Przejdź do zawartości

Henryk Pstrusiński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Henryk Michał Pstrusiński
Pik
Data i miejsce urodzenia

9 lutego 1907
Kraków

Data i miejsce śmierci

26 listopada 1959
Kraków

Miejsce spoczynku

cmentarz Rakowicki, Kraków

Zawód, zajęcie

przedsiębiorca

Miejsce zamieszkania

plac na Groblach, Kraków

Narodowość

polska

Wyznanie

katolicyzm

Rodzice

Gabriela z domu Schmeidel, Stanisław Pstrusiński

Małżeństwo

Antonina Pstrusińska, z domu Wiśniowska

Dzieci

Jadwiga Pstrusińska

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (od 1941) Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Henryk Michał Pstrusińki (ur. 9 lutego 1907 w Krakowie, zm. 26 listopada 1959[1] tamże) – polski przedsiębiorca, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Krakowie jako syn Gabrieli z domu Schmeidel i brązownika Stanisława Pstrusińskiego. Zajmował się rzemiosłem bliskim brązownictwa. Pracował również w Czechach. Przed wybuchem II wojny światowej Pstrusiński był właścicielem fabryki bakelitu w Krakowie, a w czasie wojny kierował Artystyczną Odlewnią Metali tamże. Zawarł związek małżeński z Antoniną Zofią z domu Wiśniowską, z którą miał m.in. córkę Jadwigę Pstrusińską, późniejszą profesor UJ i UW. W czasie okupacji niemieckiej Pstrusiński zaangażował się w działania zgrupowania "Żelbet" oddziału dywersyjnego Armii Krajowej. Przyjął pseudonim "Pik". W podziemiu wojennym odznaczony Złotą Odznaką AK, Krzyżem Walecznych oraz Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami[2]. W czasie okupacji niemieckiej pomagał wielu Żydom, z których część ocalała. Znajdował dla nich kryjówki, pomagał w przemieszczaniu się oraz udzielał im schronienia w swoim mieszkaniu[1][3].

Po zakończeniu działań wojennych pozostał w Krakowie. Wydany przez torturowanego kolegę, został aresztowany w 1951 r. za działalność konspiracyjną, przy czym skonfiskowano m.in. jego odznaczenia. Był osadzony przez ponad rok w więzieniu na Montelupich[3][2].

W latach 50. startował z powodzeniem w wyścigach i rajdach motocyklowych w barwach klubu Cracovia. Późniejszy działacz i sędzia sportowy[2][3].

Pstrusiński zmarł 26 listopada 1959 r. Spoczywa w rodzinnym grobowcu na krakowskim cmentarzu Rakowickim[2] (pas AA, płd.). Pośmiertnie, 19 sierpnia 2008 r. został uhonorowany przez Instytut Jad Waszem tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata[2].

Grób Henryka Pstrusińskiego na cmentarzu Rakowickim

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b The Righteous Among the Nations Database [online], The Righteous Among the Nations Database [dostęp 2020-09-06].
  2. a b c d e Archiwum ofiar terroru nazistowskiego i komunistycznego w Krakowie 1939 - 1956 [online], Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, krakowianie1939-56.mhk.pl [dostęp 2020-09-06].
  3. a b c Natalia Aleksiun, Historia pomocy - Pstrusiński Henryk. Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl, listopad 2015 [dostęp 2020-09-06].