Fort VIIa w Poznaniu
nr rej. A-245 z 25 maja 1983[1] | |
Wejście do fortu w czasie weekendu fortecznego[2] | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres | |
Typ budynku |
fort |
Architekt |
Komitet Inżynieryjny Głównego Inspektoratu Twierdz |
Rozpoczęcie budowy |
1887 |
Ukończenie budowy |
1890 |
Ważniejsze przebudowy |
1913-1914, 1939 |
Właściciel |
wł. prywatna[3] |
Położenie na mapie Poznania | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
52°24′22″N 16°51′33″E/52,406111 16,859167 |
Fort VIIa (Strotha, Zygmunta Zielińskiego) (oryg. Zwischenwerk VIIa) – jeden z 18 fortów wchodzących w skład Twierdzy Poznań. Znajduje się na Marcelinie przy ul. Marcelińskiej[1][4].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Zbudowany został w latach 1887–1890 w drugim etapie budowy twierdzy fortowej[5]. Fort otrzymał nazwę Strotha na cześć Karla von Strotha (do 1902 nazwę tę nosił Nadszaniec IV Strotha). W 1931 zmieniono patronów na polskich, Fort VIIa otrzymał imię generała Zygmunta Zielińskiego.
Po II wojnie światowej fort był użytkowany przez wojska lotnicze. Mieścił się w nim tajny Zapasowy Węzeł Łączności[6]. Następnie obiekt został sprzedany prywatnej firmie[3][6].
Teren fortu wchodzi w skład obszaru Natura 2000 (obszar specjalnej ochrony SOO „Fortyfikacje w Poznaniu”, symbol PLH300005)[7].
Lokalizacja i konstrukcja[edytuj | edytuj kod]
Dojazd do fortu drogą forteczną (ul. Marcelińska) i drogą rokadową (ul. Bułgarska)[8]. W okolicy osiedle domków jednorodzinnych, Lasek Marceliński, hale i budynki biurowe (m.in. wieżowiec PGK Centrum II, d. zakłady WZT Teletra).
Kaponiery były połączone poterną biegnącą pod fosą.
Przebudowy[edytuj | edytuj kod]
W latach 1913-1914 na przeciwskarpie zbudowano dwa betonowe schrony oraz przemurowano niektóre wejścia[9]. We wrześniu 1939 roku wybudowano dwa betonowe schrony oraz dwa pancerne stanowiska obserwacyjne ze stalowo-betonową kopułą[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Miasto Poznań, System Informacji Przestrzennej, Miejski Konserwator Zabytków: Zespół Fortów Zewnętrznego Pierścienia Fortyfikacji Pruskich. [dostęp 2013-06-24]. (pol.).
- ↑ a b poznan.naszemiasto.pl: V Weekend Forteczny w Poznaniu: Ostatnia wycieczka po forcie VIIa. 2013-04-27. [dostęp 2016-03-19]. (pol.).
- ↑ a b c Geopoz: Przeglądarka danych SIP. Miasto Poznań. [dostęp 2013-06-24]. (pol.)., warstwa: Grunty Miasta Poznania
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych województwa wielkopolskiego (31-03-2013). Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2013. s. 160. [dostęp 2013-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-12)]. (pol.).
- ↑ Maria Strzałko , Raport o stanie zabytków miasta Poznania, Miasto Poznań, 2007 .
- ↑ a b mmpoznan.pl: Fort VIIa otworzył swoje wrota... po raz pierwszy!. 2010-06-06. [dostęp 2013-06-29]. (pol.).
- ↑ Instytut na rzecz ekorozwoju: Natura 2000: „Fortyfikacje w Poznaniu”. [dostęp 2013-06-25]. (pol.).
- ↑ Biesiadka 2006 ↓, s. 211.
- ↑ a b Biesiadka 2006 ↓, s. 214.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jacek Biesiadka: Twierdza Poznań. O fortyfikacjach miasta Poznania w XIX i XX wieku.. Poznań: 2006.
- Jarosław Hutyra. Fort VIIa w Poznaniu i jego wykorzystanie - Geneza i działalność Biura Meteorologicznego Dowództwa Wojsk Lotniczych w Poznaniu w latach 1967-1990. „Wojskowość – bezpieczeństwo – wychowanie. Księga jubileuszowa profesora Lecha Wyszczelskiego w 70. rocznicę urodzin”. t. II, s. 197-201, 2012. (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia fortu. fort7a.ovh.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].