Konstantyn z Brytanii

Brytania około 540, czyli w czasach Gildasa. Konstantyn zamieszkiwał najprawdopodobniej Królestwo Dumnonii na południowym zachodzie wyspy. Z kolei terytorium Damnonii, przez niektórych historyków również brane pod uwagę przy lokalizacji królestwa Konstantyna, znajduje się na północy na obszarze dzisiejszej południowo-zachodniej Szkocji

Konstantyn z Brytanii lub Konstantyn kornijski, albo też Konstantyn z Dumnonii – król Dumnonii, rządzący na terenie dzisiejszej Kornwalii w pierwszej połowie VI wieku. Jedynym współczesnym źródłem traktującym na temat Konstantyna jest De Excidio et Conquestu Britanniae Gildasa Mędrca. W XII wieku Geoffrey z Monmouth napisał pseudohistoryczną kronikę pod tytułem Historia Regum Britanniae, która uczyniła z Konstantyna następcę Króla Artura i króla całej Brytanii. Pod wpływem twórczości Geoffreya, Konstantyn w późniejszej tradycji stał się potomkiem Króla Artura. W tej roli pojawia się w średniowiecznych romansach nawiązujących bezpośrednio do legend arturiańskich. Kościół świętego Konstantyna w mieście Constantine jest najprawdopodobniej powiązany historycznie z wczesnośredniowiecznym władcą Dumnonii.

Relacja Gildasa

Opis Konstantyna

W De Excidio et Conquestu Britanniae Gildas napisał, że Konstantyn, pomimo iż składał przysięgę występować przeciwko przejawom oszustwa i tyranii, pewnego razu podstępnie przebrał się w szaty opata i zamordował "królewską młodzież" modlącą się przed ołtarzem kościoła. Według Gildasa Konstantyn popełnił wiele grzechów, w tym "wiele cudzołóstw" po odrzuceniu prawnie zaślubionej małżonki. Autor dzieła przyzywa jednak króla, którego zna do odpokutowania za swoje grzechy, aby ten nie został potępiony.

Krytyka źródła

Istnieje prawdopodobieństwo, że osoba Konstantyna została zainspirowana żywotem legendarnego świętego Konstantyna, czczonego w południowo-zachodniej Brytanii. Miał on być władcą, który został zesłany do stanu mniszego. Ten przekaz kłóci się jednak z relacją Gildasa, ponieważ w rozdziałach 28 i 29 De Excidio et Conquestu Britanniae, Konstantyn figuruje jako jeden z pięciu władców Brytanii. Wszyscy oni zostali potępieni przez autora, który porównywał ich do biblijnych bestii. Gildas określił Konstantyna jako "pomiot nieczystej lwicy z Damnonii", co stanowi stylistyczne odwołanie do Księgi Daniela i Apokalipsy św. Jana Apostoła. Użyte przez Gildasa określenie "Damnonia" jest przez historyków najczęściej identyfikowane z Królestwem Dumnonii, choć tacy badacze jak Lloyd Laing, czy Leslie Alcock sugerują, że Konstantyn mógł pochodzić z Królestwa Damnonii, położonego na terenach dzisiejszej południowo-zachodniej Szkocji. Inni naukowcy, jak na przykład Thomas D. O'Sullivan podają w wątpliwość tę tezę i uznają ją jako mało prawdopodobną. Należy pamiętać, że dzieło Gildasa posiada charakter moralizatorski i jest bardziej zbiorem tyrad i kazań, niż wiarygodnym źródłem historycznym. Nie wyklucza to jednak możliwości istnienia Konstantyna zwłaszcza, że żył on w czasach Gildasa, czyli w pierwszej połowie VI wieku. Innymi władcami potępionymi przez autora byli Maelgwn Gwynedd - król Gwynedd, Vortipor - król Dyfed, Aurelius Conanus, oraz Cuneglas.

Bibliografia

• O'Sullivan, Thomas D. (1978). The De Excidio of Gildas: Its Authenticity and Date.
• Lloyd, John Edward (1912). A History of Wales from the Earliest Times to the Edwardian Conquest. Longmans, Green, and Co. Retrieved January 6, 2010.
• Wright, Neil (1982). "Geoffrey of Monmouth and Gildas". In Barber, Richard. Arthurian Literature II. Boydell & Brewer.

Linki zewnętrzne

• https://en.wikisource.org/wiki/The_Ruin_of_Britain#28 – rozdziały 28 i 29 De Excidio et Conquestu Britanniae Gildasa Mędrca
• https://en.wikisource.org/wiki/History_of_the_Kings_of_Britain/Book_11 - Historia Regum Britanniae
• http://d.lib.rochester.edu/camelot/text/geoffrey-of-monmouth-arthur-vita-merlini-translation