Marcin Niemirowicz-Szczytt
Jastrzębiec | |
Data urodzenia | |
---|---|
Data śmierci |
w lub po 1800 |
Ojciec | |
Matka |
Barbara Sakowicz |
Odznaczenia | |
Marcin Niemirowicz-Szczytt (Szczytt-Niemirowicz / Szczytt) herbu Jastrzębiec (ur. 1749, zm. 1800 lub później) – poseł województwa połockiego na Sejm Czteroletni od 1790 roku[1], chorąży powiatu połockiego, sędzia ziemski połocki, członek Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej, chorąży petyhorski w 1778/1779 roku.
Starszy syn Adama (zm. 1752) i Barbary z Sakowiczów II v. za Józefem Lewkowiczem, córki podczaszego trockiego Macieja i Bogumiły z Nowackich.
Miał brata Michała, szambelana JKM Stanisława Augusta oraz siostrę Honoratę za Adamem Maszewskim.
Działalność polityczna[edytuj | edytuj kod]
Po wczesnej śmierci ojca opiekę nad Marcinem i jego rodzeństwem przejął brat stryjeczny ojca - kasztelan inflancki Jan Justynian Niemirowicz Szczytt, a następnie jego syn – Justynian.
Nie osiągnąwszy jeszcze pełnoletności, w 1764 podpisał z woj. połockiego elekcję Stanisława Augusta. Brał udział w Połocku w sejmiku w 1768 (gdy nikt się nie zdecydował na posłowanie), a jako chorąży petyhorski woj. lit. w sejmiku gromnicznym w 1772. Na sejmiku nadzwyczajnym w 1772 został wybrany wraz z sędzią grodzkim połockim Adamem Swołyńskim na delegata do króla Stanisława Augusta w celu wyrażenia radości z ocalenia jego osoby z zamachu w 1771.
Sejm rozbiorowy (1773-1775) wyznaczył go do jednej z komisji, a w 1775 do sądów sejmowych.
Deputat województwa połockiego na Trybunał Główny Wielkiego Księstwa Litewskiego kadencji ruskiej w 1778/1779 roku[2], a w 1786 wybrany na sędziego ziemskiego połockiego.
W 1788 podpisał instrukcje posłom z woj. połockiego na Sejm Wielki. W 1789 Sejm Wielki wyznaczył go na jednego z komisarzy z woj. połockiego do spraw finansowania wojska. W 1790 został wybrany jednomyślnie pierwszym posłem woj. połockiego. W 1791 przystąpił do Konfederacji Generalnej Obojga Narodów. Brał udział w tajnym zebraniu w Pałacu Radziwiłłowskim 2 maja 1791, a następnie podpisał w domu marszałka Małachowskiego Asekurację popierania projektu Ustawy Rządowej. Był obecny w czasie uchwalania Konstytucji 3 Maja. Członek Towarzystwa Przyjaciół Ustawy Rządowej.
Posiadał znaczne dobra ziemskie, głównie w woj. połockim. Osiadł w Wierzchowiu, gdzie wzniósł murowany dwór. Jego rezydencja w Wierzchowiu była jedną z trzech największych w pow. lepelskim.
Kawaler Orderu Świętego Stanisława (1790).
Rodzina[edytuj | edytuj kod]
Jego żoną była (co najmniej od stycznia 1777 r.) Aniela (Angela) Minkowska-Bohuszewiczówna (zm. w/po 1794)[3], córka Antoniego i Marii Anny z Galimskich. Miał z nią czworo dzieci:
1) Michała Feliksa (ur. 1785), dziedzica Wierzchowia, ożenionego z córką Ignacego Korwin-Piotrowskiego - Antoniną;
2) Adama, ożenionego z córką generała Cypriana Zdziechowskiego - Józefą;
3) Ludwikę za szambelanem Ludwikiem Witkowskim;
4) Julię (ok. 1777-1861[4]) za Józefem lub Ludwikiem Witkowskim, budowniczym orszańskim[5].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- A. Haratym, Marcin Szczytt Niemirowicz [w:] Polski Słownik Biograficzny. T. 47. Warszawa–Kraków: Polska Akademia Nauk i Polska Akademia Umiejętności – Instytut Historii PAN im. Tadeusza Manteuffla, 2011, s. 572–574
- Adam Skałkowski, Towarzystwo przyjaciół konstytucji 3 maja, Kórnik, 1930.
- Volumina Legum, t. IX, Kraków 1889.
- Złota księga szlachty polskiej, r. IV, Poznań 1882.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 325.
- ↑ Deputaci Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego (1697-1794). Spis, pod redakcją Andrzeja Rachuby, opracowali Andrzej Rachuba i Przemysław P. Romaniuk, przy współpracy Andreja Macuka i Jegenija Aniszczenki, Warszawa 2004, s. 338.
- ↑ Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego, Tom 5. Ziemia połocka i województwo połockie XV-XVIII w., IH PAN, 2018, s. 197
- ↑ Kurjer Warszawski nr 282 z 29.11.1861 r., s. 2
- ↑ Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego, Tom 5. Ziemia połocka i województwo połockie XV-XVIII w., IH PAN, 2018, s. 76
- Chorążowie petyhorscy
- Chorążowie połoccy
- Członkowie Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej
- Deputaci świeccy Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego (województwo połockie)
- Elektorzy Stanisława Augusta Poniatowskiego
- Elektorzy władców Polski (województwo połockie)
- Odznaczeni Orderem Świętego Stanisława (I Rzeczpospolita)
- Posłowie – deputaci sądu sejmowego
- Posłowie Sejmu Czteroletniego (1790–1792)
- Posłowie na Sejm I Rzeczypospolitej (województwo połockie)
- Sędziowie ziemscy połoccy
- Sygnatariusze asekuracji 2 maja 1791
- Szczyttowie herbu Jastrzębiec
- Urzędnicy ziemscy I Rzeczypospolitej