Fryderyk Tomczyk
Data i miejsce urodzenia |
24 marca 1910 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
1 marca 1983 |
Organizacja harcerska | |
drużynowy Żeglarskiej Drużyny Harcerskiej w Przemyślu | |
drużynowy Żeglarskiej Drużyny Harcerskiej w Pszczynie |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1943–1945 |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
28 Pennsylvania Division |
Główne wojny i bitwy | |
Późniejsza praca |
pracownik szkoły kadetów St. Catherine Military School w Anaheim w Kalifornii |
Fryderyk Tomczyk (ur. 24 marca 1910 w Przemyślu, zm. 1 marca 1983 w Hertfordshire) – harcerz, nauczyciel, konstruktor jachtów, uczestnik pierwszych rejsów pierwszego Zawiszy Czarnego i Poleszuka, jachtowy kapitan żeglugi wielkiej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Fryderyk był jednym z założycieli VI Przemyskiej Harcerskiej Drużyny Żeglarskiej im. Jana z Kolna, w ramach której zbudowano w 1927 roku pierwszy jacht, o nazwie „Monik”, którym załoga odbyła rejs z Przemyśla na Hel i z powrotem. Rok później gotowy był drugi jacht, „Monik II”, którym Prutem i Dniestrem harcerze pod komendą Tomczyka popłynęli do Morza Czarnego.
Fryderyk Tomczyk został członkiem Ligi Morskiej i Kolonialnej, gdzie dostał się pod skrzydła gen. Mariusza Zaruskiego. Zostawszy nauczycielem w Goczałkowicach[1] założył w Pszczynie żeglarską drużynę harcerską[2]. W goczałkowickiej szkole był również instruktorem modelarstwa lotniczego, wykonywał z uczniami modele lotnicze. Uczestniczył z uczniami w Okręgowych Zawodach Modeli Lotniczych[3]. W 1935 roku został powołany do załogi SY Zawiszy Czarnego. Pływał również na s/y Grażynie. W 1937 roku został dokooptowany do załogi 39 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej planującej rejs dookoła świata na s/y Poleszuk. Załoga wypłynęła z Gdyni 23 lipca 1938 roku. 21 lipca 1939 roku jacht zawinął do portu w Nowym Jorku. Wojna (1 września) zastała załogę w Cleveland. 18 września, po dopłynięciu do Chicago, rejs rozwiązano. Uzgodniono, że załoga zgłosi się do Polskich Sił Zbrojnych, a Tomczyk pozostał w Chicago, opiekując się jachtem[4][1]. Pracował jako instruktor żeglarstwa.
Przekazawszy jacht Polskiemu Związkowi Rzymsko-Katolickiemu w Stanach Zjednoczonych[4] w 1943 roku Tomczyk wstąpił do armii amerykańskiej. Walczył w szeregach 28 Pennsylvania Division, m.in. brał udział w desancie na Normandię 6 czerwca 1944 roku.
Otrzymał obywatelstwo amerykańskie i osiedlił się w Anaheim w Kalifornii. Pracował w szkole kadetów, St. Catherine’s Military School. W 1976 roku przeniósł się do Wielkiej Brytanii. Po jego śmierci w 1983 roku rodzina sprowadziła jego ciało do Polski i został pochowany w rodzinnym grobowcu w Krakowie.
Rozkazem Naczelnika Harcerzy z 10 marca 1939 roku[5] uzyskał stopień sternika jachtowej żeglugi morskiej (później został jachtowym kapitanem żeglugi wielkiej[2][1]).
Życie rodzinne[edytuj | edytuj kod]
Fryderyk Tomczyk był synem wojskowego. Miał rodzeństwo: Józefa, Bronisława, Emilię i Paulinę. Wszyscy należeli do harcerstwa[1]. Nie założył własnej rodziny.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Sylwia Plucińska: Wilk Samotnik: Niezwykłe rejsy harcerskie – Przerwana podróż „Poleszuka”. [dostęp 2014-09-06].
- ↑ a b Dzieszyński 2014 ↓, s. 125.
- ↑ Historia szkolenictwa w Goczałkowicach. [dostęp 2014-09-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-06)].
- ↑ a b Dzieszyński 2014 ↓, s. 82.
- ↑ Rozkaz Naczelnika Harcerzy L. 7 z 10 marca 1939 r.. „Wiadomości Urzędowe Naczelnictwa Harcerstwa Polskiego”. 3, s. 62–63, marzec 1939. Warszawa. [dostęp 2014-09-06].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ryszard Dzieszyński: Podróże, wędrówki i rekordy. T. 41. Warszawa: Bellona i Edipresse Polska, 2014, seria: Dwudziestolecie międzywojenne. ISBN 978-83-7945-022-0.