Cmentarz wojenny nr 161 – Tuchów
![]() | |
![]() Cmentarz wojenny nr 161 z I wojny światowej | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Typ cmentarza |
wojenny |
Stan cmentarza |
nieczynny |
Powierzchnia cmentarza |
314 m² |
Liczba pochówków |
94 |
Liczba grobów |
9+44 |
Data otwarcia | |
Architekt | |
Położenie na mapie Tuchowa ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego ![]() | |
Położenie na mapie gminy Tuchów ![]() | |
![]() |
Cmentarz wojenny nr 161 w Tuchowie – zabytkowy cmentarz z I wojny światowej znajdujący się w Tuchowie w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim. Jest jednym z 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VI okręgu tarnowskim cmentarzy tych jest 63[2].
Opis cmentarza[edytuj | edytuj kod]
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Cmentarz_wojenny_nr_161_Tuch%C3%B3w_3PR9.jpg/200px-Cmentarz_wojenny_nr_161_Tuch%C3%B3w_3PR9.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Cmentarz_wojenny_nr_161_Tuch%C3%B3w_5PR9.jpg/200px-Cmentarz_wojenny_nr_161_Tuch%C3%B3w_5PR9.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Tuch%C3%B3w%2C_cmentarz_wojenny_nr_161_%28HB1%29.jpg/200px-Tuch%C3%B3w%2C_cmentarz_wojenny_nr_161_%28HB1%29.jpg)
Zaprojektowany został przez niemieckiego architekta Heinricha Scholza jako oddzielna kwatera na starym, już wówczas nieczynnym cmentarzu parafialnym Tuchowa[2]. Znajduje się przy wiadukcie kolejowym[3]. Cmentarz wykonano na planie prostokąta, ale z dużym dodatkowym występem na pomnik na jego tylnej ścianie. Ogrodzenie cmentarza tworzą metalowe rury rozpięte między murowanymi z kamienia słupkami. Wejście przez dwuskrzydłową, metalową furtkę. Głównym elementem ozdobnym jest znajdujący się na przeciwległym od furtki boku cmentarza pomnik. Jest murowany z kamienia i zwieńczony betonowym krzyżem. Na przedniej ścianie posiada datę 1914[2].
Od furtki do ściany pomnikowej prowadzi alejka, groby żołnierzy umieszczone są symetrycznie w pięciu rzędach po obu jej stronach. Są to betonowe podmurówki wyznaczające granice mogił oraz betonowe stele z blaszanymi tabliczkami imiennymi. Nazwiska na tabliczkach nie da się jednak odczytać. Stele zwieńczone są żeliwnymi krzyżami. Są dwa rodzaje tych krzyży: maltańskie i lotaryńskie[2].
Na cmentarzu tym pochowano 86 żołnierzy armii rosyjskiej i 8 żołnierzy austro-węgierskich, w 44 grobach pojedynczych i 9 zbiorowych[2].
Los cmentarza[edytuj | edytuj kod]
Wszyscy pochowani tutaj żołnierze rosyjscy zginęli w grudniu 1914 r., ich pochówku dokonała więc armia rosyjska, która wówczas zajęła te tereny. Nazwiska tych żołnierzy nie są znane. Żołnierze austriaccy zginęli 5 maja 1915 r. podczas wielkiej ofensywy sprzymierzonych wojsk austro-węgierskich i niemieckich, znanej jako bitwa pod Gorlicami. Z nazwisk znanych jest dwóch z nich. Do budowy cmentarza Austriacy przystąpili w 1915 r. po wypędzeniu z tych terenów armii rosyjskiej. Cmentarz zachowany jest w bardzo dobrym stanie, niezniszczony został pomnik i zachowały się wszystkie krzyże na stelach. Był odnawiany. Usunięto m.in. zbyt rozrośnięty żywopłot, który zasłaniał cmentarz. Dzięki temu cmentarz widoczny jest z wiaduktu kolejowego[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024 [dostęp 2014-08-10] .
- ↑ a b c d e Roman Frodyma: Galicyjskie cmentarze wojenne. Tom II. Okolice Tarnowa. Rewasz, 1997. ISBN 83-85557-38-5.
- ↑ Pogórze Ciężkowickie. Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2005. ISBN 83-89165-37-6.
- ↑ Cmentarze wielkiej wojny. Okręg Tarnów. [dostęp 2015-06-14].