Kartabhadźa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Kartabhadźa (transliteracja kartābhajā, ang. kartabhaja) – hinduistyczna tradycja religijna i filozoficzna z północno-wschodnich Indii. Za założyciela tej sampradai uchodzi Karta Baba Aul Ćand[1].

Założyciel i jego uczeń[edytuj | edytuj kod]

Aul Ćand był sierotą. Prowadził ascetyczny wędrowny tryb życia, do czasu przyjęcia na ucznia Ramśaran Pala, który pierwszy rozpoznał w nim inkarnację Ćajtanji Mahaprabhu.

Guruwada[edytuj | edytuj kod]

Charakterystycznym dla tej tradycji jest szczególnie rozwinięty i mocno podkreślany w ich nauczaniu kult guru. Najwyższego rangą żyjącego guru określają tytułem Karta. Jest on uznawany za emanację Boga na ziemi i źródło błogosławieństw od wszystkich poprzednich Karta. Miejscem zamieszkania tych guru i centrum administracyjnym ruchu, jest posiadłość pierwszego Karty, czyli Aul Ćanda.

Barata[edytuj | edytuj kod]

Barata to termin jakim określają siebie wyznawcy. Bezpośrednio oznacza on „członka grupy pana młodego”, i odnosi się do czciciela aktualnego zwierzchnika (Karta) ruchu kartahbadźa. Baratami stało się w okresie popularności nurtu kartabhadźi w Bengalu, wielu przedstawicieli z wysokich dźati (kast)[2].

Doktryna[edytuj | edytuj kod]

Kartabhadźa za najwyższą ideę uznaje sahadźę. Stan sahadźa (naturalny, wrodzony) to cel dążeń adeptów. Upodabnia to ich do tradycji baulów i bengalskich sahadźinów i buddyjskiej sahadźajany. Podobnie jak baulowie, podążają ścieżką błogości i również jak oni poszukują jedności z bóstwem wielkości kciuka w komnacie anahataćakry (porównaj: Iśwara, Puruszottama).

Bhawergita[edytuj | edytuj kod]

Bhawergita (Pieśń ekstazy) to najistotniejszy tekst tradycji kartabhadźinów[3]. Jego autorstwo przypisuje się Dulaćanowi.

Kult[edytuj | edytuj kod]

  • Kartabadźinowie obchodzą następujące święta hinduistyczne: Dolkhela, Dol Purnima, Baiśakhi Purnima, Lakszmi Purnima.
  • Odbywają kąpiele rytualne w Jeziorze Himsagar (Himsagar Lake), nadając im znaczenie równoważne z zanurzeniem w wodach rzeki Ganges[4].
  • Doroczne festiwale kartabhadźinowie organizują w miejscowościach:

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. VIII.6.6. W: Jacek Sieradzan: Szaleństwo w religiach świata. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Wanda, 2005, s. 400. ISBN 83-89448-16-5.
  2. a b Michał Panasiuk. Sahebdhani – powstanie i rozwój heterodoksyjnej wspólnoty religijnej w Bengalu. „Przegląd Orientalistyczny”. 3-4 (230-231) 2009, s. 174. Warszawa: Polskie Towarzystwo Orientalistyczne. ISSN 0033-2283. 
  3. Rachel Fell McDermott: ... Journal of the American Oriental Society, Vol_ 123, No_ 4 (Oct_ – Dec_, 2003), pp_ 904-906, 2003. [dostęp 2010-01-23]. (ang.).
  4. banglapedia.net.
  5. Sectarian Fairs. W: Asutosh Bhattacharya: Folklore of Bengal. Srirang Jha (rev.). New Delhi: National Book Trust, 2007, s. 108, seria: Folklore. ISBN 978-81-237-4749-7. (ang.).