Jan Cudek

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Ludwik Cudek
podpułkownik artylerii podpułkownik artylerii
Data i miejsce urodzenia

19 września 1890
Kraków

Data i miejsce śmierci

16 października 1942
Auschwitz-Birkenau

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Błękitna Armia
Wojsko Polskie

Jednostki

5 Pułk Artylerii Ciężkiej
2 pułk artylerii polowej Legionów
40 pułk artylerii lekkiej
Grupa „Dubno”

Stanowiska

kwatermistrz pułku
dowódca dywizjonu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
Wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi

Jan Ludwik Cudek (ur. 19 września 1890 w Krakowie, zm. 16 października 1942 w Auschwitz-Birkenau[1]) – podpułkownik artylerii Wojska Polskiego i działacz sportowy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 19 września 1890[2][3] w Krakowie, w rodzinie Macieja i Wiktorii z domu Sadkiewicz[4]. W czasie nauki w krakowskim Cesarsko-Królewskim Gimnazjum św. Jacka (1906–1910) występował jako napastnik i lewy łącznik w pierwszej sekcji piłkarskiej drużyny Wisła Kraków[3]. Po maturze wstąpił na Wydział Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, nadal występował także jako piłkarz, tym razem w drużynie AZS Kraków[4].

W czasie I wojny światowej zmobilizowany do cesarskiej i królewskiej armii. Walczył na froncie włoskim, gdzie dostał się do niewoli[4]. Po zakończeniu działań wojennych przedostał się do Francji, gdzie wstąpił do Błękitnej Armii. Wraz z nią wrócił do kraju. Jako oficer artylerii walczył na wojnie z bolszewikami[4].

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 248. lokatą w korpusie oficerów artylerii, a jego oddziałem macierzystym był 2 pułk artylerii ciężkiej w Chełmie[5][6]. W 1924 roku został przeniesiony do 5 pułku artylerii ciężkiej w Krakowie[7]. 3 maja 1926 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 roku i 30. lokatą w korpusie oficerów artylerii[8]. Od 1926 był dowódcą II dywizjonu 2 pułku artylerii polowej Legionów w Kielcach[2]. W kwietniu 1928 został przesunięty ze stanowiska dowódcy III dywizjonu na stanowisko kwatermistrza[9], a w marcu 1931 ponownie przesunięty na stanowisko dowódcy dywizjonu[10][11]. W związku z przeniesieniem w stan spoczynku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z 1 sierpnia 1938 i 1. lokatą w korpusie oficerów artylerii (tzw. awans emerytalny)[12].

Jako oficer był oceniany przez przełożonych jako przeciętny, choć sumienny, pracowity i dobry jako żołnierz[13].

Równocześnie w okresie międzywojennym był prezesem Okręgowego Związku Piłki Nożnej w Kielcach[2] oraz kierownikiem sekcji ogólno-organizacyjnej Wojewódzkiego Komitetu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego[14]. Udzielał się także w ramach WKS Kielce[4]. Jako działacz sportowy przyczynił się do ufundowania wielu obiektów sportowych na terenie Kielc i okolic, m.in. kieleckiego stadionu[4].

Zmobilizowany w 1939, podczas kampanii wrześniowej (od 4 września) dowodził II dywizjonem 40 pułku artylerii lekkiej, a po jego rozbiciu dołączył do Grupy Operacyjnej „Dubno”, w której został dowódcą artylerii[4]. Po kapitulacji wzięty do niewoli jako oficer rezerwy, został jednak zwolniony z obozu jenieckiego w Bochni w wyniku starań żony[3][4]. Wrócił do Kielc i włączył się w działalność konspiracyjną[4], został aresztowany 13 czerwca 1942 i wysłany do Auschwitz-Birkenau, gdzie zmarł 16 października 1942 roku[3][4]. Jako oficjalną przyczynę śmierci podano atak serca[4].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Informacja o więźniach / Muzeum / Auschwitz-Birkenau [online], auschwitz.org [dostęp 2019-09-25].
  2. ↑ a b c Elżbieta Słoń, Wojewódzka Biblioteka Publiczna (Kielce) Dział Informacji i Bibliografii Regionalnej (autor korporatywny), Rocznice 2015, Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Kielcach, 2014 [dostęp 2016-10-17].
  3. ↑ a b c d Stanisław Chemicz, Piłka nożna w okupowanym Krakowie, Cracoviana., Seria II,, Ludzie i wydarzenia., Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1982, s. 184, 203, ISBN 83-08-00775-9, OCLC 27829040 (pol.).
  4. ↑ a b c d e f g h i j k Bruno Wojtasik: Cudek Jan. Ośrodek Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej w Kielcach, 2016-01-15. [dostęp 2019-02-23].
  5. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 196.
  6. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 781, 818.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 706, 742.
  8. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 3 maja 1926 roku, s. 126.
  9. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 175.
  10. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 119.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 180, 670.
  12. ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. XXXII, 682.
  13. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytaćAleksander Osiński, Generalny Inspektor Sił Zbrojnych Samodzielny Referat Personalny (autor korporatywny), Opinie z kursów o oficerach, [w:] Instytut Piłsudskiego, 1931–1935.
  14. ↑ Władysław Piotrowski (red.), Kielecki okręgowy zw. bokserski?, „Gazeta Kielecka”, R.70, nr 34, 30 kwietnia 1939, s. 4 [dostęp 2016-10-17].
  15. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 180.
  16. ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 411 „za zasługi w służbie wojskowej”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Ośrodek Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Cudek&oldid=72955366”