Fundacja Warszawskie Szpitale Polowe
Fundacja Warszawskie Szpitale Polowe – działająca w latach 2012–2021 organizacja pozarządowa, której fundatorką i prezesem była Bogna Janke. Celem Fundacji było upamiętnienie działalności służby zdrowia w Powstaniu warszawskim[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Fundacja powstała w 2012 roku[2]. We współpracy z Muzeum Powstania Warszawskiego oraz dzięki grantom z Urzędu m. st. Warszawy i Fundacji PZU[3] stworzono koncepcję wystawy Muzeum Szpitali Polowych[4][5][6]. Projekt honorowym patronatem objęli: prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz, dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski, rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego prof. dr hab. Marek Krawczyk i prezes Polskiego Czerwonego Krzyża Stanisław Kracik. Muzeum miało powstać przy ulicy Emiliana Konopczyńskiego 5/7 w Warszawie.
W czasie Powstania Warszawskiego w kamienicach przy Konopczyńskiego 3 i 5/7 działał szpital polowy. Gdy we wrześniu 1944 r. niemiecki ostrzał na Powiśle Północne się nasilił, komendant placówki dr Stefan Żegliński zdecydował o przeniesieniu rannych do obszernego schronu pod budynkiem 5/7. W schronie przebywało prawie 200 osób. Mimo bardzo trudnych warunków – braku oświetlenia, wody, podstawowych lekarstw - przeprowadzano operacje ratujące życie. 6 września 1944 r. wkroczyli Niemcy. Dr Żegliński wynegocjował ewakuację.
W 2014 r. staraniem Bogny Janke Fundacja Warszawskie Szpitale Polowe wydała książkę „Uliczka powstańców"[7] – zachowane i nigdy wcześniej niepublikowane wspomnienia sanitariuszki tegoż szpitala, Marii Zatryb-Baranowskiej[1]. Wspomnienia uzupełniono o przypisy i archiwalne zdjęcia. Publikacja została bezpłatnie rozdystrybuowana do bibliotek publicznych w całej Polsce.
W 2014 r. Bogna Janke przygotowała i uruchomiła internetowy serwis powstańczej służby zdrowia pod nazwą Szpitale Polowe 1944[8].
Latem 2013 r. Fundacja zorganizowała na dziedzińcu kamienicy przy ulicy Konopczyńskiego 5/7 przedstawienie powstańczego teatrzyku lalkowego „Kukiełki Pod Barykadą”[9][10]. W rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego prezes Fundacji Bogna Janke organizowała oprowadzanie po pomieszczeniach dawnego szpitala.
W 2021 roku fundacja została wykreślona z rejestru KRS[11].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Muzeum Szpitala Polowego [online], www.szpitale1944.pl [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ O nas [online], www.szpitale1944.pl [dostęp 2022-08-24] (pol.).
- ↑ Sprawy społeczne - Szpitale polowe 1944 - Pomoc to Moc - PZU [online], blog.pomoctomoc.pl [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Zobacz jak wyglądał szpital polowy! - Wiadomości [online], warszawa.onet.pl [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Dziura w murze, przekupstwo koniakiem… Tak działał szpital podczas Powstania Warszawskiego. GALERIA - Ciekawostki historyczne - Historia - wydarzenia i ciekawostki historyczne... [online], wiadomosci.dziennik.pl [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Ekspozycja upamiętniająca powstańczy szpital - za dwa lata na Powiślu | dzieje.pl - Historia Polski [online], dzieje.pl [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Maria Zatryb-Baranowska , Uliczka powstańców : wspomnienia sanitariuszki szpitala polowego z Powstania Warszawskiego, Warszawa: Fundacja Warszawskie Szpitale Polowe, 2014, ISBN 978-83-939294-1-2, OCLC 890377412 [dostęp 2022-07-30] .
- ↑ Szpitale Polowe 1944 - powstał portal o powstańczej służbie zdrowia [online], wpolityce.pl [dostęp 2020-07-08] .
- ↑ Powstańcza Warszawa na zdjęciach. Kukiełki pod barykadą - blog Parasol Historii [online], www.salon24.pl [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Fundacja Warszawskie Szpitale Polowe. [dostęp 2019-08-25].
- ↑ FUNDACJA WARSZAWSKIE SZPITALE POLOWE | Rejestr.io [online], rejestr.io [dostęp 2022-08-24] .