Karol Matzenauer
ppłk Karol Matzenauer (przed 1934) | |
podpułkownik piechoty | |
Data i miejsce urodzenia |
26 września 1889 |
---|---|
Data śmierci |
30 września 1960 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca batalionu |
Główne wojny i bitwy |
wojna polsko-ukraińska |
Odznaczenia | |
Karol Józef Matzenauer (ur. 26 września 1889 w Bochni, zm. 30 września 1960) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 26 września 1889 w Bochni[1][2]. Był synem Antoniego i Bronisławy z dom Ochocińskiej[1][3].
W 1908 ukończył C. K. Gimnazjum II w Tarnowie[4]. Jako żołnierz C. K. Armii u schyłku I wojny światowej działał w konspiracyjnej organizacji „Wolność”.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego dekretem z 3 kwietnia 1919 z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika ze starszeństwem z dniem 1 sierpnia 1917[5]. Otrzymał przydział z dniem 1 listopada 1918 do 20 pułku piechoty[6]. Wkrótce, 13 grudnia 1918 I batalion pod jego dowództwem w stopniu porucznika[7][8] udał się na front w trakcie wojny polsko-ukraińskiej. Pierwsze starcie miało miejsce nieopodal wsi Krościenko nad Strwiążem, potem pod Laszkami Murowanymi. W stopniu kapitana walczył w szeregach 2 pułku strzelców podhalańskich na wojnie polsko-bolszewickiej (m.in. w wyprawie kijowskiej i dowodził 2 psp w bitwie o Chyrów[9]), za co otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari[10].
3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 498. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 2 pułk strzelców podhalańskich w Sanoku[11]. W 1923 był dowódcą I batalionu w tym pułku[12][13]. W lutym 1924, jako oficer nadetatowy sanockiej jednostki, został zatwierdzony na stanowisku dowódcy Batalionu Szkolnego Piechoty Nr 10 w Cieszynie[14][15]. 26 stycznia 1928 roku awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku i 60. lokatą w korpusie oficerów piechoty[16]. 26 kwietnia 1928 roku został przeniesiony z 8 pułku piechoty Legionów w Lublinie do 64 pułku piechoty w Grudziądzu na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[17][18][19]. W 1930 został mianowany na stanowisko komendanta miasta Toruń i sprawował je do 1939[20][21].
Po wybuchu II wojny światowej podczas kampanii wrześniowej 1939 został wzięty do niewoli niemieckiej podczas wycofywania się na wschód. Następnie został przetransportowany z obozu jenieckiego do Grodziska, gdzie stacjonowała 8 Armia III Rzeszy, po czym został przewieziony do Warszawy i zwolniony wraz z ppłk. dypl. Bronisławem Szostakiem z poleceniem przekazania władzom polskim informacji o bezcelowości dalszej obrony stolicy
Był dwukrotnie żonaty - pierwsza żona, Stefania z domu Łaguna (1893–1920), zmarła w kilka tygodni po ślubie, który zawarli 30 grudnia 1919 w kościele Wszystkich Świętych w Warszawie[1]. Jako wdowiec 30 listopada 1922 w Posadzie Olchowskiej pod Sanokiem poślubił Marię Verę Peterek, córką inż. Franciszka Peterka[22][1]. Zmarł 30 września 1960. Wraz z żoną Marią (1895–1978) został pochowany na cmentarzu w Jaworzu[23] w grobowcu jej rodziców.
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Krzyż Walecznych
- Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1936)[24]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Księga małżeństw (1912–1924). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. s. 141 (poz. 85).
- ↑ Rocznik Oficerski 1939 ↓, s. 11, 819.
- ↑ Karol Józef Matzenaue. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 2021-05-29].
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum II. w Tarnowie za rok szkolny 1907/08. Tarnów: Fundusz Naukowy, 1908, s. 106.
- ↑ 1302. Dekret. „Dziennik Rozkazów Wojskowych”. Nr 41, s. 990, 12 kwietnia 1919.
- ↑ 1334. Rozkaz. „Dziennik Rozkazów Wojskowych”. Nr 41, s. 1001, 12 kwietnia 1919.
- ↑ Borys Łapiszczak: Sanocki „Sokół” i 2 Pułk Strzelców Podhalańskich na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. V. Sanok: Poligrafia, 2003, s. 48. ISBN 83-918650-0-2.
- ↑ Borys Łapiszczak: Sanok i Województwo Podkarpackie na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. VII. Sanok: Poligrafia, 2004, s. 26. ISBN 83-915388-4-2.
- ↑ Słynne gimnazjum w Chyrowie. kworum.com.pl. [dostęp 2014-11-26].
- ↑ Ludwik Migdał: Zarys historji wojennej 2-go Pułku Strzelców Podhalańskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, s. 32, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 35.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 404, 379.
- ↑ Franciszek Groński. 22 Dywizja Piechoty Górskiej. 2 Pułk Strzelców Podhalańskich – Sanok. „Przemyskie Zapiski Historyczne”. R. XIV-XV, s. 261, 2003-2005. ISSN 0860-0317.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 8 lutego 1924 roku, s. 53.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 328, 347, 1378.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 28 stycznia 1928 roku, s. 19.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 140.
- ↑ Jerzy Giza. Losy członków organizacji „Wolność” w Wojsku Polskim – r. 1928. „Almanach Sądecki”. Nr 4 (41), s. 39, 42, 2002. Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”. Oddział w Nowym Sączu.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 78, 168.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 22, 505.
- ↑ Rocznik Oficerski 1939 ↓, s. 819.
- ↑ Indeks do Ksiąg Zaślubionych Parafii Przemienienia Pańskiego w Sanoku od roku 1911. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 132 (Tom J, poz. 85).
- ↑ Jaworze. Cmentarz katolicki – hrabiowska ćwiartka cmentarna. polskaniezwykla.pl. [dostęp 2014-11-26].
- ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 1, s. 1, 19 marca 1936.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
- Obrona Warszawy i Modlina - 1939. Karol Matzenauer. stankiewicze.com. [dostęp 2014-11-26].
- Karol Matzenauer. polskaniezwykla.pl. [dostęp 2014-11-26].
- Jerzy Giza. Losy członków organizacji „Wolność” w Wojsku Polskim – r. 1928. „Almanach Sądecki”. Nr 4 (41), s. 39, 42, 2002. Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”. Oddział w Nowym Sączu.
- Jerzy Giza. Losy członków organizacji „Wolność” w Wojsku Polskim w latach 1932–1945. „Almanach Sądecki”. Nr 1 (42), s. 32, 33, 37, 2003. Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”. Oddział w Nowym Sączu.
- Członkowie Organizacji „Wolność” (1918)
- Dowódcy batalionów 2 Pułku Strzelców Podhalańskich
- Komendanci wojskowi miast II Rzeczypospolitej
- Ludzie urodzeni w Bochni
- Ludzie związani z Tarnowem
- Ludzie związani z Toruniem
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Podpułkownicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej
- Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej (strona polska)
- Urodzeni w 1889
- Wojskowi związani z Sanokiem
- Zastępcy dowódcy 64 Pomorskiego Pułku Strzelców Murmańskich
- Zmarli w 1960