Getto rzymskie
Getto rzymskie (wł. Ghetto di Roma) – zamknięta dzielnica żydowska utworzona na terenie dzielnicy Sant’Angelo w Rzymie przez papieża Pawła IV w 1555 roku. Getto istniało z krótkimi przerwami do 1870 roku.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1555 roku papież Paweł IV wydał bullę Cum nimis absurdam, w której potępił fakt, że Żydzi zamieszkują wśród chrześcijan. W tym samym roku papież wydzielił osobną dzielnicę żydowską w Rzymie. Dzielnicę otoczono murem (jego budowa została sfinansowana przez Żydów[1]). Bramy getta zamykano na noc[2]. Żydzi mogli wychodzić w ciągu dnia z getta, ale mieli nakaz noszenia żółtej odznaki na ubraniach[2]. Założenie getta miało dwa cele: „ochrona” chrześcijan przed bliskimi kontaktami z Żydami i ochrona Żydów przed przemocą ze strony chrześcijan[3].
Żydzi nie mieli prawa wynajmować mieszkania lub prowadzić interesów poza gettem bez pozwolenia kardynała wikariusza[4]. Kupno nieruchomości poza gettem było zakazane[4]. Zamieszkiwanie w getcie oznaczało zakaz pobierania edukacji na uczelni wyższej i zakaz wykonywania zawodów, takich jak zawody architekta czy aptekarza[4]. Mieszkańcy getta byli zobowiązani do opłacania opłat i podatków na rzecz papieża, papież utrzymywał jedynie pomoc społeczną. Żydzi nie mieli również prawa sprawowania żadnych urzędów[4]. W każdą niedzielę musieli wysłuchiwać obowiązkowego kazania księdza katolickiego, które miało na celu nawrócenie ich, kazanie było płatne[5].
W getcie zamieszkało około 4 000 osób[5]. Większość była biedna, warunki lokalowe w getcie były złe, ze względu na niewielką przestrzeń konieczne było budowanie wąskich ulic i wysokich domów[5].
Getto rzymskie istniało formalnie do 1870 roku[4]. W tym roku zniknął przymus mieszkania w getcie, wielu mieszkańców wciąż jednak mieszkało na tym terenie do 1943 roku[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Leociak 1999 ↓.
- ↑ a b Efron, Weitzman i Lehmann 2018 ↓, s. 230.
- ↑ Chadwick 2016 ↓, s. 128.
- ↑ a b c d e Hilberg 2014 ↓.
- ↑ a b c Chadwick 2016 ↓, s. 129.
- ↑ Chadwick 2016 ↓, s. 377.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- John Efron, Steven Weitzman, Matthias Lehmann: The Jews: A History. New York: 2018. ISBN 978-1-351-01785-5.
- Owen Chadwick: A history of the popes, 1830-1914. Oxford: 2016. ISBN 978-0-19-926286-1.
- Jacek Leociak. Warszawa okupacyjna: topografia i egzystencja. „Teksty Drugie”. 4 (57), 1999.
- Raul Hilberg: Zagłada Żydów europejskich. T. 1. Warszawa: 2014, s. 9-10. ISBN 978-83-935789-1-7.