Karen Blixen

Karen Blixen
Isak Dinesen, Pierre Andrezel, Osceola
Imię i nazwisko	Karen Christence von Blixen-Finecke
Data i miejsce urodzenia	17 kwietnia 1885 ; Rungsted
Data i miejsce śmierci	7 września 1962 ; Rungsted
Narodowość	duńska
Język	duński, angielski, francuski
Dziedzina sztuki	literatura piękna
Muzeum artysty	Muzeum Karen Blixen; w Nairobi
	Ważne dzieła
	Pożegnanie z Afryką; Anegdoty o przeznaczeniu;
	Odznaczenia
	Nagrody
	Złote Laury: 1952;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach
	Strona internetowa

Karen Blixen, właśc. Karen Christence von Blixen-Finecke, pseud. Isak Dinesen, Pierre Andrezel, Osceola (ur. 17 kwietnia 1885 w Rungsted k. Kopenhagi, zm. 7 września 1962 tamże) – duńska pisarka, znana głównie ze wspomnień o swoim życiu w Kenii, wydanych jako Pożegnanie z Afryką. Kilkakrotnie nominowana do literackiej nagrody Nobla (w latach: 1950, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959, 1960, 1961, 1962)^[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się i dorastała w Rungstedlund w zamożnej rodzinie^[2]. Kształciła się w Kopenhadze, Paryżu i Rzymie. Ukończyła kopenhaską Akademię Sztuk Pięknych. Pierwsze teksty literackie zaczęła publikować jako Osceola w duńskich czasopismach w 1905.

W 1914 wyszła za swojego dalekiego kuzyna, szwedzkiego barona – Brora von Blixen-Finecke, po czym przeprowadziła się z nim do Kenii, gdzie zajęła się uprawą kawy w Ngong Hills^[2]. Liczne zdrady męża doprowadziły do separacji (1921) i rozwodu (1925), poza tym Blixen zaraziła się syfilisem^[2]. Po rozstaniu z mężem sama zajmowała się plantacją przez 10 lat, do 1931, kiedy z powodu załamania się rynku kawy powróciła do Danii. Związała się także z angielskim arystokratą Denysem Finchem-Hattonem, który zainspirował ją do pisania opowiadań^[3].

W 1934 pod pseudonimem Isaak Dinesem wydała Siedem niesamowitych opowieści^[3]. Później nadal tworzyła głównie opowiadania, pisząc po angielsku i duńsku^[3]. Opublikowała także powieść Niewinne mścicielki. W 1950 została odznaczona królewskim Medalem „Ingenio et arti”^[4], a w 1952 otrzymała nagrodę literacką Złote Laury.

Zmarła w 1962 w Rungstedlund.

Dzieła wydane po polsku[edytuj | edytuj kod]

Siedem niesamowitych opowieści (1934)*
Pożegnanie z Afryką (1937)
Zimowe opowieści (1942)
Niewinne mścicielki (1947)
Ostatnie opowieści (1957)
Anegdoty o przeznaczeniu, później wydawane jako Uczta Babette (oryg. Anecdotes of Destiny, 1958)
Cienie na trawie (1960)
Karnawał (1977)
Dagerotypy (1977)

* W nawiasach widnieją daty pierwszego wydania oryginalnego.

Ekranizacje[edytuj | edytuj kod]

Z tym tematem związana jest kategoria: Filmowe adaptacje utworów Karen Blixen.

1968 Nieśmiertelna opowieść (reż. Orson Welles)
1985 Pożegnanie z Afryką (reż. Sydney Pollack)
1987 Uczta Babette (reż. Gabriel Axel)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ HansH. Mehlin HansH., Nomination%20archive%20-%20%20%20 [online], NobelPrize.org, 1 kwietnia 2020 [dostęp 2023-10-06] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Tomasz Raczek: Karuzela z madonnami. Instytut Wydawniczy Latarnik, 2003, s. 31. ISBN 83-917-891-2-8.
↑ ^a ^b ^c Tomasz Raczek: Karuzela z madonnami. Instytut Wydawniczy Latarnik, 2003, s. 32. ISBN 83-917-891-2-8.
↑ Niels Jensen: For videnskab og kunst medaljen Ingenio et arti. www.litteraturpriser.dk. [dostęp 2021-10-06]. (duń.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Karen Blixen (1885 – 1962). kvinfo.dk. [dostęp 2015-04-17]. (duń.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Karen Blixen (1885-1962). authorscalendar.info. [dostęp 2016-02-11]. (ang.).

[1] HansH. Mehlin HansH., Nomination%20archive%20-%20%20%20 [online], NobelPrize.org, 1 kwietnia 2020 [dostęp 2023-10-06] (ang.).

[kb-2] Tomasz Raczek: Karuzela z madonnami. Instytut Wydawniczy Latarnik, 2003, s. 31. ISBN 83-917-891-2-8.

[kb2-3] Tomasz Raczek: Karuzela z madonnami. Instytut Wydawniczy Latarnik, 2003, s. 32. ISBN 83-917-891-2-8.

[4] Niels Jensen: For videnskab og kunst medaljen Ingenio et arti. www.litteraturpriser.dk. [dostęp 2021-10-06]. (duń.).

[1]

[2]

[3]

[4]