Agromeliorant

Agromeliorant – specjalista w zakresie melioracji rolnych i użytków zielonych pracujący na terenie gromady (gminy) z zadaniem pomagania rolnikom w utrzymaniu właściwych stosunków wodnych, stanu urządzeń melioracyjnych oraz gospodarowania na łąkach i pastwiskach.

Historyczną nazwę agromeliorant stosowana była do lat 80. XX wieku. Potem na określenie tego zawodu przyjęto nazwę instruktor (inspektor, specjalista) z dodatkiem do spraw melioracji i łąkarstwa, względnie do spraw gospodarki wodnej i melioracji.

Służby melioracyjne miały siedziby w tzw. wodomistrzówkach.

Powołanie stanowiska agromelioranta

Początki zatrudnienia agromeliorantów wiążą się z powiatowymi inspektoratami melioracji wodnych, a potem powiatowy zarząd gospodarki wodnej i melioracji.

Do ich podstawowych obowiązków należało:

• sprawowanie nadzoru nad konserwacją urządzeń melioracyjnych;
• doradztwo w zakresie nawożenia i pielęgnowania użytków zielonych;
• udzielanie pomocy w zakresie funkcjonowania spółek wodnych;
• organizowanie zbiorczych zakupów nawozów mineralnych związanych z użytkami zielonymi;
• urządzanie pokazów i demonstracji w zakresie melioracji agrotechnicznych.

Agromelioranci byli zatrudniani na szczeblu powiatowym i kierowani do pracy w gromadzie.

Powołanie w gminie stanowiska instruktora do spraw melioracji i łąkarstwa

W oparciu o uchwałę Rady Ministrów z 1972 r. powołano gminną służbę rolną z zadaniem organizowania rozwoju produkcji rolniczej, w tym intensywnej gospodarki na trwałych użytkach zielonych, oraz spraw związanych z konserwacją i eksploatacją urządzeń melioracyjnych oraz działalnością spółek wodnych. Pełnienie funkcji doradczej w tym zakresie powierzono instruktorowi do spraw melioracji i łąkarstwa.

Do obowiązków instruktora melioracji i łąkarstwa należało;

• udzielanie pomocy organizacyjnej spółkom wodnym;
• organizowanie zespołów łąkarskich i prowadzenie wspólnych prac pielęgnacyjnych;
• organizowanie kwaterowego wypasu bydła i zabezpieczenie urządzeń do takiego wypasu;
• doradzanie i instruowanie w sprawie technologii sporządzania kiszonek i sianokiszonek;
• ustalanie terminów, rozmiarów i lokalizacji prac konserwacyjnych oraz zapewnienie wykonania tych konserwacji;
• organizowanie i nadzorowanie prac związanych z deszczowaniem, nawadnianiem i utrzymaniem obiektów małej retencji;
• prowadzeniem szkoleń z zakresu gospodarki na trwałych użytkach zielonych.

W 1973 r. zatrudniano w gminach 1844 instruktorów do spraw melioracji i łąkarstwa, których liczba wzrosła do 2136 osób w 1981 r.

Inspektor do spraw gospodarki wodnej i melioracji w ramach administracyjnej służby rolnej

W ustawie z 1981 r. w sprawie administracyjnej służby rolnej utworzono stanowisko inspektora do spraw gospodarki wodnej i melioracji.

Do podstawowych obowiązków inspektora należało:

• zapewnienie prawidłowego korzystania z wód i gruntów przyległych do wód;
• utrzymania i eksploatacji urządzeń wodnych oraz opłat, odszkodowań i należności z tego tytułu;
• nadzorowanie działalności spółek wodnych;
• zapewnienie utrzymania urządzeń melioracyjnych i ich eksploatacji.

Specjalista do spraw gospodarki wodnej i melioracji wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego

Ustawą z 2004 r. powołano wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego z zadaniem upowszechniania i wdrażania postępu rolniczego, które współdziałały w realizacji zadań wynikających z programów rolnośrodowiskowych oraz działań mających na celu poprawę środowiska naturalnego.

Działania doradcze w wojewódzkich ośrodkach doradztwa rolniczego w zakresie gospodarki wodnej i melioracji ukierunkowane były na:

• pomoc rolnikom w ubieganiu się o przyznanie wsparcia finansowego ze środków pochodzących z funduszy UE lub innych instytucji krajowych i zagranicznych;
• działania ekologiczne, rolnośrodowiskowe i klimatyczne;
• działania na rzecz ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego;
• ochronę naturalnego środowiska i krajobrazu przyrodniczego;
• promocję nowoczesnych rozwiązań technicznych i technologicznych w gospodarce wodnej i melioracjach.

Zakres obowiązków specjalistów do spraw gospodarki wodnej i melioracji

W strukturze organizacyjnej wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego wyodrębniono stanowiska specjalistów do spraw gospodarki wodnej i melioracji, którzy zajmowali się:

• prowadzeniem doradztwa w zakresie gospodarski wodnej i urządzeń melioracji, systemów nawadniania;
• nawiązaniem współpracy z urzędami administracji publicznej i innymi związanymi z gospodarką wodną, w tym: starostwami, urzędami miast i gmin, Państwowym Gospodarstwem Wodnym Wody Polskie, spółkami wodnymi;
• organizacją szkoleń, spotkań, konferencji w danym zakresie tematycznym;
• upowszechnianiem wiedzy z tematyki związanej z gospodarką wodną i melioracjami.