Przejdź do zawartości

Dolnośląski Szczyt

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dolnośląski Szczyt
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Położenie

województwo dolnośląskie, powiat trzebnicki, Trzebnica

Pasmo

Wzgórza Trzebnickie

Wysokość

226,0 m n.p.m.

Położenie na mapie gminy Trzebnica
Mapa konturowa gminy Trzebnica, na dole po lewej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Dolnośląski Szczyt”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Dolnośląski Szczyt”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej nieco u góry znajduje się czarny trójkącik z opisem „Dolnośląski Szczyt”
Położenie na mapie powiatu trzebnickiego
Mapa konturowa powiatu trzebnickiego, blisko centrum na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Dolnośląski Szczyt”
51°17′20″N 17°00′22″E/51,288889 17,006111

Dolnośląski Szczyt – wzgórze (wzniesienie) w paśmie Wzgórz Trzebnickich, o wysokości bezwzględnej 226,0 m n.p.m., położone w Gminie Trzebnica, powiecie trzebnickim, województwie dolnośląskim. Wzniesienie należy do mikroregionu Grzbietu Trzebnickiego, a jego obrębie Dolnośląski Szczyt położony jest w ramach Południowego Grzbietu stanowiącego część Pasma Południowego, które jest oddzielone od Pasma Północnego przebiegającą na północ od szczytu Doliną Wilczą.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Dolnośląski Szczyt położony jest w obrębie Wzgórz Trzebnickich, będących mezoregionem o identyfikatorze 318.44 (według regionalizacji fizycznogeograficznej opracowanej przez Jerzego Kondrackiego)[1][2], należących do Wału Trzebnickiego (makroregion o indeksie 318.4)[1][3]. W ramach tych Wzgórz Trzebnickich wyróżnia się także mikroregion obejmujący Dolnośląski Szczyt – Grzbiet Trzebnicki (indeks 318.444)[1][4]. Pasmo wzniesień obejmujące to wzgórze nazywane jest Południowym Grzbietem, który stanowi z kolei część Pasma Południowego[5][6][7] oddzielonego od Pasma Północnego doliną – Dolina Wilcza[5][6][7][8][9].

Pod względem podziału administracyjnego jest on położony w Gminie Trzebnica, powiecie trzebnickim, województwie dolnośląskim (zobacz: podział administracyjny województwa dolnośląskiego)[5][8][10][11]. Wierzchołek wzniesienia leży w obrębie ewidencyjnym wsi Węgrzynów, która znajduje się po jego stronie wschodniej[8][12][13]. Natomiast na północ od niego znajduje się Droszów[8][14][15], po stronie północno-zachodniej leżą Borkowice, które objęte są granicami obszaru Gminy Oborniki Śląskie[8][16][17], a po stronie południowej leżą Mienice, znajdujące się już w Gminie Wisznia Mała[8][18][19].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Wierzchołek Dolnośląskiego Szczytu położony jest na wysokości bezwzględnej wynoszącej 226,0 m n.p.m.[20][21][22]. Ze szczytu rozpościera się rozległy widok w kierunku południowym[22][23], między innymi na Mienice, Równinę Oleśnicką, dolinę Odry, Wrocław, Masyw Ślęży i pasma Sudetów[22]. Przez szczyt oraz okolicę wytyczono szlaki turystyczne, w tym piesze i szlaki rowerowe[7][22][24][25].

W zagospodarowaniu w okolicach wierzchołka wzgórza dominują użytki rolne, w tym pola uprawne i łąki, z ewentualnymi zadrzewieniami śródpolnymi i nieużytkami. Natomiast oprócz wymienionych terenów na masywie i wokół niego, szczególnie po stronie północnej w Wilczej Dolinie znajdują się niewielkie lasy[7][10][22][26] (około 16 ha[7][27]), w tym szczególnie na stoku północnym wzniesienia i u jego podnóża[7][10][26]. Tu przepływa niewielki ciek wodny określany jako struga – Młynówka, nazywana także Lubniówką (prawostronny dopływ rzeki Odry, ujście w miejscowości Uraz)[7][8][28][29][30][31][32]. Znajduje się tu również przełom tej strugi – Przełom Lubniówki[5][7][33]. Same stoki północne opisuje się jako teren o bardzo bogatej, pagórkowatej, rzeźbie terenu, z dużymi różnicami wysokości. Występują tu stoki zarówno o łagodnym, jak i o stromym nachyleniu. Tworzą one miejscami małe ale liczne jary i wąwozy osiągające miejscami głębokość wynoszącą od 30 m do 40 m[7]. Ponadto na omawianym skłonie grzbietu znajdują się liczne mniejsze i większe urwiska, w tym największe z nich nazywane Wielkim Urwiskiem[5][7][8][34].

Pod względem budowy geologicznej omawiany teren powstał, podobnie jak całe Wzgórza Trzebnickie, z materiałów naniesionych przez wędrujący lodowiec. W ten sposób utworzony został wał moreny czołowej. Zbocza są zbudowane ze żwirów i gliny. Występują także utwory starszego pochodzenia jakimi są głównie trzeciorzędowe iły i piaski. Na powierzchni spotyka się także less, którego zwiększona podatność na erozję ułatwiła powstanie wyżej wspominanych wąwozów i mniejszych szczelin[7].

Także szatę roślinną wymienionych obszarów leśnych ocenia się jago stosunkowo bogatą i zróżnicowaną. Pod względem typów lasów występuje tu grąd środkowoeuropejski, w tym grąd niski przede wszystkich w pobliżu Młynówki i w dolnej części zbocza, grąd typowy porastający wyższe części stoku. Występujące tu drzewa to głównie drzewa liściaste. Ich wiek to około 80-140 lat. Pośród konkretnych gatunków wymienia się: dąb szypułkowy, grab pospolity, lipę drobnolistną, klon jawor, jesion wyniosły, a pośród drzew iglastych wymienia się świerk pospolity, który jest na tym obszarze gatunkiem obcym siedliskowo. Miejscami występują także lasy łęgowe wzdłuż wąskiego pasu meandrującej strugi, gdzie oprócz dębu szypułkowego i jesionu wyniosłego, występuje także olcha szara z domieszką innych drzew, głównie grądowych. Także jako bogatą i zróżnicowaną określa się warstwę podszytu opisanych lasów[7]. Lasy te podlegają nadleśnictwu Oborniki Śląskie[7][27]. Nie ma wprowadzonej jakiejkolwiek ochrony tych terenów[7]. Istnieją jednak postulaty, aby taką ochronę wprowadzić. Jedna z koncepcji mówi o utworzeniu użytku ekologicznego – proponowany użytek ekologiczny „Łęg”[27].

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Nazwa własna – Dolnośląski Szczyt[8][11][35] – jest nazwą niestandaryzowaną, gdyż została ustalona i ujęta w państwowym rejestrze nazw geograficznych na podstawie wywiadu terenowego. Odnosi się do ukształtowania terenu określonego jako wzgórze, wzniesienie. W rejestrze tym przypisano jej identyfikator: PRNG – 176409, identyfikator IIP – PL.PZGiK.320.NGRP.176409. Podaje on następujące współrzędne geograficzne punktu głównego wzniesienia: szerokość geograficzna – 51°17'20" N, długość geograficzna – 17°00'22" E. Nazwa ta została ujęta w rejestrze 16.02.2015 r.[11][35].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Kondracki i b.d. ↓, s. 278-280.
  2. ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 141026.
  3. ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 141025.
  4. ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 141023.
  5. ↑ a b c d e Zwoliński 2018 ↓, mapa.
  6. ↑ a b Ranoszek i in. 2008 ↓, s. 9.
  7. ↑ a b c d e f g h i j k l m n Przyroda Dolnego Śląska 2019 ↓, Las w Borkowicach.
  8. ↑ a b c d e f g h i GUGiK 2023 ↓, PRG, PRNG.
  9. ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 235631.
  10. ↑ a b c UMWD 2023 ↓, BDOT10k.
  11. ↑ a b c PRNG 2023 ↓, PRNG: 176409.
  12. ↑ GUS 2023 ↓, SIMC: 0881756.
  13. ↑ dane.gov.pl 2019 ↓, wiersz 90435.
  14. ↑ GUS 2023 ↓, SIMC: 0881414.
  15. ↑ dane.gov.pl 2019 ↓, wiersz 15933.
  16. ↑ GUS 2023 ↓, SIMC: 0878553.
  17. ↑ dane.gov.pl 2019 ↓, wiersz 5148.
  18. ↑ GUS 2023 ↓, SIMC: 0883040.
  19. ↑ dane.gov.pl 2019 ↓, wiersz 49588.
  20. ↑ Ranoszek i in. 2008 ↓, s. 34, 84.
  21. ↑ Rosiński i in. 2015 ↓, s. 251-252.
  22. ↑ a b c d e Czermak i b.d. ↓, Szlak żółty.
  23. ↑ Ranoszek i in. 2008 ↓, s. 34.
  24. ↑ Kobielska i in. 2009 ↓, s. 111, 145-146.
  25. ↑ Rosiński i in. 2015 ↓, s. 250-252.
  26. ↑ a b GUGiK 2023 ↓, BDOT10k.
  27. ↑ a b c Rosiński i in. 2015 ↓, s. 121.
  28. ↑ Gmina Oborniki Śląskie 2023 ↓, Wilczyn.
  29. ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 70323.
  30. ↑ ESHP 2023 ↓, 174648 (Lubniówka).
  31. ↑ Krauze-Tomczyk, Ostrowski 2006 ↓, s. 143.
  32. ↑ Rosiński i in. 2015 ↓, s. 25-26, 169, 216.
  33. ↑ Rosiński i in. 2015 ↓, s. 251.
  34. ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 235636.
  35. ↑ a b pzgik.geoportal.gov.pl 2023 ↓, Dolnośląski Szczyt.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dolnośląski_Szczyt&oldid=72648282”