Chromna
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) | |
Strefa numeracyjna |
25 |
Kod pocztowy |
08-106[4] |
Tablice rejestracyjne |
WSI |
SIMC |
0696326[5] |
Położenie na mapie gminy Zbuczyn | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
Położenie na mapie powiatu siedleckiego | |
52°06′10″N 22°23′12″E/52,102778 22,386667[1] |
Chromna – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie siedleckim, w gminie Zbuczyn[5][6].
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0696332 | Ługi-Gołacze | część wsi |
Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w ziemi łukowskiej województwa lubelskiego[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego. Dawne gniazdo rodowe rodziny Chromińskich herbu Lubicz.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Stanisława i Aniołów Stróżów w Zbuczynie.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Najstarsza zachowana wzmianka o Chromnej pochodzi z 1529 roku – Księga dochodów beneficjów diecezji krakowskiej z roku 1529 (LIBER RETAXATIONUM) (Wyd. Z. Leszczyńska-Skrętowa, Wrocław 1968). W czasie okupacji hitlerowskiej we wsi mieszkał i ukrywał się żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych st. sierż. Tadeusz Ługowski ps. "Krogulec". Brał on udział 12 marca 1944 w akcji ataku na hitlerowskie więzienie w Siedlcach, gdzie byli przetrzymywani aresztowani oficerowie XII Komendy Okręgu NSZ z Siedlec. Akcja zakończyła się pełnym sukcesem. Z Chromnej pochodził por. Bolesław Próchenko ps. „Zdanowski” – d-ca V ZWZ-AK„Wierzba” zorganizowanego w Zbuczynie w roku 1940.
Kalendarium[edytuj | edytuj kod]
- 1531 — Zapis w księdze "Nobilium omnum lan 2, Pauli et Otho lan 1/4"
- 1580 — Stanisław Chromiński i od sąsiadów swych od 4 włók, które sami orzą florenów 2, od zagrody bez roli groszy 4, od komornicy bez bydła groszy 2. Suma florenów 2, groszy 6.
- 1580 — współwłaścicielem Chromnej był Stanisław Chromiński.
- II poł. XVII w. — występuje nazwa wsi "Chromno".
- 1659 — Andrzej Chromiński w swym testamencie zapisuje Chromną i Ługi Wielkie pomiędzy swych synów Krzysztofa i Jana.
- 1759 — W Chromnej urodził się Kazimierz Bronisz Chromiński, polski bibliofil, bibliograf, nauczyciel i pisarz.
- 1 maja 1864 – Pod Chromną doszło do potyczki oddziałów powstańczych z tłumiącą Powstanie styczniowe armią carską. Por. Aksentiew wykrył w Chromnej drobny oddziałek powstańczy. Otoczył swoimi ludźmi folwark i wziął do niewoli powstańców z dowódcą Strzyżewskim. Wg Rosjan miał on być naczelnikiem wojennym powiatów łukowskiego i stanisławowskiego.
- 1880 — Wieś Chromna (Gubernia Siedlecka, powiat siedlecki, gmina Jasionka, parafia Zbuczyn) liczyła 17 domów, 98 mieszkańców i 634 morgi obszaru.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 16517
- ↑ Wieś Chromna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-03-03] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 154 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich pod red. B. Chlebowskiego, t.III, Warszawa 1880.
- Przewodnik po Królestwie Polskiem, t.I, Warszawa 1900.
- Księga rozsiedlenia rodów ziemiańskich w dobie jagiellońskiej J. Krzepela, cz. I Małopolska, t.I, Kraków 1915.
- Małopolskie rody ziemiańskie J. Krzepela, Kraków 1928.
- Rody ziemiańskie XV i XVI wieku zestawione według dzielnic w których były osiedlone J. Krzepela, Kraków 1930.
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej... T. Bystrzycki, Przemyśl-Warszawa 1933-1934.
- Nazwy miejscowe Polski K. Rymut, Kraków 1997.
- Bitwy i potyczki 1863-1864 opr. S. Zieliński, Rapperswil 1913.
- Szkice Podlaskie pod red. E. Pawłowskiego, Siedlce.
- Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym t. III Małopolska, A. Pawiński
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Chromna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 645 .
- Strona rodu Chromińskich