Przejdź do zawartości

Kamienica przy ulicy Podwale 66 we Wrocławiu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kamienica przy ulicy Podwale 66
Symbol zabytku nr rej. A/2075/570/Wm z 27.09.1996[1]
Ilustracja
Kamienica przy ulicy Podwale 66
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wrocław

Adres

ul. Podwale 66

Typ budynku

kamienica

Architekt

Wilhelm Hoseus

Kondygnacje

cztery

Ukończenie budowy

1884 lub 1855[1]

Pierwszy właściciel

Wilhelm Hoseus

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Kamienica przy ulicy Podwale 66”
51,103284°N 17,039878°E/51,103284 17,039878

Kamienica przy ulicy Podwale 66 – zabytkowa narożna kamienica mieszczańska znajdująca się przy zbiegu ulic Podwale 66 i Dworcowej we Wrocławiu.

Historia posesji i kamienicy[edytuj | edytuj kod]

Gwiazdy piwowarskie na balkonach
Sień ze sklepieniem lejkowym

Pierwsze zabudowania na obszarze rozciągającym się pomiędzy dzisiejszą ulicą Dworcową a ulicą Kołłątaja były wznoszone w latach 40. XIX wieku; teren rozparcelowano przed rokiem 1843. Wcześniej znajdowały się tu ogrody hrabiów Henckel von Donnersmarck. Do 1848 roku wzniesiono i zasiedlono osiem istniejących tu budynków, a na początku lat 50. wybudowano ostatni dom na rogu ul. Podwala i Dworcowej[2].

Budynek na działce nr 66 został wzniesiony prawdopodobnie w 1854 roku[a], o czym informuje zachowany rzeźbiony plafon na suficie w sieni budynku. Obok daty, widnieją symbole murarskie[4]. Jego projektantem był prawdopodobnie mistrz murarski, radny miejski Wilhelm Hoseus[5], który zaprojektował również m.in. kamienice mieszczańskie przy ulicy Podwale o numerach 61, 64 i 67[6]. Hoseus do początku lat 50. XIX wieku mieszkał w kamienicy nr 61 a następnie po sprzedaniu domu księciu Louisowi Carolath-Schöneich[2], zamieszkał w kamienicy nr 66. W jednym z mieszkań mieszkał do śmierci w 1865 roku[5].

Opis architektoniczny[edytuj | edytuj kod]

Narożna kamienica została wzniesiona planie liter "L" a jej dwa czterokondygnacyjne skrzydła miały podobnej wielkości bryłę; połączone były ściętym narożnikiem[5]. Na piętrze każdego skrzydła zaprojektowane było po jednym mieszkaniu. W narożniku od strony podwórza umieszczona została klatka schodowa[5]. Budynek był trzytraktowy.

Osie elewacji - 7 -osiowa od strony ul. Dworcowej i 6-osiowa od strony ulicy Podwale, zostały spięte ryzalitem w narożu i balkonami na trzech kondygnacjach[5]. Trzyosiowe balkony z ażurowymi kamiennymi balustradami umieszczono również na osi dwóch skrzydeł[5]. Balustrady balkonów oaz kraty piwniczne ozdobione są heksagramami przedstawiającymi alchemiczną pieczęć Salomona będącą symbolem destylacji i alkoholu co natomiast miało nawiązywać do profesji właściciela kamienicy, właściciela gorzelni[7]. W elewacji północnej znajduje się brama przelotowa prowadząca do sieni z dwubiegową ze spocznikami klatką schodową oraz z wejściem do piwnicy; do pomieszczeń piwnicznych prowadziły również drzwi z mieszkań parterowych. Strop w bramie ma sklepienie lejkowate i ozdobione jest rozetami stiukowymi[8].

Wejście do kamienicy ozdobione jest portalem w postaci szerokiej opaski tworzące dwa pilastry ozdobione festonami, na których oparty jest łuk archiwolty złożony z głęboko fazowanymi boniami i ozdobionymi rustyką[8]. Elewacja do III piętra jest boniowana. Elewacja czwartej kondygnacji jest ozdobiona dekoracjami w tynku w postaci ukośnej kraty. W części parterowej ukośnika umieszczono półkolisty ryzalit zakończony balkonem[8]. W części dachowej ryzalit zakończony jest płytkim gzymsem podpartym wspornikami połączonymi łuczkami na wzór arkatury[8].

Według Agnieszki Tomaszewicz elewacja budynku utrzymana była w stylu nawiązującym do "pałaców florenckiego quattrocento" dodatkowo wzbogacona elementami architektury gotyckiej[5].

Po 1945[edytuj | edytuj kod]

Podczas działań wojennych w 1945 roku budynek nie ucierpiał[8]. W 1947 roku naprawiono poszycie dachowe. W 1954 roku budynek poddano remontowi i podzieleniu na mniejsze mieszkania[8]. W 1960 roku wyremontowana została elewacja kamienicy[8]. W 2011 roku konsorcjum firm: Piko i Radbud, na zlecenie zarządcy firmy Wro-Dom wykonała kolejny gruntowny remont elewacji i pomieszczeń piwnicznych[9].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Jolanta Gromadzka i Ewa Jóźwik za datę wzniesienia kamienicy podają "przed 1952" [3]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024.
  2. a b Gromadzka 1995 ↓, s. 221.
  3. Gromadzka 1995 ↓, s. 222.
  4. Zdjęcie plafonu z datą
  5. a b c d e f g Eysymontt 2011 ↓, s. 610.
  6. Eysymontt 2011 ↓, s. 982.
  7. Agnieszka Tomaszewicz "Wrocławski dom czynszowy" za: polska.org
  8. a b c d e f g Zbigniew Łabęcki, Narodowy Instytut Dziedzictwa: Karta ewidencyjna zabytku nieruchomego. Wrocław ul. Podwale 66. zabytek.pl, 1980. [dostęp 2022-08-12]. (pol.).
  9. Do listopada potrwa remont pięknej kamienicy przy Podwalu 66

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]