Kalendarium historyczne Trzcianki
Wygląd
Trzcianka – dawniej „Hucisko”, wieś znajdująca się 7,5 km na północ od Łagowa, 2 km na południe od Klasztoru Świętokrzyskiego.
- Nazwy lokalne miejscowości w dokumentach źródłowych
- 1584 „Ucisko”, 1594 „Vcisko”, 1629 „Trzcianka” alias „Vczisko”, 1650 Hucisko, w Trzciance, 1651 Hucanie, Hucisczanie, 1652 „Huciszko” (Hucisko) seu Trzcianka, 1662 Trzcianka[1]
- Położenie historyczne wsi
- 1629 powiat sandomierski[2], 1827 powiat opatowski[3] 1662 parafia - Stara Słupia[4] 1747 parafia Nowa Słupia.
Kalendarium[edytuj | edytuj kod]
- 1576-82 opat Tomasz Polanowski lokuje wieś Hucisko (obecnie Trzcianka)[5][6]
- 1594 wieś zostaje włączona do stołu konwentu świętokrzyskiego [7] jak Wólka Milanowska
- 1629 klasztor świętokrzyski daje pobór od 1 kmiecia na 1/4 łana i 2 zagrodników z ogrodem[8]
- 1650 wieś dalej należy do stołu konwentu[9]
- 1650 konwent świętokrzyski daje pobór z 4 domów, od 1 kmiecia na 1/4 łanach i 2 zagrodników z ogrodem [10].
- 1651 własność stołu konwentu. Są we wsi kmiecie, zagrodnicy chałupnicy. Wszyscy płacą czynsz Trzcianka-Ułęż Dolny i Górny na ś. Marcina (11 XI): kmiecie po 12 groszy zagrodnicy po 3 grosze, chałupnicy po 1 grosze.
- Kmiecie dają po 6 mat, pańszczyzna i pomocne jak w Wólce Milanowskiej[11]
- 1662 pogłówne pobierane od 59 mieszkańców[12]
- 1787 liczy 27 mieszkańców[13]
- 1819 wieś Trzcianka należy do stołu konwentu świętokrzyskiego[14]
- 1827 we wsi było 16 domów, 108 mieszkańców[3]
Powinności dziesięcinne[edytuj | edytuj kod]
Dziesięcina należy do klasztoru świętokrzyskiego
- 1576-82 przy lokacji wsi opat, określając powinności poddanych, zobowiązuje ich do płacenia konwentowi za dziesięciny 20 grzywien rocznie [5][15]
- 1652 dziesięcina snopowa należy do stołu konwentu[16]
- 1819 dziesięcina zamieniona na pieniężną wynosi 22 florenów i należy do stołu konwentu[17]
Badania archeologiczne[edytuj | edytuj kod]
W Trzciance odkryto i zarejestrowane 24 stacje żużla, z czego zbadano 2 stacje hutnicze. Na stacji „Trzcianka 1” znaleziono kilka ułamków ceramiki ręcznie lepionej, datowanych na okres wczesnych wpływów rzymskich.[18] [19]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kopertowska ↓, s. 58.
- ↑ Derwich ↓, s. [w:] Rejestr Skarbowy rok.1629 s.65.
- ↑ a b Derwich ↓, s. [w:] Tabela II 240.
- ↑ Derwrich ↓, s. [w:] ASK I/67 34.
- ↑ a b Paprocki ↓, s. 112.
- ↑ Gacki ↓, s. 87-88.
- ↑ Derwich ↓, s. Arch.Główne s.1907.
- ↑ Rejestr Skarbowy ↓, s. rok 1629 s.65.
- ↑ Derwich ↓, s. Arch.Główne s=1913,1917.
- ↑ Derwich ↓, s. Arch Główne Rejestry dziesięcinne 936 9-9v.
- ↑ Derwich ↓, s. Arch Główne Rejestry dziesięcinne s.10-10v, 15, 17.
- ↑ Derwich ↓, s. [w:]Arch.Skarbu Koronn. s.I/67 35.
- ↑ Derwich ↓, s. [w:] Spis I s. 398, spis II s.118.
- ↑ Derwich ↓, s. [w:] Akta Okupacyjne s.6v, 66-6v.
- ↑ Gacki ↓, s. 88.
- ↑ Derwich ↓, s. [w:] Arch.Głowne Rejestry dziesięcinne s.936 1, 2v.
- ↑ Derwich ↓, s. [w:] Akta Okupacyjne s.9v.
- ↑ Bielenin 1970 ↓, s. 107n.
- ↑ Bielenin 1992 ↓, s. 233.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Danuta Kopertowska, Nazwy miejscowe województwa kieleckiego. Nazwy miast i wsi, nazwy części miast i wsi oraz nazwy alei, placów, ulic i osiedli mieszkaniowych, Warszawa-Kraków 1984 .
- Z. Guldon , L. Stępkowski , Z. Trawicka , Rejestr poborowy powiatu sandomierskiego z roku 1629, „Teki Archiwalne”, 21, Kraków 1989, s. 17-108 , (skrót: Rejestr Skarbowy).
- Marek Derwich, Materiały do słownika historyczno-geograficznego dóbr i dochodów dziesięcinnych benedyktyńskiego opactwa św. Krzyża na Łysej Górze do 1819 r., Wrocław: Pracownia Badań nad Dziejami Zakonów i Kongregacji Kościelnych (LARHCOR) w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego, 2000, ISBN 83-904219-4-1 .
- Bartosz Paprocki, Herby rycerstwa polskiego przez Bartosza Paprockiego zebrane i wydane r. p. 1584, wyd. Kazimierza Józefa Turowskiego .
- Józef Gacki, Benedyktyński klasztor na Łysej Górze, Wydawnictwo Jedność, Kielce: Benedyktyński klasztor na Łysej Górze, 2006, ISBN 83-7442-389-7 .
- Kazimierz Bielenin, Łysogórski rejon starożytnego i wczesnośredniowiecznego hutnictwa świętokrzyskiego, 1970, 106-117. .
- Kazimierz Bielenin, Starożytne górnictwo i hutnictwo żelaza w Górach Świętokrzyskich, Kielce 1992 .