Kościół ewangelicki w Michałkach
Kościół parafialny | |||||||
Widok ogólny od frontu | |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||
Miejscowość | |||||||
Wyznanie | |||||||
Kościół | |||||||
Parafia | |||||||
| |||||||
| |||||||
Położenie na mapie gminy Świedziebnia | |||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego | |||||||
Położenie na mapie powiatu brodnickiego | |||||||
53°06′43,5488″N 19°29′01,8398″E/53,112097 19,483844 |
Kościół ewangelicki w Michałkach – parafialny kościół ewangelicko-augsburski zlokalizowany we wsi Michałki (powiat brodnicki, województwo kujawsko-pomorskie).
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1779 wybudowano we wsi ewangelicką szkołę kantoralną. Był to dom drewniany, kryty słomą. Pastor Wilhelm Dietrich Wollmer z Torunia poświęcił go jako kościół. 1 kwietnia 1784 założono tutaj parafię. Michał Podoski, kasztelan dobrzyński, właściciel Rusinowa, uposażył ją w półtorej włóki ziemi. W 1785 pierwsze probostwo objął ksiądz Adolf Bocianowski. W 1888 wybudowano neogotycki kościół ewangelicki w Rypinie, w związku z czym zmieniono siedzibę księdza. Odtąd parafia Michałki – Rypin przyjęła nową nazwę: parafia ewangelicko–augsburska Rypin – Michałki. Przeniesiono też z Michałków do Rypina siedzibę urzędu stanu cywilnego[1]. W 1888 prawdopodobnie rozebrano drewniany kościół[2].
W latach 1935–1937 z ofiar parafian z Michałków i Rypina wzniesiono nową świątynię i plebanię w Michałkach. Pracami kierował pastor Waldemar Krusche. Był on ostatnim pastorem parafii Michałki – Rypin i jednocześnie pierwszym pastorem samodzielnej parafii w Rypinie. Poświęcenie kościoła w Michałkach miało miejsce 18 października 1937. Przed wybuchem II wojny światowej do parafii w Rypinie należało niecałe 8500 osób, z czego 3500 zamieszkiwało w Michałkach. Po wojnie pozostało tylko około 350 parafian. Rypiński kościół przejęli katolicy. Na okres 1945–1949 parafia ewangelicka w Rypinie przestała istnieć. W końcu 1949 parafię reaktywował ksiądz Ryszard Trenkler z Torunia. Ze względu na małą liczbę wiernych i koszty utrzymania, parafia przyłączona została do ośrodka parafialnego Włocławek - Lipno. Siedzibą proboszcza został Włocławek[1].
Kościół gościł Diecezjalną Konferencję Księży, a także dwukrotnie Diecezjalny Zjazd Chórów diecezji pomorsko-wielkopolskiej (1992 i 2011)[1].
Elewacja i otoczenie[edytuj | edytuj kod]
Na elewacji frontowej umieszczono tablicę upamiętniającą księdza Stanisława Przybyłowskiego z Sumina (1908-1939), prefekta Szkół Wyszkowskich, zamordowanego przez Niemców w Michałkach w listopadzie 1939[3].
We wsi znajduje się cmentarz ewangelicki ze znaczną liczbą krzyży celtyckich[4].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Widok od strony prezbiterium przed remontem (2008)
-
Tablica ks. Stanisława Przybyłowskiego
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Parafia Rypin [online], wloclawek.luteranie.pl [dostęp 2021-01-02] .
- ↑ Michałki - kościół drewniany [online], www.kosciolydrewniane.pl [dostęp 2021-01-02] .
- ↑ napis na tablicy in situ
- ↑ Wyborcza.pl [online], www.czasbrodnicy.pl [dostęp 2021-01-02] .