Indywidualne gospodarstwo rolne

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Indywidualne gospodarstwo rolne – jednostka gospodarcza funkcjonująca na obszarach wiejskich, będąca w dyspozycji rolnika, której cechą charakterystyczną jest, że czynniki wytwórcze w postaci pracy, ziemi i kapitału pozostają własnością rodziny rolniczej[1]. Indywidualne gospodarstwo rolne utożsamiane jest z pojęciem gospodarstwo rolne.

Indywidualne gospodarstwo rolne wg GUS[edytuj | edytuj kod]

Według Głównego Urzędu Statystycznego pojęcie gospodarstwo indywidualne obejmuje[2]:

  • gospodarstwa o powierzchni 1 ha i więcej użytków rolnych,
  • gospodarstwa o powierzchni poniżej 1 ha użytków rolnych (w tym nieposiadające użytków rolnych) prowadzące działy specjalne produkcji rolnej lub produkcję o znaczącej (określonej odpowiednimi progami) skali: drzew owocowych, krzewów owocowych, szkółek sadowniczych i ozdobnych, warzyw i truskawek gruntowych, chmielu, tytoniu, kóz oraz dzikich zwierząt utrzymywanych w gospodarstwie dla produkcji mięsa (np. dziki, sarny, daniele).

Według ustawy z 1996 r. o powszechnym spisie rolnym – gospodarstwo rolne oznacza grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami i obowiązkami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, w tym indywidualne gospodarstwa rolne i działki rolne[3].

Indywidualne gospodarstwo rodzinne wg ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego[edytuj | edytuj kod]

Według ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego z 2003 r. za gospodarstwo rodzinne uważa się[4]:

  • prowadzone przez rolnika indywidualnego,
  • w którym łączna powierzchnia użytków rolnych jest nie większa niż 300 ha.

Przy ustalaniu powierzchni użytków rolnych będących przedmiotem współwłasności uwzględnia się powierzchnię nieruchomości rolnych odpowiadających udziałowi we współwłasności takich nieruchomości, a w przypadku współwłasności łącznej uwzględnia się łączną powierzchnię nieruchomości rolnych stanowiących przedmiot współwłasności.

Za rolnika indywidualnego uważa się osobę fizyczną, będącą właścicielem lub dzierżawcą nieruchomości rolnych o łącznej powierzchni użytków rolnych nieprzekraczających 300 ha, prowadzącą osobiście gospodarstwo rolne, posiadającą kwalifikacje rolnicze, zamieszkałą w gminie, na obszarze której położona jest jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład tego gospodarstwa.

Gospodarstwo rolne wg Kodeksu cywilnego[edytuj | edytuj kod]

Według Kodeksu cywilnego z 1964 r. – za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami i obowiązkami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego[5].

Gospodarstwo rolne wg ustawy o podatku rolnym[edytuj | edytuj kod]

Według ustawy o podatku rolnym z 1996 r. – za gospodarstwo rolne dla celów podatku rolnego uważa się obszar użytków rolnych, gruntów pod stawami oraz sklasyfikowanych w operatach ewidencyjnych jako użytki rolne gruntów pod zabudowaniami związanymi z prowadzeniem tego gospodarstwa o łącznej powierzchnie przekraczającej 1 ha lub o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej lub osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej[6].

Liczba gospodarstw rolnych[edytuj | edytuj kod]

Według danych Rocznika Statystycznego Rolnictwa z 2007 r.[7] i 2021 r.[8] liczba gospodarstw rolnych przedstawiała się następująco:

  • 2000 r. – 2859,2 tys.
  • 2010 r. – 1509,1 tys.
  • 2020 r. – 1317,5 tys.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Encyklopedia Agrobiznesu, Fundacja Innowacja, Wyższa Szkoła Społeczno-Ekonomiczna, Warszawa 1998.
  2. Pojęcie stosowane w statystyce publicznej.
  3. Ustawa z dnia 2 lutego 1996 r. o powszechnym spisie rolnym 1996 roku. Dz.U. z 1996 r. nr 34, poz. 147.
  4. Ustawa z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego. Dz. U. 2003 nr 64, poz. 592.
  5. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 czerwca 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Kodeks cywilny Dz.U. z 2022 r. poz. 1360.
  6. Ustawa z dnia 4 lipca 1996 r. o zmianie ustaw o podatku rolnym, o lasach, o podatkach i opłatach lokalnych oraz o ochronie przyrody. Dz.U. z 1996 r. nr 91, poz. 409.
  7. Rocznik Statystyczny Rolnictwa i Obszarów Wiejskich, GUS, Warszawa 2007.
  8. Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2021, GUS, Warszawa 2021, ISSN 2080-8798.