Franciszek Kotowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franciszek Kotowski
Data i miejsce urodzenia

29 listopada 1901
Brzeziny

Data i miejsce śmierci

5 lutego 1970
Kraków

Zawód, zajęcie

konstruktor lotniczy, pilot, szybownik

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej

Franciszek Kotowski (ur. 29 listopada 1901 w Brzezinach, zm. 5 lutego 1970 w Krakowie) – polski konstruktor lotniczy, pilot, szybownik.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w 29 listopada 1901 r. w Brzezinach, w rodzinie Ludwika (1873–1960) i Zofii z domu Święch[1]. W 1918 r. brał udział w obronie Lwowa, a następnie jako żołnierz 5 pułku piechoty Legionów walczył nad Zbruczem. W latach wojny polsko-bolszewickiej walczył jako żołnierz 17 pułku piechoty[2].

Po zakończeniu działań wojennych rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lwowskiej, na której dyplom uzyskał we wrześniu 1939 r. W okresie studiów całkowicie poświęcił się szybownictwu. Wstąpił do Aeroklubu Lwowskiego, gdzie ukończył kurs pilotażu szybowcowego i silnikowego. W latach 1923–1933 kierował Warsztatami Związku Awiatycznego Studentów Politechniki Lwowskiej. Współpracował z Wacławem Czerwińskim nad opracowaniem szybowców CW-II, CW-III i ITS-II. W latach 1934–1937 był kierownikiem technicznym i pilotem doświadczalnym Instytutu Techniki Szybownictwa Politechniki Lwowskiej, gdzie uczestniczył w pracach nad projektowaniem szybowców ITS-IV, ITS-IVb, ITS-V. Opracował projekt szybowca ITS-8 oraz samolotu ITS-Jaskółka[3]. „Jaskółka” była dolnopłatem szkolnym. Miała kabinę dwumiejscową układzie tandem oraz silnik rzędowy. Samolot zbadany w tunelu aerodynamicznym wykazywał prawidłowe właściwości aerodynamiczne[4]. W 1937 r. został kierownikiem technicznym biura konstrukcyjnego Lwowskich Warsztatów Lotniczych, gdzie brał udział w pracach nad szybowcami PWS-101, PWS-102 Rekin, PWS-103 oraz B-38.

Po zajęciu Lwowa przez ZSRR został na Politechnice Lwowskiej kierownikiem Katedry Budowy Płatowców oraz zajmował się opracowaniem dokumentacji szybowca Rot-Front 7. Po agresji Niemiec na ZSRR powrócił w rejon Brzezin, gdzie przebywał do zakończenia wojny.

Wspólnie z innymi pracownikami Instytutu Techniki Szybownictwa w 1945 r. zaproponował powołanie w Bielsku-Białej Instytutu Szybownictwa, gdzie został kierownikiem Wydziału Technicznego[3]. Pod jego kierownictwem opracowano dokumentację szybowców IS-A Salamandra i IS-B Komar, wspólnie z inż. Ireną Kaniewską skonstruował szybowiec IS-2 Mucha[5].

W 1948 r. rozpoczął pracę na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, gdzie zorganizował Katedrę Budowy Płatowców na Wydziale Komunikacji. W 1954 r. został pracownikiem nowo utworzonej Politechniki Krakowskiej, w latach 1958–1960 był tam dziekanem Wydziału Mechanicznego. W 1957 r. otrzymał tytuł docenta. W 1960 r. objął stanowisko kierownika Katedry Podstaw Konstrukcji Maszyn[3].

Zmarł w Krakowie, pochowany na cmentarzu w Brzezinach[1].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Doc. mgr inż. Franciszek Kotowski, geni_family_tree, 29 listopada 1901 [dostęp 2024-01-15] (pol.).
  2. Doc. mgr inż. Franciszek Kotowski. 20.05.2008. [dostęp 2018-07-15]. (pol.).
  3. a b c Andrzej Glass, Tomasz Murawski (praca zbiorowa), Polskie szybowce 1945–2011. Problemy rozwoju, Wydawnictwo SCG, Bielsko-Biała 2012, ISBN 978-83-932826-0-9, s. 25–26.
  4. Leon Stec, Lwowskie Czasopismo Lotnicze, Nr 1/1938, styczeń 1938.
  5. Andrzej Błasik, Andrzej Glass, Stanisław Madeyski (praca zbiorowa), Konstrukcje lotnicze Polski Ludowej, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1965.
  6. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 15 stycznia 1955 r. Nr 0/165 – na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.