Kościół ewangelicki w Witkowie
Państwo | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||
Wyznanie | |||||||||||
Kościół | |||||||||||
|
Kościół ewangelicki w Witkowie – kościół luterański, który znajdował się w Witkowie. Rozebrany w latach 1971-1972.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W XIX wieku Witkowo było miastem wielonarodowym, większość mieszkańców stanowili Żydzi. Liczni byli również katolicy, przeważnie Polacy. Trzecią z ważnych grup byli Niemcy, luteranie. W mieście istniała już synagoga i kościół katolicki (wtedy budynki drewniane)[1].
Decyzja o budowie świątyni ewangelickiej zapadła w 1827 roku (opublikowana 17 listopada tego roku), a objął ją osobistym patronatem król Prus. Kościół przetrwał w nienaruszonym stanie II wojnę światową. W 1945 roku w obawie przed nadciągającą Armią Czerwoną protestancka ludność niemiecka opuściła Witkowo. Pozostali zostali wymordowani[2]. Kościół pozostawał przez krótki czas opuszczony, aż zainteresowały się nim władze PRL. Nie powiodła się próba przekształcenia go w dom ludowy, więc uczyniono zeń spichlerz na zboże. Świątynia została zaniedbana, a wobec nieopłacalności remontu i braku zainteresowania ewangelików odzyskaniem kościoła, został rozebrany w latach 1971-1972[3]. Decyzja ta spotkała się z wielką krytyką. W miejscu dawnego kościoła (ulica Kościuszki) urządzono park miejski.
Społeczność protestancka w Witkowie posiadała własny cmentarz, który z upływem czasu połączył się z cmentarzem katolickim. Po II wojnie światowej zwłoki Niemców zostały ekshumowane i pochowane w masowej mogile, której położenie pozostaje nieznane. 5 maja 2017 z powodu ulewy osunęła się ziemia, która odsłoniła pozostałość cmentarza ewangelickiego – grobowiec z ośmioma metalowymi trumnami, w jakich chowało się nieboszczyków w XVII wieku[4]. Mieszkańcy wspominali, że w miejscu tym przed laty znajdował się wielki, stary pomnik, który zburzono. Pomimo wielkiej wartości historycznej znaleziska i zainteresowaniu nim poznańskiego konserwatora zabytków proboszcz nakazał zakopanie grobowca[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kościół ewangelicki (dawny), ul. Park Kościuszki, Witkowo - polska-org.pl [online], polska-org.pl [dostęp 2020-11-10] .
- ↑ Admin1, Na ulicach leżały zwłoki [online], Słupca, 24 czerwca 2018 [dostęp 2020-11-10] (pol.).
- ↑ kościół ewangelicko-augsburski w Witkowie (nieistniejący) | Nasza Historia [online], historia.luter2017.pl [dostęp 2020-11-10] .
- ↑ Tajemniczy grobowiec w Witkowie [online], Fakt.pl, 15 maja 2017 [dostęp 2020-11-10] (pol.).
- ↑ Moje Gniezno , Zapadł się cmentarny grobowiec! Proboszcz kazał szybko zakopać odkryte metalowe trumny Gniezno - Moje Gniezno - Portal Informacyjny Gniezna [online], moje-gniezno.pl [dostęp 2020-11-10] .