Konstanty Kaługin
Konstanty Andriejewicz Kaługin ros. Константин Андреевич Калугин (ur. 1909, zm. ?) – sowiecki wojskowy (kapitan), oficer radzieckiego wywiadu podczas II wojny światowej.
Z zawodu inżynier budowlany, pochodził z Zagłębia Donieckiego. W maju 1942 dostał się do niewoli niemieckiej pod Charkowem, po zwolnieniu z niemieckiego obozu jenieckiego wstąpił do ROA generała Własowa i zaczął współpracę z Niemcami, współpracując jednocześnie jakoby z radzieckim wywiadem wojskowym.
Przebywając w sierpniu 1944 roku w okupowanej Warszawie ujawnił się wobec polskich władz po wybuchu powstania warszawskiego. Za pośrednictwem polskiej łączności radiowej (przez Londyn) Kaługin wysłał 5 sierpnia 1944 roku depeszę do Stalina z prośbą o pomoc dla powstania. W depeszy określił m.in. potrzeby powstańców w zakresie uzbrojenia oraz postulowane tereny zrzutów. Przygotował też odezwy-ulotki dla niemieckich oddziałów złożonych z sowieckich żołnierzy wziętych do niewoli, w której zabraniał walki przeciwko powstaniu i groził karą śmierci w przyszłości. Wśród powstańców uprawiał propagandę prosowiecką.
20 września 1944 przedostał się przez Wisłę do oddziałów I Frontu Białoruskiego Rokossowskiego, po czym powstańcy nie mieli już o nim informacji. Stefan Korboński przypuszczał, że został uśmiercony za wysłanie depeszy niezgodnej z planami Stalina. W rzeczywistości Kaługin, po rozmowie z gen. Berlingiem oraz Nikołajem Bułganinem (wówczas przedstawicielem rządu sowieckiego przy PKWN), został wywieziony do Moskwy, a tam skazany na 10 lat łagru.
Po śmierci Stalina zrehabilitowany.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Nikołaj Iwanow: Powstanie warszawskie widziane z Moskwy. Kraków: Znak, 2010. ISBN 978-83-240-1409-5.
- Stefan Korboński: W imieniu Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1991.
- Janusz Zawodny: Powstanie warszawskie w walce i dyplomacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994.
- Anatolij Azolski, Swiaznik Rokossowskogo