Agkistrodon

	Agkistrodon
	Palisot de Beauvois, 1799
	; Przedstawiciel rodzaju – mokasyn miedziogłowiec (A. contortrix)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Rząd	łuskonośne
Podrząd	węże
Infrarząd	Alethinophidia
Nadrodzina	Elapoidea
Rodzina	żmijowate
Podrodzina	grzechotniki
Rodzaj	Agkistrodon
	Typ nomenklatoryczny
	Agkistrodon mokasen Beauvois de Palisot, 1799 (= Boa contortrix Linnaeus, 1766)
Synonimy
	Agkishodon Palisot de Beauvois, 1799; Scytale Latreille w Sonnini & Latreille, 1801; Cenchris Daudin, 1803; Tisiphone Fitzinger, 1826; Acontias Troost, 1836; Toxicophis Troost, 1836;
	Agkishodon Palisot de Beauvois, 1799; Scytale Latreille w Sonnini & Latreille, 1801; Cenchris Daudin, 1803; Tisiphone Fitzinger, 1826; Acontias Troost, 1836; Toxicophis Troost, 1836;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Agkistrodon – rodzaj węży z podrodziny grzechotników (Crotalinae) w rodzinie żmijowatych (Viperidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Północnej (Stany Zjednoczone i Meksyk) i Środkowej (Belize, Gwatemala, Salwador, Honduras, Nikaragua i Kostaryka)^[9]^[10].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Agkistrodon (Agkishodon): gr. αγκιστρον agkistron „haczyk do wędki, hak”^[11]; οδους odous, οδοντος odontos „ząb”^[12].
Scytale: gr. σκυταλη skutalē lub σκυταλον skutalon „kij, pałka”^[13]. Gatunek typowy: Boa contortrix Linnaeus, 1766.
Cenchris: gr. κεγχρις kenkhris, κεγχριδος kenkhridos „wąż mający na grzbiecie wypukłości podobne do prosa”^[14]. Gatunek typowy: Cenchris mokeson Daudin, 1803 (= Boa contortrix Linnaeus, 1766).
Tisiphone: w mitologii greckiej Tyzyfone (gr. Τισιφoνη Tisiphonē, łac. Tisiphone) była jedną z Eryni i siostrą Alekto oraz Megajry. Była mścicielką i karała za morderstwa: ojcobójstwo, bratobójstwo i zabójstwo^[15]. Gatunek typowy: Scytalus cupreus Rafinesque, 1818 (= Boa contortrix Linnaeus, 1766).
Acontias: gr. ἀκοντιας akontias „szybko uderzający wąż”^[16]. Gatunek typowy: Crotalus piscivorus Lacépède, 1789.
Toxicophis: gr. τοξικος toxicos „trucizna do zatruwania strzał”, od τοξον toxon „łuk”^[17]; οφις ophis, οφεως opheōs „wąż”^[18]. Nazwa zastępcza dla Acontias Troost, 1836 (nazwa zajęta przez Acontias Cuvier, 1817 (Scincidae)).

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki^[9]:

Agkistrodon bilineatus – mokasyn meksykański^[19]
Agkistrodon conanti
Agkistrodon contortrix – mokasyn miedziogłowiec^[19]
Agkistrodon howardgloydi
Agkistrodon laticinctus
Agkistrodon piscivorus – mokasyn błotny^[19]
Agkistrodon russeolus
Agkistrodon taylori

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Nie Scytale Gronovius, 1763.
↑ Nie Acontias Cuvier, 1817.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Agkistrodon, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Palisot de Beauvois 1799 ↓, s. 381.
↑ Palisot de Beauvois 1799 ↓, s. 370.
↑ Ch.-N.-S. Sonnini de Manoncourt & P.A. Latreille: Histoire naturelle des reptiles, avec figures dessinees d’apres nature. T. 4. Paris: Imprimerie de Crapelet, 1801, s. 320. (fr.).
↑ F.M. Daudin: Histoire naturelle, générale et particulière, des reptiles: ouvrage faisant suite à l'Histoire naturelle générale et particulière, composée par Leclerc de Buffon, et rédigée par C.S. Sonnini. T. 5. Paris: F. Dufart, 1802, s. 356. (fr.).
↑ L.J.F.J. Fitzinger: Neue classification der reptilien nach ihren natürlichen verwandtschaften: nebst einer verwandtschafts-tafel und einem verzeichnisse der reptilien-sammlung des K. K. zoologischen museum’s zu Wien. Wien: J. G. Heubner, 1826, s. 34, 63. (niem.).
↑ Troost 1836 ↓, s. 181.
↑ Troost 1836 ↓, s. 190.
↑ ^a ^b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Agkistrodon. The Reptile Database. [dostęp 2019-11-18]. (ang.).
↑ R. Midtgaard: Agkistrodon. RepFocus. [dostęp 2019-11-18]. (ang.).
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 9.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 151.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. Scytale.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 44.
↑ Reptilia. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 45. (łac.).
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 5.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 240.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 154.
↑ ^a ^b ^c Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 401, 413. ISBN 83-01-14344-4.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

A.M.F.J. Palisot de Beauvois. Memoir on Amphibia. „Transactions of the American Philosophical Society”. 4, s. 362–381, 1799. (ang.).
G. Troost. On a new genus of Serpents, and two new species of the genus Heterodon, inhabiting Tennessee. „Annals of the Lyceum of Natural History of New York”. 3 (3–7), s. 174–190, 1828–1836. (ang.).
Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1–256, OCLC 637083062 (ang.).

[a-5] Nie Scytale Gronovius, 1763.

[b-8] Nie Acontias Cuvier, 1817.

[itis-1] Agkistrodon, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[CITEREFPalisot_de_Beauvois1799[https://biodiversitylibrary.org/page/12181347_381]-2] Palisot de Beauvois 1799 ↓, s. 381.

[CITEREFPalisot_de_Beauvois1799[https://biodiversitylibrary.org/page/12181334_370]-3] Palisot de Beauvois 1799 ↓, s. 370.

[Sonnini&Latreille-4] Ch.-N.-S. Sonnini de Manoncourt & P.A. Latreille: Histoire naturelle des reptiles, avec figures dessinees d’apres nature. T. 4. Paris: Imprimerie de Crapelet, 1801, s. 320. (fr.).

[Daudin-6] F.M. Daudin: Histoire naturelle, générale et particulière, des reptiles: ouvrage faisant suite à l'Histoire naturelle générale et particulière, composée par Leclerc de Buffon, et rédigée par C.S. Sonnini. T. 5. Paris: F. Dufart, 1802, s. 356. (fr.).

[Fitzinger-7] L.J.F.J. Fitzinger: Neue classification der reptilien nach ihren natürlichen verwandtschaften: nebst einer verwandtschafts-tafel und einem verzeichnisse der reptilien-sammlung des K. K. zoologischen museum’s zu Wien. Wien: J. G. Heubner, 1826, s. 34, 63. (niem.).

[CITEREFTroost1836[https://biodiversitylibrary.org/page/16077292_181]-9] Troost 1836 ↓, s. 181.

[CITEREFTroost1836[https://biodiversitylibrary.org/page/16077301_190]-10] Troost 1836 ↓, s. 190.

[Uetz&Hallermann-11] P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Agkistrodon. The Reptile Database. [dostęp 2019-11-18]. (ang.).

[repfocus-12] R. Midtgaard: Agkistrodon. RepFocus. [dostęp 2019-11-18]. (ang.).

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=39_9]-13] Jaeger 1944 ↓, s. 9.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=181_151]-14] Jaeger 1944 ↓, s. 151.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=scytale_Scytale]-15] Jaeger 1944 ↓, s. Scytale.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=74_44]-16] Jaeger 1944 ↓, s. 44.

[Agassiz-17] Reptilia. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 45. (łac.).

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=35_5]-18] Jaeger 1944 ↓, s. 5.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=270_240]-19] Jaeger 1944 ↓, s. 240.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=184_154]-20] Jaeger 1944 ↓, s. 154.

[pwn-21] Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 401, 413. ISBN 83-01-14344-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[a]

[5]

[6]

[b]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]