Misecznica kasztanowata
.JPG) Dwie plechy na pniu buka | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
misecznica kasztanowata |
| Nazwa systematyczna | |
| Lecanora argentata (Ach.) Röhl. Deutschl. Fl. (Frankfurt) 3(2): 82 (1813) | |
.JPG)
Misecznica kasztanowata (Lecanora argentata (Ach.) Röhl.) – gatunek grzybów z rodziny misecznicowatych (Lecanoraceae)[1]. Ze względu na symbiozę z glonami zaliczany jest do porostów[2].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lecanora, Lecanoraceae, Lecanorales, Lecanoromycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1803 r. Erik Acharius nadając mu nazwę Parmelia subfusca var. argentata. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Johann Christoph Röhling w 1813 r.[1]
Niektóre synonimy nazwy naukowej[3]:
- Lecanora argentata (Ach.) Malme 1932
- Lecanora subfusca f. argentata (Ach.) Flot. 1849
- Lecanora subfuscata H. Magn. 1932
- Parmelia subfusca var. argentata Ach. 1803
- Urceolaria acharii var. argentata Ach. 1810
Nazwa polska według W. Fałtynowicza[2].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Plecha skorupiasta, ciągła i cienka. Ma barwę jasnoszarą, białawą, żółtobiałą, powierzchnię gruboziarnistą, brodawkowaną lub gładką. Może być ciągła, lub popękana i często występują na niej urwistki. Obrzeża plechy niewyraźne, zanikające. Kora bezbarwna o grubości 15-25 μm, hymenium bezbarwne, o grubości 15-20 μm. W rdzeniu występują glony protokokkoidalne i duże kryształy nierozpuszczalne w KOH. Epihymenium nieziarniste, o barwie czerwonobrązowej z pomarańczowo-brązowym pigmentem, który nie rozpuszcza się w K. Hymenium przejrzyste i bezbarwne z parafizami, subhymenium bezbarwne, o grubości 10-15 μm, hypotecjum bezbarwne, bez kropli oleju[4].
Reakcje barwne: K+ jasnożółty, C, KC-, P- lub P+ jasnożółty. Kwasy porostowe: głównie atranorin, ponadto chloroatranorin, 4-dichlorogangaleoidin, gangaleoidin i norgangaleoidin[4].
W plesze występują dość licznie apotecja lekanorowe. Mogą być skupione w środku, lub rozproszone. Są siedzące, mają średnicę 0,4–1,5 mm, koliste lub tępo kanciaste kształty i płaskie lub nieco wypukłe tarczki o barwie czerwonobrązowej. Są gładkie, nieprzyprószone. Brzeżek plechowy jest gładki lub nieco karbowany. Wewnątrz owocników występują duże, bezbarwne kryształki nierozpuszczalne w KOH. Powstające w apotecjach askospory są jednokomórkowe, bezbarwne, elipsoidalne, proste i mają rozmiar (10–) 10,5–15,5 (–16) × (5,5–) 7,5–8,5(–9) μm, a ich ściana ma grubość poniżej 1 um. Ponadto w plesze znajdują się zanurzone w niej pyknidy[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Występuje na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy[5].
Rośnie na korze drzew w miejscach świetlistych[4].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
Na korze drzew występuje kilka podobnych gatunków misecznic[4]:
- misecznica jaśniejsza (Lecanora chlarotera). Ma większe apotecja, jednak pewne rozróżnienie tych gatunków możliwe jest tylko badaniem mikroskopowym i chemicznym. Mikroskopowo misecznicę kasztanowatą łatwo odróżnić po obecności kryształów nierozpuszczalnych w KOH.
- misecznica grabowa (Lecanora carpinea). Jest pospolita. Odróżnia się silnie przyprószonymi owocnikami.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).
- ↑ a b Wiesław Fałtynowicz: The Lichenes, Lichenicolous and allied Fungi of Poland.Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003. ISBN 83-89648-06-7.
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2014-04-25]. (ang.).
- ↑ a b c d e Consortium of North American Lichen Herbaria. [dostęp 2015-04-22].
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2014-04-18].