Czworo szlachetnych

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Czworo szlachetnych (chiń. 四君子 Sìjūnzi, jap. 四君子 Shikunshi) – w sztuce Dalekiego Wschodu przedstawienie czterech roślin: bambusa, orchidei, dzikiej śliwy i chryzantemy. Ze względu na swoje wartości estetyczne, stanowiły popularny temat malarski. Ukazywano je w różnych okolicznościach przyrodniczych[1], często z towarzyszącymi im ptakami[2].

Cztery rośliny pierwotnie symbolizowały cztery pory roku, z czasem jednak w świetle nauk buddyzmu chan zaczęto przypisywać im również symbolikę moralną[1]. Zielony przez cały rok i pnący się w górę bambus był symbolem siły i prostoty[2], zaś jego pusty w środku pień odpowiadał buddyjskiej nauce o pustce[1]. Delikatna orchidea symbolizuje piękno i wytworność[1], a w warstwie moralnej dystans wobec świata[2]. Kwitnąca późną jesienią, w niesprzyjających warunkach chryzantema stała się symbolem hartu ducha i życia pustelniczego[1]. Dzika śliwa, rozkwitająca w okolicy chińskiego Nowego Roku, gdy większość natury pozostaje jeszcze w czasie zimowego uśpienia, symbolizuje prostotę, czystość i oderwanie od spraw ziemskich[1].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Przemysław Trzeciak: Idea i tusz. Malarstwo w kręgu buddyzmu chan/zen. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2002, s. 168-169. ISBN 83-7255-119-7.
  2. a b c Qu Lei Lei: The Simple Art of Chinese Brush Painting. New York: Sterling Publishing, 2008, s. 7. ISBN 978-1-4027-5391-6.