Dizielist
 Bliźniaczy „Turbinist” | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ |
Akwamarin |
| Projekt | |
| Oznaczenie NATO |
Natya |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
22 lutego 1975 |
| Wodowanie |
1 sierpnia 1975 |
 Marynarka Wojenna ZSRR
| |
| Nazwa |
Dizielist |
| Wejście do służby |
15 października 1975 |
| Siły Zbrojne WNP
| |
| Wejście do służby |
grudzień 1991[a] |
| Wycofanie ze służby |
12 grudnia 1994 |
| Los okrętu |
złomowany |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
745 t standardowa |
| Długość |
61 m |
| Szerokość |
10,2 m |
| Zanurzenie |
2,9 m |
| Napęd | |
| 2 silniki wysokoprężne o mocy 5000 KM, 2 śruby | |
| Prędkość |
16,5 w |
| Zasięg |
2700 Mm przy prędkości 12 w |
| Uzbrojenie | |
| • 4 armaty plot. 30 mm AK-230M (2×II) • 4 armaty plot. 25 mm 2M-3M (2×II) • 2 × IV wyrzutnie rakiet plot. bliskiego zasięgu Strieła-2 (16 rakiet) • 2 × V wyrzutnie rbg RBU-1200M (30 bomb) • 8 min lub 32 bomby głębinowe | |
| Załoga |
68 (6 oficerów) |
Dizielist (ros. Дизелист) − trałowiec morski projektu 266M (w kodzie NATO: Natya) Marynarki Wojennej Rosji. Wszedł do służby w 1975 roku, służył we Flocie Czarnomorskiej, początkowo marynarki wojennej ZSRR, a następnie Wspólnoty Niepodległych Państw. Wycofany w 1994 roku.
Budowa i opis[edytuj | edytuj kod]
Okręt należał do licznej serii radzieckich trałowców morskich projektu 266M (typu Akwamarin, w kodzie NATO: Natya), budowanych od lat 70. do 90. XX wieku[1]. Zbudowany został pod numerem budowy 940 w Stoczni Średnio-Newskiej (Sriednie-Niewskij Sudostroitielnyj Zawod) w Leningradzie, która zbudowała większość okrętów tej serii[2]. Położenie stępki miało miejsce 22 lutego 1975 roku, wodowanie 1 sierpnia 1975 roku[3].
Trałowce projektu 266M stanowiły dalsze rozwinięcie okrętów projektu 266 z lat 60. i zaliczały się do trzeciego pokolenia radzieckich powojennych trałowców[4]. W stosunku do projektu 266 zwiększono rozmiary kadłuba i zastosowano nowsze wyposażenie, w tym nowy trał elektromagnetyczny TEM-4 i holowaną telewizyjno-laserową platformę do wykrywania i niszczenia min dennych KIU-3[5].
Wyporność standardowa okrętów wynosiła 745 ton, a pełna 800 ton (podawane też są inne dane)[b]. Obecnie marynarka podaje wyporność 873 tony[6]. Długość okrętów wynosi 61 m, a szerokość 10,2 m[7]. Średnie zanurzenie wynosiło 2,9 m[7], podawana jest też wartość zanurzenia 3,5 m[1]. Kadłub wykonany jest ze stali małomagnetycznej[1]. Załogę stanowiło 68 ludzi, w tym 6 oficerów[5].
Napęd stanowiły dwa silniki wysokoprężne M-503M o mocy łącznej 5000 KM, napędzające dwie śruby[7]. Prędkość maksymalna wynosiła 16,5 węzła, a ekonomiczna 12 w[7]. Zasięg przy prędkości ekonomicznej 12 w wynosił 2000 mil morskich[7], a według innych źródeł 2700 Mm[1]. Maksymalny zapas paliwa wynosił 80 ton, a normalny 48 ton[1].
Uzbrojenie obronne stanowiły cztery armaty przeciwlotnicze kalibru 30 mm w dwóch dwulufowych wieżach AK-230M, kierowanych radarem MR-104 Rys′, z zapasem 4200 nabojów[8]. Umieszczone były na dziobie oraz na końcu śródokręcia – na skraju wydłużonego pokładu dziobowego[9]. Uzupełniały je cztery armaty plot. kalibru 25 mm 2M-3M w dwóch odkrytych dwulufowych wieżach po obu stronach komina[10]. Obronę przeciwlotniczą dopełniała dwuprowadnicowa wyrzutnia samonaprowadzających się na podczerwień pocisków przeciwlotniczych bliskiego zasięgu Strieła-3, z 20 pociskami[8].
Broń podwodną stanowiły dwie pięcioprowadnicowe wyrzutnie rakietowych bomb głębinowych RBU-1200 kalibru 250 mm z 30 bombami RGB-12[8]. Okręty mogły przenosić i stawiać 8 min UDM[8], a według innych źródeł 7 min KMD-1000[1]. Według części źródeł mogły też zabierać maksymalnie do 32 bomb głębinowych BB1 w przypadku zadań zwalczania okrętów podwodnych[1].
Okręty posiadały komplet trałów do niszczenia różnych rodzajów min: trał kontaktowy GKT-2, trał akustyczny AT-3 i trał elektromagnetyczny TEM-3M lub TEM-4[8]. Wyposażenie ponadto stanowił kompleks KIU-3 do wykrywania i niszczenia min dennych, obejmujący holowaną platformę telewizyjno-laserową do wykrywania min i holowany pojazd z bombami do ich niszczenia[11].
Okręty były wyposażone w stację hydrolokacyjną do wykrywania min MG-89, stację hydrolokacyjną MG-35 i radar nawigacyjny Don-2[8]. Wyposażenie stanowiły ponadto: stacja rozpoznania radiotechnicznego Bizan′-4B, stacja zakłóceń aktywnych Tiulpan i system identyfikacyjny Nichrom[8].
Służba[edytuj | edytuj kod]
Okręt wszedł do służby 15 października 1975 roku[2], a według innych informacji, 30 września 1975 roku[3]. Został wcielony do radzieckiej Floty Czarnomorskiej pod nazwą „Dizielist” (Дизелист – pol. motorzysta, wyspecjalizowany w obsłudze silników diesla)[2]. Wchodził w skład 418 Dywizjonu Trałowców 68 Brygady Okrętów Obrony Rejonu Wodnego w Sewastopolu [12].
Po rozpadzie ZSRR, Flota Czarnomorska przez pewien czas wchodziła w skład Sił Zbrojnych Wspólnoty Niepodległych Państw i dopiero w 1997 roku Rosja i Ukraina zawarły ostateczne porozumienie o jej podziale[13]. W tym czasie, 5 lipca 1994 roku „Dizelist” został wycofany ze służby i skreślony z listy Floty Czarnomorskiej[14] Według innych informacji, został wycofany ze stanu floty 7 grudnia 1994 roku[3]. Został następnie złomowany w 1995 roku w Inkermanie[3].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Status Floty Czarnomorskiej po rozwiązaniu ZSRR był niejasny – weszła w skład sił zbrojnych Wspólnoty Niepodległych Państw, a rościły do niej pretensje Rosja i Ukraina. Do 1997 roku doszło do podziału Floty pomiędzy oba państwa.
- ↑ Wyporność standardowa/pełna 745 i 800 ton według Apalkow 2007 ↓, s. 87, natomiast Pawłow 1997 ↓, s. 69 dla okrętów proj. 266M podaje 715 / 770 ton.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Pawłow 1997 ↓, s. 69.
- ↑ a b c Apalkow 2007 ↓, s. 96.
- ↑ a b c d Морской тральщик "Дизелист" [online], KCHF.RU [dostęp 2024-05-21] (ros.).
- ↑ Apalkow 2007 ↓, s. 76, 93.
- ↑ a b Apalkow 2007 ↓, s. 93.
- ↑ В Севастополь из дальнего похода вернулся морской тральщик ЧФ «Иван Голубец». Ministerstwo Obrony Rosji, 25 stycznia 2017. [dostęp 2022-10-31]. (ros.).
- ↑ a b c d e Apalkow 2007 ↓, s. 87.
- ↑ a b c d e f g Apalkow 2007 ↓, s. 88.
- ↑ Apalkow 2007 ↓, s. 89-92 (rysunki).
- ↑ Apalkow 2007 ↓, s. 88, 92 (rysunek).
- ↑ Apalkow 2007 ↓, s. 93, tablica 8.
- ↑ Kostriczenko 1999 ↓, s. 25.
- ↑ Andriej Fiedorowych: Razdieł Czornomorskogo fłota w cyfrach i faktach. Fond Impierskogo Wozrożdienija, 2-11-2007. [dostęp 2020-12-15]. (ros.).
- ↑ Pawłow 1997 ↓, s. 142.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jurij Apalkow: Korabli WMF SSSR. Sprawocznik. Tom IV. Diesantnyje i minno-tralnyje korabli. Sankt Petersburg: Galeja Print, 2007. ISBN 978-5-8172-0135-2. (ros.).
- Witalij Kostriczenko. Tragedia Floty Czarnomorskiej. „Morza, Statki i Okręty”. Nr 2/1999. IV (15), s. 25, marzec-kwiecień 1999. Magnum-X. ISSN 1426-529X.
- Aleksandr Pawłow: Wojennyje korabli Rossii 1997 – 1998 g. Wyd. V. Jakuck: 1997. (ros.).