Janina Buhl
Data i miejsce urodzenia |
1901 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
1942 |
Janina Buhl (ur. 1901, zm. 1942) – zasłużona nauczycielka i kierowniczka szkoły w Przyłękowie, więźniarka i ofiara obozu Auschwitz.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Janina Buhl urodziła się w 1901 roku w Żywcu. W 1926 otrzymała dyplom nauczycielki szkół powszechnych w Miejskim Seminarium Nauczycielskim Żeńskim w Ropczycach. Pracę rozpoczęła w szkole w Ciscu[1].
W 1936 roku na własną prośbę została przeniesiona do czteroklasowej szkoły w Przyłękowie, która mieściła się w małym, drewnianym budynku. Kierowała nią i uczyła, lekcje rozpoczynając od odśpiewania polskiego hymnu[1].
W 1939 roku, gdy nastała okupacja hitlerowska, nauczycielka nie wyrzekła się polskiego pochodzenia, mimo że okupanci namawiali ją do podpisania volkslisty, ponieważ miała niemieckie nazwisko po ojcu Austriaku. Gestapowcy kontroli szkołę, w której uczyła, wiedząc, że przekazuje w niej patriotyczne wartości. Polonistka dostała 10 dni na zaprzestanie nauki historii i pieśni patriotycznych oraz na zdjęcie ze ściany polskiego godła[1].
Janina Buhl nie oddała Niemcom godła, ukrywając je przed nimi. Na początku roku 1940 została aresztowana. Była trzy razy sądzona: w Żywcu, Wadowicach i Katowicach. Proponowano jej wyrzeczenie się polskości, jednak odmówiła[1].
Ostatecznie trafiła do obozu w Auschwitz, gdzie na początku 1942 roku zginęła, prawdopodobnie w komorze gazowej[1].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Dnia 9 listopada 2007 roku jej imieniem nazwano szkołę podstawową w Przyłękowie, a także wmurowano i poświęcono kamienną tablicę[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Marianna Lach , Przyłęków: Szkoła znów ma godło [online], Żywiec Nasze Miasto, 20 listopada 2007 [dostęp 2023-02-08] (pol.).
- ↑ Magdalena Kłusak-Grzegorczyk , Lekcja historii w Przyłękowie | tekst nr 1003 [online], www.edukacja.edux.pl, 18 lutego 2008 [dostęp 2023-02-08] (pol.).