Gymnospermium

*Gymnospermium*
	; Gymnospermium albertii
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	jaskropodobne
Rząd	jaskrowce
Rodzina	berberysowate
Rodzaj	Gymnospermium
	Nazwa systematyczna
	Gymnospermium Spach; Hist. Nat. Vég. Phan. 8: 66. 23 Nov 1839
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gymnospermium – rodzaj bylin z rodziny berberysowatych (Berberidaceae). Obejmuje 11 gatunków^[4] występujących głównie w Azji środkowej, na wschodzie 3 gatunki sięgają zasięgiem do Chin (jeden jest tam endemitem)^[5], jeden gatunek rośnie w Europie wschodniej. Wszyscy przedstawiciele rodzaju rosną w miejscach suchych, odsłoniętych, także na polach uprawnych. Kwitną wiosną, latem pędy nadziemne zamierają i niekorzystną porę roku rośliny spędzają w postaci bulw^[6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Niewielkie, nagie byliny z kulistymi lub nieregularnymi bulwami, z których wyrasta wiosną nierozgałęziony pęd^[6]^[5].
Liście: Podzielone, dwu- i trójdzielne, czasem trójlistkowe^[6]^[5].
Kwiaty: Niewielkie (do 2,5 cm średnicy), zebrane w groniasty kwiatostan szczytowy, zwisające. Okwiat z dwóch okółków złożony, przy czym listki okółka zewnętrznego barwne, zwykle żółte z czerwonymi żyłkami. 6 listków okółka wewnętrznego jest krótszych, są rurkowate i pełnią funkcję miodników. Pręcików jest 6. Słupek pojedynczy z górną zalążnią jednokomorową z 2-4 zarodkami, długą szyjką szyjką i drobnym znamieniem^[6]^[5].
Owoce: Kilkunasienne torebki o średnicy poniżej 8 mm. Otwierają się przed dojrzeniem nasion, które są kuliste i bardzo twarde^[6]^[5].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja systematyczna według APweb

Rodzaj należy do podrodziny Berberidoideae, rodziny berberysowatych (Berberidaceae) zaliczanej do jaskrowców (Ranunculales)^[2].

Wykaz gatunków^[4]

Gymnospermium albertii (Regel) Takht.
Gymnospermium altaicum (Pall.) Spach
Gymnospermium darwasicum (Regel) Takht.
Gymnospermium kiangnanensis (P.L.Chiu) Loconte
Gymnospermium microrrhynchum (S.Moore) Takht.
Gymnospermium odessanum (DC.) Takht.
Gymnospermium shqipetarum Papar. & Qosja
Gymnospermium silvaticum (Freitag) Takht.
Gymnospermium smirnovii (Trautv.) Takht.
Gymnospermium sylvaticum (Freitag) Browicz
Gymnospermium vitellinum M.Král

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-06-03] (ang.).
↑ Dysosma. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2013-06-03].
↑ ^a ^b Gymnospermium. The Plant List. [dostęp 2013-06-03].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Junsheng Ying, David E. Boufford & Anthony R. Brach: Gymnospermium. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-06-03]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 63. ISBN 0-333-74890-5.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-06-03] (ang.).

[3] Dysosma. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2013-06-03].

[tpl-4] Gymnospermium. The Plant List. [dostęp 2013-06-03].

[china-5] Junsheng Ying, David E. Boufford & Anthony R. Brach: Gymnospermium. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-06-03]. (ang.).

[philips-6] Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 63. ISBN 0-333-74890-5.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]