Dicranopygium

*Dicranopygium*
	; Dicranopygium microcephalum
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Klad	rośliny naczyniowe
Klad	rośliny nasienne
Klasa	okrytonasienne
Klad	jednoliścienne
Rząd	pandanowce
Rodzina	okolnicowate
Podrodzina	Carludovicioideae
Rodzaj	Dicranopygium
	Nazwa systematyczna
	Dicranopygium Harling; Acta Horti Berg. 17: 43 (1954)
	Typ nomenklatoryczny
	Dicranopygium microcephalum (Hook. f.) Harling.
	Multimedia w Wikimedia Commons

Dicranopygium Harling – rodzaj wieloletnich roślin z rodziny okolnicowatych, obejmujący 56 gatunków, występujących w tropikalnej Ameryce, od Meksyku do Peru i Brazylii^[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Małe do średniej wielkości rośliny naziemne.

Łodyga: Skrócona i mięsista, rozgałęziająca się monopodialnie.

Liście: Ulistnienie skrętoległe. Blaszki liściowe dwuklapowane.

Kwiaty: Kwiaty jednopłciowe, zebrane w małą kolbę wspartą 2–3 (rzadziej 5) liściastymi pochwami, położonymi bezpośrednio pod kwiatostanem. Kwiaty męskie asymetryczne, szypułkowe. Listki okwiatu zwykle tylko po stronie doosiowej, gruczołkowate. Kwiaty żeńskie zrośnięte, spłaszczone. Listki okwiatu znacznie zredukowane. Łożyska 4, parietalne. Szyjki słupków właściwie nieobecne.

Owoce: Zrośnięte, jagodopodobne^[4].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016): Należy do podrodziny Carludovicioideae, rodziny okolnicowatych, w rzędzie pandanowców (Pandanales) zaliczanych do jednoliściennych (monocots)^[1].

Podział rodzaju^[4]

podrodzaj Dicranopygium
podrodzaj Uribanthus
podrodzaj Glesonianthus
podrodzaj Thomlinsonianthus

Rozróżnienie na podstawie formy okwiatu kwiatów żeńskich oraz wyglądu główek pręcików.

Gatunki^[3]

Dicranopygium amazonicum Harling
Dicranopygium angustissimum (Sandwith) Harling
Dicranopygium aristeguietae Harling
Dicranopygium arusisense Tuberquia
Dicranopygium atrovirens (H.Wendl.) Harling
Dicranopygium aurantiacum (R.E.Schult.) Harling
Dicranopygium bolivarense Harling
Dicranopygium calimense Harling
Dicranopygium callithrix Silverst.
Dicranopygium campii Harling
Dicranopygium coma-pyrrhae (Harling) Harling
Dicranopygium crinitum Harling
Dicranopygium cuatrecasanum Harling
Dicranopygium dolichostemon Harling
Dicranopygium euryphyllum (Harling) Harling
Dicranopygium fissile Galeano & R.Bernal
Dicranopygium globosum Harling
Dicranopygium goudotii Harling
Dicranopygium gracile (Liebm. ex Matuda) Harling
Dicranopygium grandifolium Harling
Dicranopygium harlingii G.J.Wilder
Dicranopygium idrobonis Harling
Dicranopygium imeriense Harling
Dicranopygium insulare (Gleason) Harling
Dicranopygium latissimum Harling
Dicranopygium lugonis Harling
Dicranopygium macrophyllum Harling
Dicranopygium microcephalum (Hook.f.) Harling

Dicranopygium mirabile Harling
Dicranopygium nanum (Gleason) Harling
Dicranopygium novogranatense Harling
Dicranopygium odoratum Tuberquia
Dicranopygium omichlophilum R.E.Schult. ex Harling
Dicranopygium pachystemon Harling
Dicranopygium parvulum (Harling) Harling
Dicranopygium parvulum var. macarenense Harling
Dicranopygium parvulum var. parvulum.
Dicranopygium polycephalum Harling
Dicranopygium pygmaeum (Gleason) Harling
Dicranopygium rheithrophilum (Harling) Harling
Dicranopygium robustum Harling
Dicranopygium rupestre (Klotzsch) Harling
Dicranopygium sanctae-martae Harling
Dicranopygium sararense Harling
Dicranopygium schultesii Harling
Dicranopygium scoparum Galeano & R.Bernal
Dicranopygium stenophyllum Harling
Dicranopygium tatica Hammel
Dicranopygium testaceum Harling
Dicranopygium trianae Harling
Dicranopygium umbrophilum Hammel
Dicranopygium venezuelanum Harling
Dicranopygium wallisii (Regel) Harling
Dicranopygium wedelii Harling
Dicranopygium williamsii (Standl.) Harling
Dicranopygium yacu-sisa Harling

Zagrożenie i ochrona[edytuj | edytuj kod]

3 gatunki Dicranopygium ujęte są w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN, w tym 2 (Dicranopygium campii i Dicranopygium coma-pyrrhae) ze statusem EN (zagrożone). Oba te gatunki, endemiczne dla Ekwadoru, znane są z pojedynczych stanowisk, zagrożonych zniszczeniem^[5].

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Dicranopygium atrovirens są sporadycznie spotykane w uprawie jako rośliny pokojowe. Rośliny te tworzą atrakcyjne kwiatostany z długimi, falitymi prątniczkami, przypominającymi włosy meduzy^[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-02-24] (ang.).
↑ Index Nominum Genericorum. Smithsonian Institution. [dostęp 2011-02-23].
↑ ^a ^b Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-02-24]. (ang.).
↑ ^a ^b G. Harling, G.J. Wilder i R. Eriksson: Cyclanthaceae. W: Klaus Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons. Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 213. ISBN 3-540-64060-6. (ang.).
↑ R. Montúfar i N. Pitman: IUCN 2010. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2010.4.. 2004.
↑ Kirsten Albrecht Llamas: Tropical flowering plants: a guide to identification and cultivation. Portland: Timber Press, 2003, s. 184. ISBN 978-0-88192-585-2.

[apweb-1] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-02-24] (ang.).

[2] Index Nominum Genericorum. Smithsonian Institution. [dostęp 2011-02-23].

[kew-3] Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-02-24]. (ang.).

[kub-4] G. Harling, G.J. Wilder i R. Eriksson: Cyclanthaceae. W: Klaus Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons. Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 213. ISBN 3-540-64060-6. (ang.).

[5] R. Montúfar i N. Pitman: IUCN 2010. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2010.4.. 2004.

[6] Kirsten Albrecht Llamas: Tropical flowering plants: a guide to identification and cultivation. Portland: Timber Press, 2003, s. 184. ISBN 978-0-88192-585-2.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]