Jerzy Jełowicki
Imię i nazwisko |
Jerzy Bożeniec Jełowicki |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
11 sierpnia 1899 |
Data i miejsce śmierci |
22 września 1939 |
Narodowość | |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Odznaczenia | |
Jerzy Jełowicki, właśc. Jerzy Bożeniec Jełowicki herbu własnego (ur. 11 sierpnia 1899 w Rożniatówce, zm. 22 września 1939 w Łomiankach)[1] – polski ziemianin, agronom, artysta malarz, podporucznik kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodził ze starej rodziny szlacheckiej, osiadłej w obwodzie winnickim na Podolu. Jego rodzicami byli Wacław i Maria z d. Mogilnicka. Mieszkał na przemian w majątku Stadniki i Warszawie.
Po ukończeniu gimnazjum podjął studia agrotechniczne w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Ukończył je w 1925, uzyskując dyplom inżyniera rolnika. W latach 20. i później studiował także, choć z przerwami, w stołecznej Szkole Sztuk Pięknych (od 1932 ASP) w pracowni Tadeusza Pruszkowskiego[2]. Dyplom w zakresie malarstwa uzyskał w 1935. W tym samym roku został członkiem formacji artystycznej „Grupa Czwarta”. Uczestniczył we wszystkich jej wystawach. Jego prace zostały wykorzystane do dekoracji wnętrz transatlantyku MS „Piłsudski”. Ponadto był uczestnikiem Igrzysk Olimpijskich w Berlinie w 1936. Rywalizował w dyscyplinie „malarstwo” w Olimpijskim Konkursie Sztuki i Literatury[3].
Wcześniej odbył przeszkolenie wojskowe na kursie podchorążych rezerwy kawalerii. 1 lipca 1925 otrzymał promocję na stopień podporucznika rezerwy kawalerii z przydziałem mobilizacyjnym do 21. Pułku Ułanów Nadwiślańskich w Równem[1].
Zmobilizowany w 1939, po agresji Niemiec na Polskę walczył w kampanii wrześniowej. Był dowódcą 2. plutonu w 3. szwadronie 21. Pułku Ułanów Nadwiślańskich[1]. Poległ we wrześniu 1939 w Łomiankach podczas walk w obronie Warszawy. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari. Spoczywa na cmentarzu w Kiełpinie[3]. Na jednej z mogił zbiorowych kwatery znajduje się imienna tabliczka z samym jego nazwiskiem. Imienna tabliczka epitafijna umieszczona jest także na grobie rodzinnym na cmentarzu parafialnym w Olsztynie.
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Tworzył głównie pejzaże i historyczne sceny batalistyczne. Jednym z jego ulubionych tematów były konie. Malował w manierze postimpresjonistycznej[3]. Większość jego dzieł uległa zniszczeniu podczas wojny. Nieliczne obrazy znajdują się w zbiorach m.in. Muzeów Narodowych w Warszawie i Krakowie.
Wybrane prace[edytuj | edytuj kod]
- Konie przed karczmą
- Bateria konna w ogniu
- Rynek w słońcu, 1934
- Kamieniczki w Kazimierzu Dolnym, 1934
- Konfederaci barscy, 1934
- Bitwa pod Komarowem, 1935
- Za lisem, 1936
- Pod Warną
- Żółkiewski w Moskwie
- Zdobywanie Sandomierza
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Jełowicki Jerzy [online], bohaterowie1939.pl [dostęp 2021-11-01] (pol.).
- ↑ Jerzy Jełowicki [online], Desa Unicum [dostęp 2024-04-18] (pol.).
- ↑ a b c Jełowicki Jerzy [online], www.olympedia.org [dostęp 2022-02-26] (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jerzy Jełowicki [online], sztuka.zaprasza.net [dostęp 2022-02-27] .
- Bohaterowie Bitwy nad Bzurą – Karta poległego [online], bohaterowie1939.pl [dostęp 2022-02-27] .
- Jerzy Jełowicki, Desa Unicum
- Jerzy Jełowicki, Olympedia
- Jełowiccy herbu Jełowicki
- Ludzie związani z Warszawą
- Ludzie związani z Winnicą (Imperium Rosyjskie)
- Obrońcy Warszawy (1939)
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Pochowani na cmentarzu w Kiełpinie (gmina Łomianki)
- Polscy inżynierowie agronomowie
- Polscy graficy
- Polscy malarze impresjoniści
- Urodzeni w 1899
- Zmarli w 1939