Kościół św. Stanisława Biskupa w Chotelku
![]() | |||||||||||
kościół filialny | |||||||||||
![]() Elewacja frontowa | |||||||||||
Państwo | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||
Wyznanie | |||||||||||
Kościół | |||||||||||
Parafia | |||||||||||
Wezwanie | |||||||||||
Wspomnienie liturgiczne |
8 maja | ||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie gminy Busko-Zdrój ![]() | |||||||||||
Położenie na mapie Polski ![]() | |||||||||||
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego ![]() | |||||||||||
Położenie na mapie powiatu buskiego ![]() | |||||||||||
![]() |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/JKRUK_20200216_BP_JAN_PIOTROWSKI_CHOTELEK_KOSCIOL_SW_STANISLAWA_DSC_1264.jpg/240px-JKRUK_20200216_BP_JAN_PIOTROWSKI_CHOTELEK_KOSCIOL_SW_STANISLAWA_DSC_1264.jpg)
Kościół pw. św. Stanisława Biskupa w Chotelku, z 1527 r., jest jedynym zachowanym na Kielecczyźnie obiektem XVI-wiecznego drewnianego budownictwa sakralnego.
Został wzniesiony na planie prostokąta o wymiarach 12x7 metrów, bez wyodrębnionej zakrystii i prezbiterium, z zaznaczoną od wschodu trójboczną absydą. Dwuspadowy dach o konstrukcji nośnej z drewna modrzewiowego, ze szczytem od strony zachodniej, kryty jest gontem. W środkowej części kalenicy mieści się ażurowa, kryta miedzianą blachą wieżyczka z sygnaturką.
Kruchta przylegająca od południa, dobudowana została w późniejszym okresie, już po wybudowaniu samego kościoła. Wewnątrz budowli zachowały się niektóre elementy z jego pierwotnego wystroju i wyposażenia. W środku kościoła znajduje się kamienna, gotycka kropielnica ipóźnorenesansowa ambona.
Kościół posiada strop belkowy z zachowaną renesansową polichromią z XVI wieku, przedstawiającą kasetony z rozetami. Istnieją badania sugerujące, że strop ten może pochodzić z innej, starszej świątyni.
Na ścianach dostrzec można niewyraźne ślady dawnych malarskich dekoracji i słabo widoczne krzyże konsekracyjne.
-
Elewacja boczna
-
Widok ogólny
-
Kościół w Chotelku w 1881, drzeworyt sztorcowy wg rysunku Zygmunta Słupskiego
W ołtarzu z drugiej połowy XVII w. mieścił się obraz o charakterze barokowym przedstawiający św. Stanisława biskupa, patrona świątyni (obraz obecnie znajduje się w kościele św. Brata Alberta). Na zasuwie ołtarza – obraz przedstawiający Ukrzyżowanie z Matką Boską, św. Janem i klęczącą fundatorką kościoła, w stroju zakonnym, z herbem Siekierz i datą 1624 r.
Kiedyś w kościele można było też oglądać najcenniejszy element jego starego wyposażenia – zachowany w dwóch elementach późnogotycki, drewniany tryptyk Męki Pańskiej, datowany na początek XVI wieku. Zachowana jego część centralna przedstawia Matkę Boską z Dzieciątkiem Jezus i św. Stanisława. Brakuje jednak jednej z desek, a wraz z nią namalowanej nań postaci. Lewe, zachowane skrzydło tryptyku, na awersie przedstawia Zmartwychwstanie i Wniebowstąpienie, na rewersie – Ukrzyżowanie i Opłakiwanie.
Nie zachował się żaden ślad po stojącej pierwotnie obok kościoła drewnianej dzwonnicy. Natomiast po ulokowanym obok świątyni cmentarzu grzebalnym pozostała jedyna pamiątka – eksponowana w kruchcie kościoła płyta nagrobna Anny z Gostyńskich Gniewoszowej z 1630 roku.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/IMG_20180506_133229_CHOTELEK_ZIELONY_TRYPTYK.jpg/240px-IMG_20180506_133229_CHOTELEK_ZIELONY_TRYPTYK.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/JKruk_20120226_CHOTELEK_KOSCIOL_SW_STANISLAWA_IMG_1453.jpg/240px-JKruk_20120226_CHOTELEK_KOSCIOL_SW_STANISLAWA_IMG_1453.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/JKruk_20120129_CHOTELEK_KOSCIOL_OBRAZ_IMG_0373.jpg/240px-JKruk_20120129_CHOTELEK_KOSCIOL_OBRAZ_IMG_0373.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/JKRUK_20180506_CHOTELEK_AMBONA_IMG_20180506_132948.jpg/240px-JKRUK_20180506_CHOTELEK_AMBONA_IMG_20180506_132948.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/JKRUK_20180506_CHOTELEK_ZIELONY_KOSCIOLEK_IMG_133527.jpg/240px-JKRUK_20180506_CHOTELEK_ZIELONY_KOSCIOLEK_IMG_133527.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/JKRUK_20180506_CHOTELEK_ZIELONY_KOSCIOLEK_IMG_133419.jpg/240px-JKRUK_20180506_CHOTELEK_ZIELONY_KOSCIOLEK_IMG_133419.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/JKRUK_20180506_CHOTELEK_ZIELONY_KOSCIOLEK_IMG_133834.jpg/240px-JKRUK_20180506_CHOTELEK_ZIELONY_KOSCIOLEK_IMG_133834.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/JKRUK_20180506_CHOTELEK_ZIELONY_KOSCIOLEK_IMG_133726.jpg/240px-JKRUK_20180506_CHOTELEK_ZIELONY_KOSCIOLEK_IMG_133726.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024 [dostęp 2012-02-26] .
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Michał Jurecki, Ponidzie. W świętokrzyskim stepie, Wydawnictwo Bezdroża, wydanie III, Kraków 2007, ISBN 978-83-60506-94-3.