Przejdź do zawartości

Jaskinia w Kielnikach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jaskinia w Kielnikach
ilustracja
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Położenie

Kielniki, Olsztyn

Właściciel

prywatny

Długość

120 m

Głębokość

5 m

Deniwelacja

12

Ekspozycja otworów

ku wschodowi

Kod

J.Cz.I-02.18

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Kielnikach”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Kielnikach”
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego
Mapa konturowa powiatu częstochowskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Kielnikach”
Położenie na mapie gminy Olsztyn
Mapa konturowa gminy Olsztyn, w centrum znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Kielnikach”
Położenie na mapie Olsztyna
Mapa konturowa Olsztyna, po prawej znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Kielnikach”
Ziemia50°44′45″N 19°17′16″E/50,745917 19,287889
Strona internetowa

Jaskinia w Kielnikachjaskinia w nieczynnym kamieniołomie Kielniki w Olsztynie w województwie śląskim na Wyżynie Częstochowskiej[1].

Opis obiektu

[edytuj | edytuj kod]

Trójkątny otwór schroniska o wysokości 1,2 m i szerokości 0,6 m znajduje się u podstawy środkowej części zachodniej ściany kamieniołomu i z jego dna jest widoczny. Ciągnie się za nim szczelinowaty korytarz o szerokości do 1 m. Jego dno opada, gdyż początkowa część zawalona jest osadami z dawnego wyrobiska kamieniołomu. Za 3-metrowej wysokości progiem znajduje się niewielka, trójkątna salka z dwoma 5-metrowej wysokości kominami z zaklinowanymi wantami. Również spąg salki tworzą duże wanty. W rogu salki, za 2,5-metrowej wysokości progiem, jest druga część jaskini, oddzielona skośną płytą. Tworzy ją ukośna szczelina z oderwanymi od ścian i zaklinowanymi głazami. W dwóch miejscach odchodzą od niej na boki ciasne i krótkie korytarzyki, jeden z nich w postaci pętli wraca do pierwszej salki. Powyżej płyty oddzielającej dwie części jaskini jest 9-metrowej wysokości komin. Jaskinia kończy się dwoma małymi salkami. Jest w nich dużo nacieków: polewy, żebra, nacieki grzybkowe i formy wełniste[2].

Jaskinia powstała w wapieniach pochodzących z jury. Na jej dnie są skalne bloki i ostrokrawędzisty rumosz skalny, prawdopodobnie będący zwietrzeliną mrozową. Na ścianach dość licznie występują krzemienie i jamki korozyjne, a w niektórych miejscach polewy kalcytu o grubości do 20 cm. Brak form powstałych wskutek przepływu wody, natomiast na niektórych blokach skalnych jest olbrzymia ilość nacieków grzybkowych. Na dnie znajdują się nieliczne kości nietoperzy. Jaskinia powstała w 3 etapach:

1. Wskutek powolnej cyrkulacji wód krasowo-szczelinowych. Świadczą o tym ślady korozji, stagnacji oraz osadzanie ilastego materiału.
2. Wytrącanie nacieków w suchej już jaskini.
3. Ostateczne przemodelowanie jaskini na skutek prac strzałowych w kamieniołomie.

Obecność kominów wychodzących na powierzchnię powoduje, że mikroklimat jaskini jest zmienny. Zimą wymarza całkowicie i wówczas na jej spągu powstają lodowe stalagmity, a na stropie w końcowej salce lodowe, krystaliczne nacieki. Rozproszone światło dzienne dochodzi do pierwszej salki. Nietoperze zimują tylko wyjątkowo. W roku 1990 stwierdzono obecność dwóch osobników gacka szarego, tropy i ślady kun świadczą natomiast o tym, że bywa odwiedzana przez inne zwierzęta[2].

Jaskinia jest geostanowiskiem[3]. Oprócz niej w południowej części wzgórza Kielniki znajduje się jeszcze Jaskinia Magazyn(inne języki)[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2024-08-17].
  2. a b Jerzy Zygmunt, Jaskinia w Kielnikach, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2024-08-17].
  3. Centralny rejestr geostanowisk Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2024-08-17].