R. Medellín, B. Rodríguez-Herrera, V. da Cunha Tavares, G. Garbino, M.A. Camacho, D.T. Saá, B. Lim, J. Arroyo-Cabrales, A. Rodríguez-Durán, E. Dumont, S. Burneo, L.F. A. Urioste, M. Tschapka & D. Espinosa: Family Phyllostomidae (New World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 543–551. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
  17. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Sturnira. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-02-15]. (ang.).
  18. a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 504–506. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  19. Palmer 1904 ↓, s. 650.
  20. Palmer 1904 ↓, s. 675.
  21. Palmer 1904 ↓, s. 466.
  22. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.12) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-01-07]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]