Chiralność osiowa
Chiralność osiowa – rodzaj chiralności powstającej w wyniku rozmieszczenia czterech podstawników w dwóch parach wokół osi chiralności. Przykładami molekuł charakteryzujących się występowaniem osi chiralności są alleny (abC=C=Ccd lub abC=C=Cab) i atropoizomeryczne orto-podstawione bifenyle. Indywiduum molekularne może być więc chiralne, nie posiadając centrum stereogenicznego. Konfigurację wskazują wtedy stereodeskryptory Ra i Sa[1].
Określanie konfiguracji absolutnej[edytuj | edytuj kod]
Konfigurację absolutną ustala się na podstawie reguł Cahna-Ingolda-Preloga. Są one jednak złagodzone, ponieważ wystarczy, by podstawniki były różne jedynie na końcach osi. Cząsteczka zamiast czterech różnych podstawników może zawierać więc dwie pary takich samych. Pojawia się również dodatkowa zasada: grupy znajdujące się bliżej obserwatora mają wyższy priorytet niż grupy dalsze[2].
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Alleneaxisofchirality1.svg/600px-Alleneaxisofchirality1.svg.png)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Axisofchirality.svg/600px-Axisofchirality.svg.png)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Osman Achmatowicz, Barbara Szechner: Podstawowa terminologia stereochemii: Zalecenia 1996. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1999, s. 18. ISBN 83-229-1964-6.
- ↑ Testa B. "Organic Stereochemistry. Part 3", Helv. Chim. Acta, 2013, 96, 353-359. DOI: 10.1002/hlca.201200471