Andrzej Płoski
 grudzień 2009 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Narodowość |
polska |
| Dziedzina sztuki |
grafika, plakat, malarstwo, rzeźba, ilustracja książek |
| Epoka |
nowoczesny tradycjonalista |
| Strona internetowa | |
Andrzej Płoski ur. 22 sierpnia 1949 r. w Kielcach, artysta plastyk.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się jako drugi z 3 synów mecenasa Andrzeja Płoskiego i Zofii z domu Majcher (Arkadiusz (1947), Michał (1951). Ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Kielcach w 1968 r. i następnie ASP w Krakowie w 1974 r. w klasie miedziorytu prof. Mieczysława Wejmana i plakatu prof. Macieja Makarewicza.
W 1972 r. ożenił się ze Szwedką z Lund, Margaretą Rystad, córką profesora historii Görana Rystad. Po studiach zamieszkali z nowo narodzonym synem Johanem (1973) w Kielcach. Z powodów trudnych warunków mieszkaniowych w 1975 r. wyjechali do Lund i tam zamieszkali na stałe. Tu ich rodzina powiększyła się o kolejną trójkę dzieci: Michał (1975), Sofia (1978) i Helena (1987) i ośmioro wnuków.
Początki Andrzeja Płoskiego w Szwecji były trudne i dla młodego artysty utrzymanie rodziny niemożliwe. Dla ratowania budżetu domowego podjął się pracy fizycznej. Następnie dostał posadę w bibliotece miejskiej. Frustracja wynikająca z pracy w nie swoim zawodzie spowodowała, że w 1978 r. podłożył bombę w miejskiej hali wystawowej w Lund[1]. Była to kontestacja artystyczna warunków społecznych młodych artystów w Szwecji. Policja jednak potraktowała ten protest poważnie, zamknęła część rynku Mårtenstorget dla ruchu, sprowadziła specjalnego robota i wóz saperski. Bomba okazała się być atrapą i nie wyciągnięto konsekwencji prawnych wobec artysty[2].
Z biegiem czasu wypracował sobie pozycję jako ilustrator książek (obecnie ponad 300 pozycji). W 2004 r. otrzymał po raz trzeci stypendium od Sveriges Författarfond, fundusz rozdzielający szwedzkie stypendia państwowe, m.in. pisarzom i artystom plastykom[3].
Odniósł sukces artystyczny ale nie zapomniał o swoich korzeniach. Często przyjeżdża do Polski, utrzymuje bliski kontakt z przyjaciółmi i wystawia swoje najnowsze prace[4].
Ocena twórczości[edytuj | edytuj kod]
Andrzej Płoski określa się jako „nowoczesny tradycjonalista”. Tak jak Tadeusz Kantor w latach 50. i 60. w Krakowie bawił się nowinkami napływającymi do Polski z Zachodu, tak Andrzej Płoski eksperymentuje kolażem, op-artem, sztuką konceptualną, happeningem, emballagem[5], objet trouvé, czyli przypadkowo znalezionymi obiektami, jako nowymi środkami wyrazu. Jest nowoczesny. Po rozpoznaniu zaoferowanych możliwości wyrazowych nowego kierunku w sztuce, wzbogacony nowym doświadczeniem, powraca do tradycyjnych środków wyrazu, technik artystycznych nauczonych w liceum, na studiach i opanowanych do perfekcji dzięki wieloletniej praktyce: kreska, plama, kolor. Jego sztuka opiera się na polskim poczuciu humoru i absurdach lat studenckich spędzonych w PRL.
Wśród jego bogatej twórczości wyróżnia się seria portretów rodziny i przyjaciół, charakteryzujące się wnikliwą analizą osoby portretowanej (olej na płótnie).
Ilustracje do książek[edytuj | edytuj kod]
- „Folksagor”, Jan Öjvin Svahn, Braböcker, 1987/1988
- „Fienden är svensk”, K. Arne Blom ; illustrationer av Andrzej Płoski, Boström, 1996
- „Matbok”, Lennart Hellsing, Rabén & Sjögren, 1998
- „Koka soppa på fysik”, Hans Uno Bengtsson, Alfabeta bokförlag, 1999
- „Lundaprofiler under 1000 år”, Jan Mårtensson, Andrzej Ploski, Sydsvenskan, 1999
- „Twórczość Franza Kafki - Twórczość Kulturowa i Literacka”, Daniel Kalinowski, Andrzej Płoski, Wydawnictwo Pomorskiej Akademii Pedagogicznej w Słupsku, 2005
- „Som man bäddar”, Torsten Birgersson, Alfabeta bokförlag, 1/5 2006
- „Erna Rosenstein - 19 dikter”, tłumaczyła Barbara Kobos Kaminska, ISBN 978-91-633-9635-9, 9/12 2009
- „Världens litteraturer: en gränsöverskridande historia”, red. Margareta Petersson, Studentlitteratur, 16/3/2011
- „Greckie Pomidory”, Joanna Nicklasson-Mlynarska, Mikael Backman, wyd. Czarna Owca, 21/4 2010
Wystawy[edytuj | edytuj kod]
- 1973 Lund, Lunds Nation, Tre Grafiker från Konstakademin i Kraków
- 1977 Lund, Pierwsza wystawa indywidualna
- 2006 Radom, „Kjopki i... rzeczy poważne”, Wystawa prac malarza, grafika i ilustratora Andrzeja Płoskiego[4]
- 2009 Kielce, Muzeum Historyczne, „Tajemnice Światła”, Wystawa z cyklu „Medytacje i Wariacje”
- 2010 Kielce, „Aniołowie i Ptaki” Michał Płoski, Andrzej Płoski, Stanisław Zbigniew Kamieński[6]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Andrzej M. Kobos rozmawia z Andrzejem Płoskim, „Lektura Kafki Przynosi Pocieszenie”, Lund, Szwecja, maj 2003.
- ↑ Jan Mårtensson, En äkta lundensare från Polen, Sydsvenskan, 22 kwietnia 2005
- ↑ pierwsze roczne w 1998, drugie pięcioletnie w 1999, tym razem dziesięcioletnie; http://www.svff.se/International/index.html
- ↑ a b Wiadomości - Wiadomości w Onet - Najnowsze i Najważniejsze Wiadomości z Kraju i Świata [online], m.onet.pl [dostęp 2017-11-21] (pol.).
- ↑ Emballage - Zapytaj.onet.pl [online], portalwiedzy.onet.pl [dostęp 2017-11-21] (pol.).
- ↑ Wirtualna Polska - Wszystko co ważne - www.wp.pl [online], imprezy.docelu.pl [dostęp 2017-11-21] (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- http://www.sydsvenskan.se/lund/article43787/En-akta-lundensare-fran-Polen.html
- https://archive.is/20130428200815/http://www.zwoje-scrolls.com/kafka-ploski/prawo_ap.htm
- https://archive.is/20130428191530/http://www.zwoje-scrolls.com/kafka-ploski/aploskir_1.htm
- https://web.archive.org/web/20090312054900/http://www.bu.umk.pl/Archiwum_Emigracji/Prace31.htm
- http://www.svd.se/kultur/historietecknare_5936163.svd